مروری بر ویژگی‌های «مکتب سلیمانی» در بیانات رهبر معظم انقلاب

«مکتب سلیمانی» یا «مکتب حاج قاسم» شاخص‌ترین و پرتکرارترین کلیدواژه‌ای بود که پس از شهادت سردار دل‌ها، سردار حاج قاسم سلیمانی، مطرح و در ادامه به یک گفتمان تبدیل شد. به نظر می‌ر‌سد مطالعه بیانات رهبر معظم انقلاب درباره این شهید بزرگوار می‌تواند بهترین راهنما برای احصای شاخص‌های «مکتب حاج قاسم» باشد که در ادامه ارائه می‌شود.

ـ خود شما هم که آقاى سلیمانى باشید، در نظر ما شهید زنده‌اید. ۱۳۷۶/۰۵/۱۳

ـ سردار شهید قاسم سلیمانی نمونه‌ برجسته‌ای از تربیت‌شدگان اسلام و مکتب امام خمینی بود. او همه‌ عمر خود را به جهاد در راه خدا گذرانید. شهادت پاداش تلاش بی‌وقفه‌ او در همه این سالیان بود. ۱۳۹۸/۱۰/۱۳

ـ شهید سلیمانی چهره‌ بین‌المللی مقاومت است و همه‌ دلبستگان مقاومت خونخواه اویند. ۱۳۹۸/۱۰/۱۳

ـ مردم قدر سردار شهید قاسم سلیمانی را دانستند و این ناشی از اخلاص است؛ این‌که دل‌ها این‌جور همه متوجّه می‌شوند، نشان‌دهنده این است که یک اخلاص بزرگی در آن مرد وجود داشت، مرد بزرگی بود. ۱۳۹۸/۱۰/۱۳

ـ جهاد سردار شهید قاسم سلیمانی جهاد بزرگی بود و خداوند نیز شهادت او را شهادت بزرگی قرار داد. حاج قاسم باید همین‌جور به شهادت می‌رسید. خوشا به‌حال حاج قاسم که به آرزویش رسید، او شوق شهادت داشت و برای آن اشک می‌ریخت و داغدار رفقای شهیدش بود. ۱۳۹۸/۱۰/۱۳

ـ در مسائل داخل کشور -چون این حرفها غالباً ناظر به مبارزات منطقه‌ای و فعّالیّت‌های منطقه‌ایِ او بود- اهل حزب و جناح و مانند اینها نبود، لکن بشدّت انقلابی بود. انقلاب و انقلابی‌گری خطّ قرمزِ قطعیِ او بود؛ این را بعضی‌ها سعی نکنند کم‌رنگ کنند، این واقعیّتِ او است؛ ذوب در انقلاب بود، انقلابی‌گری خطّ قرمز او بود. در این عوالم تقسیم به احزاب گوناگون و اسم‌های مختلف و جناح‌های مختلف و مانند اینها نبود امّا در عالَم انقلابی‌گری چرا، به شدّت پایبند به انقلاب، پایبند به خطّ مبارک و نورانیِ امام راحل (رضوان الله علیه) بود. ۱۳۹۸/۱۰/۱۸

ـ شهید سلیمانی، هم شجاع بود، هم با تدبیر بود؛ صِرف شجاعت نبود؛ بعضی‌ها شجاعت دارند امّا تدبیر و عقل لازم برای به کار بردن این شجاعت را ندارند. بعضی‌ها اهل تدبیرند امّا اهل اقدام و عمل نیستند، دل و جگر کار را ندارند. این شهید عزیزِ ما هم دل و جگر داشت -به دهان خطر می‌رفت و ابا نداشت؛ نه فقط در این حوادث این روزها، [بلکه] در دوران دفاع مقدّس هم در فرماندهی لشکر ثارالله همین جوری بود؛ خودش و لشکرش- هم با تدبیر بود؛ فکر می‌کرد، تدبیر می‌کرد، منطق داشت برای کارهایش. این شجاعت و تدبیرِ توأمان، فقط در میدان نظامی هم نبود، در میدان سیاست هم همین جور بود. ۱۳۹۸/۱۰/۱۸

