ضعف در بخش تولید محتوای قرآنی/ تهدیدات فضای مجازی را به فرصت تبدیل کنیم

به گزارش ایکنا از کردستان، میزگرد «چگونگی بهره‌گیری از فضای مجازی در توسعه فرهنگ قرآنی» با حضور کامل گلباغی، مسئول قرآن و عترت اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی، کرمی، مدیر مرکز مطالعات راهبردی دفتر نماینده ولی‌فقیه در استان کردستان و صادق زمانی، پژوهشگر و معاون آموزش و تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد سنندج در غرفه خبرگزاری ایکنای کردستان در نمایشگاه قرآن برگزار شد.

صادق زمانی، پژوهشگر و معاون آموزش و تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد سنندج در این میزگرد اظهار کرد: تاکنون از ظرفیتی که فضای مجازی دارد متأسفانه نتوانسته‌ایم آنگونه که باید استفاده کنیم در صورتی که براحتی می‌توانیم بسیاری از ارزش‌های قرآنی و دین اسلام را به وسیله این فضا منتقل کنیم.

وی افزود: با توجه به گستردگی و اثرگذاری زیاد فضای مجازی و اینکه در کوتاه ترین زمان بیشترین تأثیرگذاری را خواهد داشت اگر از آن غافل شویم خودمان ضرر می‌کنیم.

معاون آموزش و تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد سنندج ادامه داد: فضای مجازی می‌تواند در کوتاه‌ترین زمان محتوای لازم را در اختیار افراد بسیاری قرار دهد که باید از این بستر حداکثر استفاده را کنیم.

وی در ادامه سخنان خود گفت: قرآن، کتاب و برنامه زندگی مسلمانان است و معتقدیم که این کتاب به عنوان اصول و زیربنای فکری بشر و در حوزه زندگی انسان تا آخر دنیا برای بشریت کفایت می‌کند.

ضعف در بخش تولید محتوای قرآنی
زمانی بیان کرد: یکی از مشکلات ما این است که در بخش تولید محتوای قرآنی ضعف بزرگی را داریم در صورتی که بستر کار غنی است و ما از آن غافل هستیم.

وی با تأکید بر اینکه تنها چیزی که امروز به زندگی انسان‌ها معنا می‌دهد قرآن است، افزود: امروزه با تحقیقاتی که صورت گرفته است مشخص شده که افرادی هم که به قرآن اعتقاد ندارند تأثیر مثبت روحی و روانی از آن گرفته و حتی قرآن در بهبود بیماری‌های جسمی هم تأثیر مثبتی داشته است.

این پژوهشگر کردستانی بیان کرد: گزیده کردن آیات قرآنی و بهره‌گیری از جذابیت‌های هنری همچون صوت خوش و موسیفی بسیار بر روی گرایش جوانان به سمت قرآن تأثیرگذار است. همچنین می‌توانیم از قالب‌های هنری از جمله انیمیشن، داستان، نقاشی، پوستر، کاریکاتور، فیلم کوتاه و خط نیز بهره بگیریم.

وی در بخشی دیگر از سخنان خود در مورد زمینه‌های تولید محتوا اظهار کرد: تولید محتوا بر چهار پایه اخلاق، معنویت، احکام و قوانین فردی و اجتماعی شکل می‌گیرد. از ساده‌ترین تا پیچیده‌ترین مباحث زندگی اجتماعی در احکام و قوانین اسلامی وجود دارد.

الگوهای متنوع اخلاقی
زمانی با اشاره به اینکه ما در حوزه اخلاق علاوه بر مبانی نظری، الگوهای متنوع بسیاری را داریم، اضافه کرد: اخلاق امری بین بشری است و همه ادیان به آن اعتقاد دارد اما توصیه‌های بسیار خوبی را در این زمینه در قرآن کریم داریم. در دین اسلام و ۱۴۰۰ سال پیش تاکنون ما الگو داریم.

وی ادامه داد: در حوزه معنویت دنیای امروز به شدت ماتریالیست و ماده‌گراست و انسان در این حوزه بسیار تشنه است اما ما در دین اسلام هر روز پنج نوبت می‌توانیم با خداوند ارتباط بگیریم و یا هر وقت نیاز شد با زبان دل با او صحبت کنیم.

معاون آموزش و تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد سنندج با بیان اینکه دین اسلام، کامل‌ترین دین است، افزود: ما حتی می‌توانیم با یک نیت، ساده‌ترین نیازهایمان را به عبادت تبدیل کنیم همچون خواب و نفس کشیدن در ماه رمضان که عبادت محسوب می‌شود.

وی ادامه داد: در حوزه احکام نیز در دین اسلام به مسایل اجتماعی و فردی بسیار توجه شده و ما در این زمینه هیچگونه کمبودی را نداریم، بنا بر قولی 550 آیه قرآن مربوط به احکام هستند که از آنها می‌توان مسایل بسیاری را استخراج کرد.

