حجتالاسلام والمسلمین محمود اباذری، استاد مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه، در گفتوگو با ایکنا؛ با اشاره به آیه 41 سوره مبارکه حج «الَّذِينَ إِنْ مَكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ أَقَامُوا الصَّلَاةَ وَ آتَوُا الزَّكَاةَ وَ أَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ وَ لِلَّهِ عَاقِبَةُ الْأُمُورِ» گفت: براساس این آیه شریفه، کسانی که قدرت در روی زمین گرفتند نماز را برپا داشته، امر به معروف و نهی از منکر میکنند و به پرداختن زکات میپردازند.
وی ادامه داد: امام باقر(ع) فرموده است که این آیه برای آل محمد(ص) است و خدا شرق و غرب عالم را در سیطره امام مهدی(عج) و یارانش قرار میدهد و دین را بر همه دینها غلبه داده و همه بدعتهای باطل و نابخردیها را از بین میبرد تا جایی که اثری از ظلم دیده نشود؛ یعنی با ظهور امام(عج) نماز، زکات و امر به معروف و نهی از منکر سراسر عالم را در برمیگیرد.
اباذری با اشاره به ویژگی اقامه نماز در این آیه بیان کرد: نماز سمبل ارتباط انسان با خداست و اگر ارتباط انسان با خدا قطع شود درست مانند این است که ارتباط نور با منبع آن قطع شود؛ نماز برای روح و روان و جان ما مفید است و حقیقت وجودی ما در پرتو ارتباط با خداوند نیرو گرفته و رشد کرده و به کمال میرسد.
این کارشناس مهدویت با اشاره به تأکید آیه بر زکات، تصریح کرد: زکات سمبل ارتباط با دیگران است؛ اینکه فردی نماز بخواند و روزه بگیرد و مسجد برود، ولی کاری به کار دیگران نداشته و اینکه جوانی قصد دارد ازدواج کند ،ولی نمیتواند ازدواج کند و او بگوید به من چه؛ دختری میخواهد ازدواج کند و جهیزیه ندارد و این فرد به ظاهر نمازخوان بگوید به من چه و یا زلزله و سیل افرادی را درگیر کرده و او بگوید به من مرتبط نیست، چنین فردی نمیتواند به کمال برسد.
وظیفه منتظران ظهور در اقامه نماز و ایتاء زکات
وی تأکید کرد: سراسر قرآن نماز و زکات دوشادوش هم است؛ یعنی نماز سمبل ارتباط با خدا و زکات سمبل ارتباط با انسانهای دیگر است و انسان باید با مال، علم، فن، هنر، آبرو و تجربه در خدمت دیگران باشد؛ آنچه را که دین بر آن صحه گذاشته در جامعه باید حفظ شود و اگر بدیها، گناه و نافرمانیها در جامعه رواج یابد همه آسیب خواهند دید؛ زیرا همه به منزله مسافران یک کشتی هستیم.
اباذری بیان کرد: در این صورت افراد بد بر جامعه مسلط میشوند و قدرت به دست نااهلان میافتد و در این وضع هرقدر نیکان و خوبان هم دعا کنند باز هم نتیجه و سودی نخواهد داشت و دودش در چشم همه خواهد رفت؛ بنابراین زمانی خواهد آمد که ارتباط انسان با خدا به اوج میرسد و مسابقه خدمتگزاری به دیگران صورت میگیرد و فرد صدقاتش را بر میدارد و از این شهر به شهر دیگر و از این محله به محله دیگر میرود تا به دیگران کمک کند، ولی فقیری نمییابد.
این کارشناس مهدویت با بیان اینکه در دوره ظهور، ارزشها تماماً بر جامعه حاکم و منکرات و بدیها از جامعه رخت میبندد و به صورت کمال و تمام در دوره ظهور رخ خواهد داد، اظهار کرد: اگر ادعای یارو و یاور بودن امام(ع) را داریم، در هر مسئولیت و جایگاه نسبت به دیگران و ارزشها نباید بیتفاوت باشیم؛ یعنی کاری کنیم نماز در جامعه پررنگ شود رواج یابد و بینمازی نباشد؛ کاری کنیم که دغدغه حل مشکلات دیگران تبدیل به یک فرهنگ شود.
وی تأکید کرد: نسبت به حفظ ارزشها و از بین رفتن منکرات باید دغدغه داشته باشیم و به میزانی که تلاش کنیم سبب تعجیل در ظهور خواهد شد و ارزش و لیاقت خود را برای در رکاب بودن امام نشان میدهیم.
استاد مرکز تخصصی مهدویت با طرح این سؤال که مضطر واقعی چه کسی است، گفت: امام باقر(ع) در ذیل آیه «أَمَّن یُجِیبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَیَکْشِفُ السُّوءَ ...» فرموده که این آیه در مورد امام مهدی(عج) نازل شده است و همین نجوای منتظران در صبحگاه جمعه است که فرمود: «این المضطر یجاب اذا دعا»؛ کجاست آن مضطری که وقتی خدا را بخواند فرمان ظهور صادر میشود، ولی وقتی امت نخواستند و در برابر ظلم ظالمان کوتاهی کردند، غیبت نتیجه عمل خود مردم است.
وی افزود: گاهی سؤال میکنند که چرا امام مهدی(عج) در برابر این همه ظلم در دنیا کاری نمیکند؛ زیرا امام(ع) از جانب خدا تعیین شده و خدا براساس سنن حکیمانه برنامهریزی میکند و از جمله سنت خدا این است که خود امت هم بخواهند و وقتی خودشان نمیخواهند نتیجه غفلت و کوتاهی خود آنان است. سنت الهی در اجرای دین و تحقق عدالت خواست حقیقی خود مردم است و تا نخواهند امام زمان(عج) اجازه ندارد کاری انجام دهد.
سنجشی برای معرفت به امام
اباذری ادامه داد: او مضطر است و آن هنگام که ایشان در کنار مقام ابراهیم دو رکعت نماز خوانده، خداوند درخواستش را اجابت کرده و او را خلیفه در روی زمین قرار خواهد داد. وقتی مضطر میشویم آیه «أَمَّن یُجِیبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَیَکْشِفُ السُّوءَ» را میخوانیم و از دیگران درخواست داریم برای ما بخوانند، ولی آیا به این معرفت رسیدهایم که این آیه را برای ظهور امام(عج) بخوانیم و اگر مضطر نیستیم ناشی از جهل و بیخبری ماست.
اباذری تأکید کرد: از آسیبهای دوران غیبت و از جمال و زیبایی دوره ظهور بیخبریم؛ لذا غرق در امور شخصی خودمان هستیم و با امام کاری نداریم، ولی اگر متوجه او شویم فرج زودتر حاصل میشود.