ـ در عرصه سیاست هم، هم شجاع بود، هم با تدبیر بود؛ سخنش اثرگذار بود، قانع‌کننده بود، تأثیر‌گذار بود. از همه‌ اینها بالاتر، اخلاص او بود؛ با اخلاص بود؛ این ابزار شجاعت و ابزار تدبیر را برای خدا خرج میکرد؛ اهل تظاهر و ریا و مانند اینها نبود. اخلاص خیلی مهم است. ماها تمرین کنیم در خودمان اخلاص را. ۱۳۹۸/۱۰/۱۸

ـ یک خصوصیّت دیگر این بود که هم یک فرمانده جنگاورِ مسلّط بر عرصه‌ نظامی بود، هم در عین حال به شدّت مراقب حدود شرعی بود. در میدان جنگ، گاهی افراد حدود الهی را فراموش می‌کنند، می‌گویند وقت این حرفها نیست؛ او نه، او مراقب بود. آنجایی که نباید سلاح به کار برود، سلاح به کار نمی‌بُرد؛ مراقب بود که به کسی تعدّی نشود، ظلم نشود؛ احتیاط‌هایی می‌کرد که معمولاً در عرصه نظامی، خیلی‌ها این احتیاط‌ها را لازم نمی‌دانند؛ [لکن] او احتیاط می‌کرد. به دهان خطر می‌رفت امّا جان دیگران را تا می‌توانست حفظ می‌کرد؛ مراقب جان نزدیکانش، اطرافیانش، سربازانش، همکارانش در ملّت‌های دیگر که در کنار او بودند، بود. ۱۳۹۸/۱۰/۱۸

ـ امروز در مقابل آنچه او سرمنشأ آن شد و برای کشور بلکه برای منطقه به وجود آورد، در مقابل او من تعظیم می‌کنم. کار بزرگی انجام شد، قیامتی به پا کرد. معنویّت او، شهادت او را این ‌جور برجسته کرد. ۱۳۹۸/۱۰/۱۸

ـ هر جا اخلاص بود، خدای متعال به اخلاص بندگان مخلصش برکت می‌دهد، کار برکت پیدا می‌کند، رشد و نمو پیدا می‌کند، کار به نحوی می‌شود که اثر آن به همه می‌رسد، برکات آن در میان مردم باقی می‌ماند. این ناشی از اخلاص است. نتیجه‌ آن اخلاص، همین عشق و وفاداری مردم، همین اشک و آه مردم، همین حضور مردم، همین تازه شدنِ روحیه‌ انقلابی مردم است. امّا اینکه ما بیاییم این حوادث را تقویم کنیم، قیمت‌گذاری کنیم، قدر آنها را بدانیم و ببینیم که اندازه و قیمت این حوادث چقدر است؛ در صورتی تحقّق پیدا می‌کند که ما به حاج‌قاسم سلیمانی -شهید عزیز- و به ابومهدی -شهید عزیز- به چشم یک فرد نگاه نکنیم؛ به آنها به چشم یک مکتب نگاه کنیم. سردار شهید عزیز ما را با چشم یک مکتب، یک راه، یک مدرسه‌ درس‌آموز، با این چشم نگاه کنیم آن وقت اهمّیّت این قضیّه روشن خواهد شد. ۱۳۹۸/۱۰/۲۷

ـ در اندیشکده‌های آمریکا راجع به حاج قاسم سلیمانیِ شما مفصّل بحث و بررسی کردند؛ گزارشش را بعد از مدّتهایی به نحو محدودی منتشر کردند که دست ما هم رسید. اینها راجع به حاج قاسم خصوصیّاتی را ذکر می‌کنند و می‌گویند این آدم مانع بزرگی در مقابل اهداف آمریکا است. بعد در بین این خصوصیّاتی که از او ذکر می‌کنند -که حالا می‌گویند شجاع است، خطرپذیر است، چنین است، چنان است- [می‌گویند] متعهّد است، باایمان است؛ تعهّد او یکی از این [خصوصیّات است]. این [طور] است دیگر؛ شخصیّت‌های ایمانی وقتی که این ایمان را با عمل صالح همراه کنند، وقتی حرکت جهادی بکنند، محصولش می‌شود شخصیّتی مثل این، که قدرت‌های بزرگ او را تحسین می‌کنند، حتّی دشمنانش او را تحسین می‌کنند. ۱۳۹۸/۱۱/۱۶