زمانی گفت: در بخش سبک زندگی، متأسفانه امروز یکی از نواقص و عیب‌های زندگی ما مسلمان مصرف‌زدگی است که حاصل دنیای سرمایه‌داری است. در دین اسلام همچنین در این زمینه آیات و روایات بسیاری را داریم که باید به شکلی درست در فضای مجازی عرضه شوند.

وی در بخش دیگری از سخنان خود در مورد تهاجم فرهنگی دشمنان اظهار کرد: ما باید به این یقین و باور برسیم که در معرض تهاجم هستیم و خود را برای مقابله در برابر تهاجم فرهنگی دشمنان آماده کنیم. امروزه تا حدودی خانواده‌ها متوجه این مسئله شده‌اند که در بحث سبک زندگی دچار مشکل شده‌ایم.

نقش والدین در ترویج سبک زندگی قرآنی
معاون آموزش و تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد سنندج ادامه داد: والدین نقش اصلی را در ترویج سبک زندگی قرآنی برعهده دارند و سپس مدارس، دانشگاه‌ها و مراکز فرهنگی در رده‌های بعدی قرار دارند.

وی همچنین ذکر کرد: یکی از آسیب‌ها این است که مراکز فرهنگی متعددی را داریم که موازی کار می‌کنند که اگر رسالت هرکدام مجزا مشخص باشد بسیار بهتر می‌توانند فعالیت کنند.

زمانی بیان کرد: والدین متأسفانه در حال حاضر بیشتر درگیر کار و معیشت هستند و وظیفه اصلی تربیت در خانواده مغفول مانده است که باید این نگرانی منتقل شود. در رده دوم نیز مدارس ما قرار دارند که اولیای مدرسه و معلمان رفتار و سخنانشان الگو و حجت است و اگر درست عمل نکنند بسیار آسیب‌زاست.

وی گفت: دانشگاه‌ها و صداوسیما نیز رسالت بسیار بزرگی را برعهده دارند و باید براساس ذائقه مردم پیش بروند تا بتوانند مخاطب را جذب کنند.

معاون آموزش و تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد سنندج در پایان سخنان خود ضمن تأکید بر ضرورت تشکیل کارگروه‌هایی در دستگاه‌های فرهنگی در راستای تولید محتوا برای فضای مجازی، خاطرنشان کرد: ما باید هزینه کنیم و با برنامه عمل کنیم. دستگاه‌های فرهنگی باید بنشینند و با هم افزایی و متناسب با مخاطب و به روز تولید محتوا کنند تا بازتاب آن را در جامعه ببینیم.

کرمی، مدیر مرکز مطالعات راهبردی دفتر نماینده ولی‌فقیه در کردستان نیز در ادامه اظهار کرد: در حال حاضر شرایط جامعه ما خاص است و درگیر جنگ نرم هستیم. در جنگ نظامی هشت ساله دفاع مقدس مردم پای کار آمدند و ما نتیجه گرفتیم و در نهایت پیروزی نصیب کشور ما شد. رمز موفقیت ما در جنگ نظامی این بود که ما باور کرده بودیم که جنگ است و از دور افتاده‌ترین نقاط کشور و در اقشار و سنین مختلف افرادی در جنگ شرکت کردند که یا شهید شدند و یا به خانواده خود برگشتند و فرهنگ دفاع از ارزش‌ها را ترویج دادند.

کرمی افزود: اما اکنون در جنگ فرهنگی و اقتصادی قرار داریم، هرچند در حوزه اقتصادی مردم پی برده‌اند اما در بحث فرهنگی بهترین کار برای اثرگذاری این است که شرایط را به طوری ایجاد کنیم که مردم تهاجم فرهنگی را باور کنند.

تبلیغات جذاب دشمن
وی ادامه داد: چرا ما باید سبک زندگی را انتخاب کنیم که نه با فرهنگی دینی و نه با فرهنگ ایرانی ما مطابق نیست؛ این مسئله به تبلیغات جذاب دشمن برمی‌گردد که از طریق فضای مجازی و شبکه‌های ماهواره‌ای علیه ما راه انداخته است.

مدیر مرکز مطالعات راهبردی دفتر نماینده ولی‌فقیه در کردستان گفت: هر ماهواره و یا فضای مجازی ابزارهای تهاجمی دشمن هستند و باید خانواده‌ها به این آگاهی برسد که چگونه از گوشی همراه، فضای مجازی و شبکه های مجازی استفاده کنند.

وی تأکید کرد: بهترین و کامل‌ترین مجموعه‌ای که با استفاده از آن می‌توانیم در برابر دشمن بایستیم، قرآن، کتاب جامع و کامل ما مسلمان است که باید از آن بهره لازم را ببریم. به صورت ساده، کامل و جامع و در تمامی زمینه‌ها دستورات دینی برای ما بیان شده است و ما با تمسک جستن به قرآن، پیامبر و ائمه می‌توانیم بهترین سبک زندگی را استخراج کنیم و در برابر تهاجم فرهنگی دشمنان بایستیم.

