محمدخامهگر، استاد پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در گفتوگو با
خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، با اشاره به دعای هنگام سال تحویل و بیان عبارت «حول حالنا الی احسن الحال» اظهار کرد: خواندن این دعا در لحظه تحویل سال زمینهای برای استجابت دعا است که قطعا حکمتی دارد و مطمئنا دارای برکاتی نیز هست.
اقتدار زمان
خامهگر ادامه داد: در عرفان مبحثی به عنوان اقتدار زمان داریم یعنی هر زمان، قدرت و خاصیت خود را دارد که اگر بتوانیم زمانهای مخصوص را بشناسیم و از خاصیت آنها استفاده کنیم برکات زیادی در زندگی ما خواهد داشت از جمله این زمانهای مخصوص میتوان به شب جمعه و شب قدر اشاره کرد.
استاد پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی افزود: در روایات داریم که روز عید نوروز، روزی است که حضرت ابراهیم(ع) بتهای قومش را شکست، همچنین نوروز روزی است که کشتی حضرت نوح(ع) به ساحل نجات رسید، پس این روز برکات معنوی زیادی دارد.
وی با تاکید بر اینکه حتما برکات فراوانی در این روز است که این اتفاقات مهم در آن رخ داده است و دعا کردن در آن جایگاه خاصی دارد، گفت: هیچ عید نوروزی نیست مگر اینکه ما منتظر ظهور امام زمان(عج) هستیم.
وی در ادامه با اشاره به تعبیر قرآن از حیات انسانها تصریح کرد: در تعبیر قرآن کریم انسانها دو حیات دارند؛ حیات طیبه و حیات دنیوی، البته در این جا دنیا به معنای زندگی دنیوی و معنای عام نیست بلکه دنیا به معنای پستترین است.
احسن الحال، راضی بودن به قضا و قدر خداوند است
وی با بیان اینکه راه رسیدن به احسن الحال، راضی بودن به قضا و قدر خداوند است، اضافه کرد: انسان باید وظایف بندگی خود و هر کاری را که خداوند فرموده، انجام دهد، هر چند برایش سخت باشد، همچنین باید هر مصیبت و یا هر نعمتی که به او میرسد را از خداوند بداند و همانند قارون نباشد که اگر نعمتی به او رسید بگوید از علم خودم است و اگر نعمتی از او سلب شد اعتراض کند، بداند که خداوند مدبر و عالم است و همانند حضرت زینب(س) که در واقعه عاشورا فرمودند؛ «ما رایت الاجمیلا؛ جز زیبایی چیزی ندیدم» همواره راضی به رضای خدا باشد.
ارکان احسن الحال
وی با بیان اینکه احسن الحال دارای دو رکن است، ادامه داد: یکی از رکنهای این حال احسن، راضی بودن به قضای الهی است و اینکه هر اتفاقی را نشانهی تدبیر خداوند بداند و رکن دیگر اینکه هر عملی که انجام میدهد هدفش جلب رضایت خداوند باشد و فعل حرام انجام ندهد.
استاد گروه معارف دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد در ادامه به تفسیر مرضیه در روایات پرداخت و با بیان اینکه مرضیه به کسی گویند که به طور مستمر در مسیر بندگی خدا است، گفت: نفس مطمئنه، نفسی است که بهترین حالت را دارد، از طرفی، ترکیب این راضیه و مرضیه میشود احسن الحال، و در ادامه آن، نفس مطمئنه با وجود این دو به دست میآید.
برداشت توحیدی از دعای تحویل سال
خامهگر اذعان کرد: با توجه به معنای دعای تحویل سال که در آن گفته شده خداوند سال را متحول میکند، انسان نیز در این دعا، خواهان این تحول در حال خود و تبدیل این حال به احسن الحال است لذا میتوان از دعای تحویل سال برداشت توحیدی کرد.
وی تصریح کرد: احسن الحال هم دارای بعد فردی و هم دارای بعد اجتماعی است چراکه فرد جدای از جامعه نیست و این حال احسن او به جامعه نیز منتقل میشود.