انس با قرآن دغدغه همگانی باشد

سیدعبدالله میراحمدی، مدرس دانشگاه و پیشکسوت قرآنی چهارمحال‌وبختیاری، در گفت‌وگو با ایکنا از چهارمحال‌وبختیاری، با اشاره به اینکه الگوی انس با قرآن کریم در این کتاب آسمانی و نیز سنت پیامبر(ص) موجود است، اظهار کرد: در سوره مبارکه مزمل به چند شیوه انس با قرآن اشاره شده است از جمله اینکه خداوند در دو آیه این سوره «وَرَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِيلًا» و «فَاقْرَءُوا مَا تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ» به این شیوه‌ها اشاره دارد.

وی با استناد به قرآن که می‌فرماید قرآن ذکر خداوند متعال است، افزود: از آنجا که قرآن ذکر است؛ بنابراین در هر حال، نشسته، ایستاده در حال راه رفتن، انجام کار و در هر شرایط و فرصت می‌توان به قرائت و تکرار آیات قرآن پرداخت، چه بسا حافظانی که در حین انجام کارهای روزمره به حفظ قرآن نائل شدند، همچنان خداوند در سوره آل‌عمران «الَّذِينَ يَذْكُرُونَ اللَهَ قِياماً وَ قُعُوداً» به این موضوع اشاره دارد.

این مدرس قرآن کریم در دانشگاه بیان کرد: با نگاهی به آیات مرتبط با انس قرآن می‌توان دریافت که بر تلاوت این کتاب آسمانی تا جایی که در توانمان باشد، تأکید شده است و در مرحله بعدی، فراگیری قرآن توصیه می‌شود که این موارد سبب مأنوس شدن افراد با قرآن کریم می‌شود؛ بنابراین باید در جهت برقراری ارتباط و انس با آیات و مبانی قرآن در هر شرایط و تا حد امکان، تلاش کرد.

میراحمدی با اشاره به روایتی از پیامبر اسلام(ص) که نگاه به قرآن نیز عبادت است، گفت: هیچ کتابی جز قرآن این فضیلت را ندارد که حتی نگاه کردن به آن نیز از اسباب انس و ارتباط باشد و عبادت محسوب شود و در حدیثی دیگر، نگاه کردن به آیات قرآن با عنوان حق چشمان معرفی شده است، ضمن اینکه زمزمه کردن قرآن نیز مورد تأکید و سفارش بزرگان است و می‌تواند سبب انس با قرآن کریم شود.

انس با قرآن حد و مرز ندارد

این قاری ممتاز استان افزود: رسیدن به سطح یا قائل شدن حد و مرز برای پذیرش و انس و الفت با قرآن کریم معیارهای انس با قرآن محسوب نمی‌شوند، بلکه باید به شناخت معرفتی رسید تا ارتباط برقرار شود.

میراحمدی مبحث بعدی انس با قرآن کریم را مبحثی انسان‌شناختی توصیف کرد و گفت: قرآن کریم در این خصوص نیز الگو دارد و برای افراد بزرگسال می‌توان آیه شریفه «وَ مَنْ جاهَدَ فَإِنَّما يُجاهِدُ لِنَفْسِهِ» از سوره مبارکه عنکبوت را به عنوان الگو نام برد، یعنی هركس تلاش كند پس براى خود مى‌كوشد.

ضرورت فضاسازی برای انس فرزندان با قرآن

وی به الگوی قرآنی برای ارتباط‌گیری کودکان با قرآن نیز اشاره و تصریح کرد: بهترین شیوه برای انس کودکان با قرآن این است که پدر و مادر اهل قرآن و مأنوس با آن باشند، اگر والدین در هر سطحی مأنوس با قرآن باشند، فضاسازی لازم برای انس فرزندان نیز فراهم می‌شود؛ لذا تلاوت دائمی قرآن از سوی پدر و مادر در خانه تأثیر عمیقی بر تربیت قرآنی فرزندان دارد.

میراحمدی تأکید کرد: نه تنها پدر و مادر بلکه تمام افراد جامعه باید این دغدغه را برای فضاسازی داشته باشند و بتوانند در رفتار و کردار و عمل دیگران را به قرآن متصل کنند، لذا انس با قرآن باید تبدیل به یک دغدغه برای همگان شود تا جایی که اگر روزی را بدون تلاوت قرآن سپری کردیم نگران باشیم و احساس خسارت کنیم.