وی ذکر کرد: معتقدم که در حال حاضر نقش مدرسه و محیط به مراتب بیشتر از خانواده است چون در شرایط فعلی دانش آموزان از همسالان خود بیشترین تاثیر را می‌گیرند. آثار تهاجم فرهنگی را ما امروز در جامعه می‌بینیم که نتیجه تبلیغات دشمن و بهره گیری از فضای مجازی است که باید ما هم از پتانسیل فضای مجازی به خوبی استفاده کنیم.

مدیر مرکز مطالعات راهبردی دفتر نماینده ولی‌فقیه در کردستان در پایان خاطرنشان کرد: مراکز قرآنی ما باید خلاقیت داشته باشند و از اطلاعات و امکانات به‌روز برای قشر جوان و کودکان استفاده کنند. آگاهی خانواده‌ها از امکانات نیز بسیار مهم است و همچنین اینکه برخی از برنامه‌ها باید در صداوسیما مخاطبان خود را بشناسند و اطلاع‌رسانی کنند.

کامل گلباغی، معاون قرآن و عترت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی کردستان نیز در ادامه این میزگرد اظهار کرد: هر تکنولوژی مزایا و معایبی دارد اما ما می‌توانیم بهره مثبت از آن بگیریم به شرطی که برای آن برنامه‌ داشته باشیم.

گلباغی افزود: فضای مجازی می‌تواند هم فرصت باشد و هم تهدید؛ با توجه به اینکه قشر وسیعی را در بر می‌گیرد می‌تواند افراد بسیاری را هماهنگ و جهت دهی کند.

وی با تأکید بر اینکه بیان زیبایی‌های قرآن قطعاً جوانان را جذب خواهد کرد، گفت: ما با بهره‌گیری از ابزار هنر و آثار هنری هنرمندان می‌توانیم فضای مجازی را مدیریت کنیم چون مهمترین ابزار برای مقابله با تهاجم فرهنگی استفاده از زبان هنر است.

تولید محتوا داشته باشیم
معاون قرآن و عترت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی کردستان اضافه کرد: هنر در شاخه‌های مختلف می‌تواند تأثیرگذاری بسیاری را داشته باشد به شرطی که تولید محتوا داشته باشیم.

وی در ادامه همچنین به وجود سه هزار مکان مذهبی در استان کردستان اشاره و بیان کرد: سه هزار مکان مذهبی ظرفیت بسیار بزرگی برای تبلیغ دین و قرآن هستند. همچنین باید از ظرفیت انجمن‌ها و مؤسسات فرهنگی و هنری و قرآنی، مساجد، کتابخانه‌ها و حتی نشریات و خبرگزاری‌ها نیز به خوبی بهره برد.

گلباغی در پایان با بیان اینکه براساس آیات قرآنی همه اشیاء، در اختیار ما هستند و ما باید برای آنها برنامه‌ریزی داشته باشیم، گفت: اگر دارای ایمان و معنویت باشیم قطعاً فضای مجازی نمی‌تواند برای ما تهدید محسوب شود.

تأثیر فضای مجازی
گل‌عنبریان، یکی از کارشناسان دفتر مطالعات راهبردی دفتر نماینده ولی فقیه در کردستان نیز در پایان این میزگرد طی سخنانی بیان کرد: ضریب فراگیری و تأثیر فضای مجازی بیشتر از سایر رسانه‌هاست و هر شخصی می‌تواند به تنهایی در آن تأثیرگذاری زیادی را در سطح جامعه داشته باشد.

وی با اشاره به اینکه فضای مجازی هرچند تهدیدهایی را داشته اما دارای فرصت‌هایی هم بوده است، افزود: این فضا جایگاه خانواده را با تهدید مواجه کرده است که اگر خودمان سبک زندگی خانواده‌های خودمان را هدایت کنیم قطعاً آسیب‌ها کمتر خواهد شد. از آموزه‌ها و معارف قرآنی و نشر آنها در فضای مجازی، می‌توانیم به عنوان یک ابراز برای مقابله با تهاجم فرهنگی دشمن استفاده کنیم.

این کارشناس دفتر مطالعات راهبردی دفتر نماینده ولی فقیه در کردستان ادامه داد: آموزش روخوانی قرآن، ارتباط با اساتید قرآنی، آموزش صوت و لحن و ترویج معارف قرآنی از طریق فضای مجازی بسیار موثر خواهد بود.

وی  یادآور شد : اگر در فضای مجازی گروه‌های فعال و پیشآهنگ اجتماعی را داشته باشیم این فضا را می‌توان بهتر مدیریت کرد.
انتهای پیام