به گزارش ایکنا، روز جهانی «زمین پاک» به عنوان نمادی از ترویج فرهنگ حفاظت و نگهداری از محیط زیست و روز دوستی با سیاره آبی نامگذاری شده است. سیارهای که پاک آفریده شده و هر نسل از بشر آن را برای نسل بعدی به ارث خواهد گذاشت.
امسال روز جهانی زمین پاک را در حالی سپری میکنیم که شیوع کرونا تأثیرات ضد و نقیضی بر روی زمین داشته است و در حالی که همه از تأثیرات مثبت آن بر کاهش آلودگی هوا سخن میگویند، باید به شدت نگران پسماندهای خطرناکی باشیم که پس از پایان کرونا با عواقب آنها دست و پنجه نرم خواهیم کرد.
اگرچه روز زمین پاک نیز همانند سایر مناسبتها در سایه شیوع کرونا قرار گرفته و همانند سالهای گذشته مراسم ویژه این روز برگزار نشده است، اما طی سالهای اخیر به جرئت میتوان گفت که امروز با یکی از پاکترین زمینهای چند سال اخیر مواجه هستیم.
متخصصان محیط زیست در سراسر دنیا با تعجب و تحیر در حال رصد تأثیرات مثبت قرنطینه مردم بر روی طبیعت هستند. با تعطیلی کارخانههای آلاینده در سراسر دنیا به دلیل شیوع کرونا، نه تنها آلودگی هوا در جهان کاهش یافته، بلکه تولید پسماندهای خطرناک این کارخانهها هم متوقف شده است. همچنین حضور کمتر اتومبیلها در جادهها نه تنها بر بهبود وضع هوا تأثیر داشته، بلکه آلودگی صوتی موجود در گردشگاهها را موجب شده و تعداد حیوانات وحشی که در اثر تصادف با ماشینها تلف میشدند نیز به شدت کاهش یافته است.
امسال برای اولین بار حیوانات وحشی و طبیعت بدون مزاحمت انسانها از خواب بیدار شده و شروع به رشد و نمو کردند. نبود انسان در طبیعت نیز فرصتی برای گیاهان و جانوران فراهم کرده است تا نفسی تازه کنند، حتی در بسیاری از کشورها حیوانات قلمرو حضور خود را تا شهرها و خیابانهای خلوت گسترش دادهاند، به نحوی که مردم از پنجره خانههایشان شاهد حضور حیواناتی هستند که قبلاً آنها را در باغوحشها یا در دل طبیعت میدیدند. در ایران نیز میزان آلودگی هوا با کرونا ارتباط معناداری پیدا کرده و هر چه میزان محدودیتهای ناشی از کرونا کمتر میشود، میزان آلودگی هوا افزایش مییابد.
کرونا از نظر روانی نیز تأثیرات مثبتی بر نگاه انسانها به حیوانات و طبیعت داشته است (البته شاید بهتر است بگوییم میتوانست داشته باشد). انسانهایی که برای اولین بار طعم تلخ قرنطینه را تجربه کردند، شاید متوجه سختی زندگی حیوانات در قفسها و باغوحشها و اهمیت طبیعت و نیازشان به حضوری بدون دغدغه در محیط زیست شده باشند. شاید انسانها متوجه شده باشند که اگر طبیعت از بین برود چه سختی و مشکلاتی بروز خواهد کرد و شاید به این فکر کنند که اگر قرنطینه برداشته شود، این بار هنگام حضور در طبیعت قدر آن را بیشتر خواهند دانست.
زمین تنها ارثیه حقیقی و ماندگار بشر برای نسلهای آینده است؛ والدین تمام تلاش خود را برای تأمین آینده فرزندانشان به کار میگیرند اما بسیاری از آنها فراموش کردهاند که با آلوده کردن محیط زیست، فرزندانشان را از مهمترین داشتهای که حقشان است، یعنی زمینی پاک و سالم محروم میکنند.
آیا والدینی که با شیوع کرونا بیشترین نگرانیشان سلامت فرزندانشان بود، به این موضوع نیز فکر کردهاند که مهمترین خطر موجود علیه فرزندانشان هوا، آب و زمین آلوده است. کرونا خواهد گذشت اما گرمایش زمین هر سال تشدید میشود. گرمایشی که موجب سیلها، آتشسوزیها، خشکسالیها و بحرانهای آبوهوایی شدید شده و هیچ ماسک و گانی در مقابل آن کارساز نیست. پس خودخواه نباشیم؛ هر تلنگری که به زمین بزنیم، انعکاس آن شدیدتر به زندگی خود انسانها بازخواهد گشت و شیوع جهانی کرونا اثبات کرد که در هر جای زمین که صدمهای به سیاره مادر بزنیم، مردم در سرتاسر جهان درگیر آسیبهای آن خواهند شد.
صرفهجویی در استفاده از کاغذ و آب، توجه به تفکیک و بازیافت زبالهها، حفظ پوشش گیاهی، مراقبت از فرسایش خاک، مدیریت مصرف تمامی محصولات شیمیایی، برنامهریزی بلندمدت برای احیای دریاچهها و رودخانهها، مراقبت اصولی از عدم گسترش کویرها، مدیریت بلند مدت برای کاهش آلودگی هوا، آلوده نکردن طبیعت، مدیریت زمانی حضور در طبیعت، مهربانی با طبیعت و موجودات زنده و ... از اقداماتی هستند که باید برای حفظ بشر انجام دهیم.
کرونا اثبات کرد که میتوان زمین، این تنها سیاره قابل زیست در جهان بیکران(البته تاکنون)، را پاک کرد و پاک نگاه داشت. کافی است به عنوان اشرف مخلوقات از مهمترین امانت الهی به خوبی مراقبت کنیم، اما باید نگران زمین بعد از کرونا هم باشیم. زمینی که در سراسر آن استفاده از مواد شوینده و ضد عفونیکننده به شدت افزایش یافته است، بسیاری از درختان کنار خیابانها هنگام ضد عفونی کردن محیط مقدار زیادی سم دریافت کردهاند و این سموم وارد آبهای جویها و جاری شده و نگرانی از آلوده شدن آبهای زیرزمینی نیز وجود دارد. پس از کرونا باید فکری نیز برای مقدار بسیار زیاد پسماندهای خطرناک بیمارستانی مانند دستکشهای آلوده، گان و ماسک کنیم.
همچنین، پس از پایان کرونا، قدر مسلم صنعت به دلیل رکود کنونی، بیشتر فعالیت خواهد کرد و این یعنی خطری دوچندان برای محیط زیست است؛ مردم هم پس از قرنطینه، حضور خود را در طبیعت تازه جان گرفته بیشتر خواهند کرد و همه این موارد یعنی اگر هوشیار و مراقب زمین نباشیم، شاهد بلاهایی بدتر از کرونا خواهیم بود.
انتهای پیام