این فعال با سابقه قرآنی در استان توجه به معانی و مفاهیم و عامل به قرآن بودن را نیز مورد تأکید قرار داد و اضافه کرد: کسی که به دنبال انس حقیقی با قرآن کریم است، تمام اعمال و رفتارش الگویی عملی از قرآن کریم است تا جایی که دیگران با دیدن او به یاد قرآن بیفتند و جذب شوند لذا گفتار، رفتار، نشست و برخاست و تمام اعمال تبدیل به الگو می‌شود.

میراحمدی با بیان اینکه انس مراتب بالاتری نیز دارد، گفت: انس در مراحل ابتدایی و عام، برای عموم مردم است، سپس از منظر فضاسازی و معرفتی و نیز ایجاد دغدغه و تشنگی در افراد، با کارهای عملیِ افراد خاصی از جمله پدر و مادر و یا مربیان و اسانید قرآنی محقق می‌شود.

وی تصریح کرد: از حیث آموزشی، بخشی از کار به اساتید باز می‌گردد که گاه از وجود آنان استفاده نمی‌شود، اگر چه در حرف همواره بر نقش آموزش صحیح تأکید می‌شود، اما تشنگی فراگیری را در عمل شاهد نیستیم که در این خصوص آسیب‌شناسی لازم است.

مصادیق دیگر انس با قرآن

این پیشکسوت قرآنی استان با استناد به بیانات مقام معظم رهبری در خصوص انس با قرآن کریم، گفت: ایشان بر برگزاری کرسی تلاوت در این راستا تأکید دارند که این مهم در قالب‌ها و عناوین گوناگون مانند جلسات خانگی قرآن کریم در محله‌ها و شهرها و روستاها، محافل سنتی، جلسات آموزش افراد متصل به قرآن مانند دوره‌های تقویت قاریان یا حفاظ و بسیاری عناوین دیگر ظهور و بروز یابد، که البته خلأهایی در این زمینه وجود دارد و کارهایی که انجام می‌شود، کافی نیست.

میراحمدی در پاسخ به این پرسش که آیا تدبر در قرآن نیز مرتبه‌ای از مراتب انس است، تصریح کرد: البته تدبر در قرآن با شیوه‌ای که امروزه بسیار باب شده است، جنبه‌ای تخصصی به خود گرفته است و عده‌ای خاص مانند دانشگاهیان و نخبگان را پوشش می‌دهد، حال آنکه تدبر عام نیز وجود دارد که از آن غافل هستیم و یکی از خلأهای آموزش قرآن، عدم توجه به تدبر عمومی برای عامه مردم است.

وی تأکید کرد: برای رسیدن به الگوی آموزش تدبر تخصصی نخست باید مهارت‌های عمومی آن‌را فرا گرفت و شمار بیشتری از افراد جامعه را با این موضوع درگیر کرد، عدم توجه به آموزش مهارت‌های عمومی تدبر در قرآن کریم سبب خروج تعداد زیادی از افراد جامعه از چرخه نخبه‌پروری می‌شود چرا که برای نخبه‌پروری باید قهرمان‌سازی نیز صورت بگیرد، نخبه‌پروری این نیست که به کسی که قرآن را قرائت می‌کند قاری بگوییم و بقیه افراد را از دایره قرآن خارج کنیم، بلکه همه افراد می‌توانند متصل به قرآن باشند و در دایره فعالیت‌های قرآنی قرار گیرند.

این مدرس قرآن با اشاره به اینکه هر کار قرآنی گامی در جهت انس با این کتاب آسمانی است، بیان کرد: همه افراد جامعه باید به قرآن متصل و با آن مأنوس باشند که بخشی از این وظیفه بر دوش اساتید و نخبگان قرآنی و بخش دیگر آن مربوط به یک کار سازمانی و جمعی مدون و منسجم است که متأسفانه در این خصوص خلأهایی وجود دارد.

میراحمدی در پایان با ارائه یک بسته برای تحقق انس کودکان و نوجوانان با قرآن کریم، گفت: پدر و مادر مأنوس با قرآن، عامل به مبانی قرآن، آشنا با مهارت‌های تربیتی و نیز وجود ابزارهای خلاقانه و متنوع آموزشی می‌توانند به عنوان مؤلفه‌های اصلی و مؤثر در مأنوس کردن فرزندان با قرآن کریم مورد توجه قرار بگیرند.