گفتمان‌سازی و تربیت طلاب حاضر در صحنه؛ رسالت حوزه‌های علمیه خواهران

حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالکریم بهجت‌پور، مدیر حوزه علمیه خواهران، در گفت‌وگو با ایکنا، به ارائه توضیحاتی درباره وضعیت فعلی اجتهادپروری در بین بانوان پرداخت و بیان کرد: حوزه علمیه خواهران به شکل انسجام‌یافته و کشوری از سال 1376 فعالیتش را با تشکیل مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران شروع کرد و در طول این مدت تمام تلاشش را معطوف به این کرد که زیرساخت‌های تعلیم و تربیت و رشد علمی و پژوهشی خواهران را در کنار فعالیت‌های تربیتی و تهذیبی فراهم کند.

بیشتر بخوانید:

• بیش از ۹۰ درصد استادان حوزه خواهران بانوان هستند
• حوزه خواهران استعدادهای درخشان را جذب کند

وی تصریح کرد: به طور طبیعی کار از دامنه شروع می‌شود و بخش اعظم کار در سطح کشور به دوره‌های آموزشی سطح یک و دو مربوط می‌شود که دوره پایه علوم حوزوی است. به تدریج فرصت شد که ارتقای علمی در حوزه خواهران شکل بگیرد و حدود 55 مدرسه از این مجموعه 500 مدرسه‌ای در 15 رشته تحصیلی برای دوره سطح سه که برابر با کارشناسی ارشد در دانشگاه‌ها است طراحی شد و بعد هم در سطح چهار که سطح اجتهاد است و تعبیر به دکتری می‌شود، شرایط فراهم شد که تعدادی از طلاب سطح سه، وارد سطح چهار شدند و تاکنون 16 مرکز ویژه سطح چهار را در کشور راه‌اندازی کرده‌ایم و در کنار بسیاری از مراکز آموزش عالی، اجازه راه‌اندازی سطح چهار که زمینه اجتهاد طلبه‌های خواهر را فراهم می‌کنند، داریم و الآن حدود 125 محل رشته، رشته‌های سطح چهار ما را در سطح کشور در حال اجرا دارند.

بهجت‌پور بیان کرد: در ایران بانوان برای رسیدن به جایگاه اجتماعی مناسب تلاش بسیاری را شروع کرده‌اند. در آموزش عالی این را می‌بینید و گاهی در دانشگاه‌ها تا هفتاد درصد دانشجویان ما از بین خانم‌ها هستند. در حوزه تعلیم و تربیت دینی و حوزه علمیه و مباحث آن استقبال خوبی را شاهد بوده‌ایم، اما ارتقا به سطح چهار نیازمند اقدامات زیرساختی بیشتری است.

وی افزود: در نظام تعلیم و تربیت اسلامی اصرار بر این است که خانم‌ها به صورت جامع تربیت شوند و رشدی متوازن اتفاق افتد و یک خانم به بهانه ورود به فعالیت اجتماعی، از فعالیت‌های خانه بازنماند و این چالش بزرگی برای بسیاری از بانوان است. مع‌الوصف تعداد زیادی از بانوان توانستند که بین این مسئولیت‌ها را جمع کنند. حوزه نیز اصرار دارد که به گونه‌ای این دوره‌ها را طراحی کند که مانعی بر سر وظایف مادری و همسری رخ ندهد، اما بخش بزرگ‌تری از مشکل این است که این رشته‌ها، به ویژه بخشی از آن‌ها که گرایش‌شان به مسائل زنان است، نوپدید هستند و قاعدتاً باید در زیرساخت‌ها، آموزش‌هایی را در حد شناخت و آشنایی ارائه دهیم.

بهجت‌پور بیان کرد: باید ادبیات علمی را تولید و اساتید خانم مناسبی را برای این کار آماده کنیم. چون در مرحله طراحی زیرساخت کار و آماده‌سازی زیرساخت هستیم، معتقدیم که آمادگی کافی برای استقبال از این فرصت‌ها و رشته‌ها را نداریم و می‌تواند بیشتر شود.

مدیر حوزه‌های علمیه خواهران در پاسخ به این پرسش که برای مقابله با اقدامات نظام‌های سلطه که درصدد ضربه زدن به زن هستند چه اقداماتی انجام داده‌اید؟ گفت: در مرکز مدیریت حوزه، مرکز تحقیقات زن و خانواده را داریم. رسالت اصلی این مرکز این است که از آنچه در جهان در حال وقوع است، اعم از پدیده فمینیسم و دیگر تحولات مطلع می‌شود و براساس آن آینده‌پژوهی می‌کند. حتی به عرصه‌های حقوقی برای فعالیت‌های مرتبط با حوزه زن در ابعادی که اسلام تأکید می‌کند نیز وارد شده و تمرکز اصلی این مرکز بر همین مسئله است و جریانات بیرون را به خوبی رصد می‌کند.

وی افزود: یک مرکز رصد نیز در مرکز مدیریت حوزه طراحی شده که اخیراً از آن رونمایی کردیم که کلیه وقایع مرتبط با حوزه زن و خانواده و اقدامات کنشگران این حوزه در همه شبکه‌ها و انواع فرصت‌هایی را این مرکز رصد می‌کند و مجدانه این کار را انجام می‌دهد که داریم آماده می‌شویم تا محصول این رصد را در اختیار دستگاه‌ها قرار دهیم.

بهجت‌پور تصریح کرد: از دل این اقدامات باید گفتمان‌سازی کنیم و با توجه به آن‌ها تلاش می‌کنیم که هم فعالیت‌های فرهنگی حوزه را داشته باشیم و هم بتوانیم طلبه‌ها را برای ورود به عرصه‌های اجتماعی به عنوان کنشگران دینی آماده کنیم، به طوری که حضورشان همراه با درک شرایط و تأثیرگذاری بر آن باشد.

وی بیان کرد: اقدام دیگر آن است که 10 گروه علمی در مرکز مدیریت حوزه علمیه خواهران شکل گرفته تا دانش‌های مناسب زنان و جامعه حوزوی را راهبری کنند و این راهبری در همه ابعاد، اعم از ابعاد آموزشی و پژوهشی و فوق برنامه‌هاست و براساس مهارت‌های کافی، طلبه‌ها را برای حضور در اجتماع آماده می‌کند.

بهجت‌پور تصریح کرد: در طول این سال‌ها بر روی دانش‌آموختگان تمرکز کرده‌ایم و شعاری را با عنوان دیده شدن حوزه خواهران مد نظر قرار داده‌ایم. نظام و مراجع عظام تقلید و حمایت‌های مقام معظم رهبری در حوزه خواهران ظرفیت خوبی را ایجاد کرده است که می‌توانیم در بسیاری از فعالیت‌های اجتماعی از طلاب خواهر استفاده کنیم. اکنون توافق‌نامه‌های بسیاری با دستگاه‌های مختلف در حال امضاست. در واقع در همه ابعاد داریم آماده می‌شویم تا به خوبی به استقبال اتفاقات مختلف برویم.