محور بنیادی تبیین اخلاق در اندیشه‌های ابن سینا «عقل» است
گروه فرهنگی ـ رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ایران با اشاره به اینکه رویکرد بوعلی‌سینا به اخلاق «رویکردی فلسفی و عقلی» است، گفت: محور بنیادی تبیین اخلاق در اندیشه‌های ابن سینا «عقل» است و وی به جسم و نفس معتقد بوده و حکم ارتباط این دو با یکدیگر را در پناه عقل بیان می‌کند.
به گزارش ایکنا از همدان، حسن بلخاری، رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ایران، امروز، 2 شهریورماه، در همایش ملی اخلاق علمی و کاربردی با محوریت اندیشه‌های حکیم بوعلی سینا گفت: همدان به عنوان یکی از نقاط پاک و افتخارآمیز کشور محل ظهور نخستین عقل فلسفه جهان است.
رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ایران افزود: نقد و انتقاد گوهر ارزشمندی است که موجب فروزندگی اندیشه در جوامع بشریت می‌شود. نقد، تمییز پاکی از ناپاکی و سره از ناسره است. لذا کسانی که با قلب سلیم و عقل منیب دست به نقد می‌زنند از صالحان هستند.
وی با اشاره به اینکه نقد موجب رشد و تعالی انسان می‌شود، ادامه داد: ذات نقد در حیات بشریت موجب عقل فزونی و تمییز پاکی از ناپاکی است، نقد امری گرانقدر است که متأسفانه در جامعه بشریت مغفول مانده است.
بلخاری با اشاره به اینکه در نظام اخلاقی بوعلی، عقل معیار اخلاق است، گفت: ابن سینا فیلسوف و حکیمی نابغه است که مهمترین دایره‌المعارف پزشکی توسط ایشان به تحریر درآمده و 500 سال به عنوان مرجع علم پزشکی در دنیا به شمار می‌رفته است.
وی اشاره‌ای به علت نام‌گذاری دو کتاب قانون و شفا بوعلی سینا داشت و ابراز کرد: از آنجا که در کتاب قانون حکیم که سخن از حفظ صحت و بازگشت سلامتی به جسم است، باید مسائل طبابت براساس مستندات دقیق صورت پذیرد. لذا به‌حق نام «قانون» برای این کتاب شایسته است.
بلخاری بیان کرد: حکیم بوعلی در حوزه فلسفه، طب، منطق، هندسه، ریاضیات و سایر علوم عقل اول بود. لذا در تمدن اسلامی ایشان در حوزه اخلاق آنگونه که باید شناخته شده نیست.
این مؤلف کتاب با بیان اینکه در 800 سال پیش اخلاق در حوزه علم کلام مطرح بوده است، گفت: موضوع علم کلام غایت دین و اخلاق امری انسانی است، اگرچه ابن سینا می‌توانست به تأثیر اخلاق ارسطو و افلاطون پرداخته و در یک باب به صورت مفصل به رویکرد اخلاقی این دو فیلسوف در آثار خود بپردازد اما رویکرد بوعلی سینا به اخلاق «رویکردی فلسفی و عقلی» است.
وی اشاره‌ای به نخستین آثار حکیم بوعلی در حوزه اخلاق داشت و بیان کرد: اولین اثر جناب بوعلی سینا «الحاصل و المحصول» در 20 جلد است که در سن 21 سالگی تألیف و گردآوری شده و حکیم در آن به مباحث اخلاق پرداخته است.
بلخاری گفت: اولین آدرس حکیم بوعلی در باب اخلاق به کتاب «الحاصل و المحصول» و «البر و الاثم» در سن 21 سالگی بازمی‌گردد که طبق سخن حکیم، محمد‌ابن‌احمد برقی خوارزمی، به این کتب بسیار علاقه‌مند بود.
این نویسنده و پژوهشگر فعال ابراز کرد: یکی دیگر از آثار حکیم بوعلی سینا «الاشارات» است که از آن به عنوان بزرگترین، کامل ترین و زیباترین اثر حکیم یاد می‌شود .کتاب «شفا» نیز از دیگر آثار جناب حکیم است که در این دو کتاب به اخلاق و مباحث اخلاقی اشاره شده است.
وی ادامه داد: دو رساله «رساله فی‌الاخلاق» و «رساله فی‌العهد» از دیگر آثار حکیم است که در آن به فضایل و رذایل اخلاقی اشاره داشته و ابن سینا در این آثار از قاعده «اوسط» به خوبی استفاده می‌کند.
بلخاری با اشاره به اینکه حکیم در این رسالات، اخلاق را اوسط رذایل و فضایل در جسم و نفس می‌داند، گفت: جناب بوعلی سینا به تفاوت بین جسم و نفس(روح) معتقد نیست و معتقد است که ما مسلمین از طلیعه تفکر مجاز به تفکیک جسم و نفس از یکدیگر نیستیم.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه ابن سینا از مریدان مطلق عقل است، اظهار کرد: محور بنیادی تبیین اخلاق در اندیشه‌های ابن سینا «عقل» است و ایشان به جسم و نفس معتقد بوده و حکم ارتباط این دو با یکدیگر را در پناه عقل بیان می‌کند.
انتهای پیام