ـ ایرانی‌ها هم به خودشان افتخار کنند که مردی از میان آنها از یک روستای دورافتاده برمی‌خیزد، تلاش می‌کند، مجاهدت می‌کند، خودسازی می‌کند، تبدیل می‌شود به چهره‌ درخشان و قهرمان امّت اسلامی. ۱۳۹۹/۰۹/۲۶

ـ ملّت ایران داشته‌های فرهنگی خودش و معنوی خودش و انقلابی خودش را و ارزش‌های خودش را در او متبلور دید، در او مجسّم دید. تبلور ارزش‌های فرهنگی ایرانی و ایران بود. ۱۳۹۹/۰۹/۲۶

ـ دارای شجاعت و روحیه‌ مقاومت بود؛ شجاعت و مقاومت جزو خصلت‌های ایرانی است. زبونی و عقب‌نشینی و انفعال و مانند اینها ضدّ روحیه‌ ملّی ما است. آنهایی که ادّعای ملّیّت می‌کنند و عملاً زبونی از خودشان نشان می‌دهند، دچار تناقضند. و او مظهر شجاعت بود، مظهر مقاومت بود. ۱۳۹۹/۰۹/۲۶

ـ دارای درایت و تیزهوشی بود، خیلی تیزهوش بود؛ [در این مورد] خیلی نکات هست. این مسئله‌ بروز یک جریانِ به ظاهر مذهبیِ متمایل به یکی از فرقه‌ها و علیه‌ مقاومت را ایشان مدّتها قبل پیش‌بینی کرد؛ که به من گفت. گفت [طبق] آن چیزی که من دارم می‌بینم در وضع دنیای اسلام -اسم آورد از بعضی از کشورها- یک جریانی دارد به وجود می‌آید؛ بعد از مدّتی داعش به وجود آمد. آدم بادرایتی بود، آدم باهوشی بود. در ادا‌ره‌ اموری که با کشورها ارتباط داشت و او در آنها دخیل بود، با کمال عقل و درایت رفتار می‌کرد؛ این را بنده کاملاً حس می‌کردم. خب، ما دائماً در حال ارتباط بودیم در مسائل گوناگون؛ بادرایت بود. این هم یکی از خصوصیّات ایرانی است، یکی از خصوصیّات داشته‌های فرهنگیِ ما ملّت ایران است. ۱۳۹۹/۰۹/۲۶

ـ روحیه‌ فداکاری و نوع‌دوستی داشت، یعنی برایش این ملّت و آن ملّت و مانند اینها [مطرح] نبود؛ نوع‌دوست بود، واقعاً حالت فداکاری برای همه داشت. از طرفی اهل معنویّت و اخلاص و آخرت‌جویی بود؛ واقعاً معنوی بود، واقعاً اهل معنا و اهل اخلاص بود، و اهل تظاهر نبود. خب اینها مجموعه‌ مکارم اخلاق است، اینها مکارم باارزشی است. ۱۳۹۹/۰۹/۲۶

ـ شهید سلیمانی با حرکات خود و بالاخره با شهادت خود -شهادتش هم مکمّل این معنا بود- اسم رمز برانگیختگی و بسیج مقاومت در دنیای اسلام شد. الان در دنیای اسلام هر جایی که بنای مقاومت در مقابل زورگویی استکبار را داشته باشند، مظهرشان و اسم رمزشان شهید سلیمانی است. در واقع ایشان نرم‌افزارِ مقاومت را و الگوی مبارزه را به ملّت‌ها تعلیم کرد، به ملّت‌ها سرایت داد، در ملّت‌ها رایج کرد. ۱۳۹۹/۰۹/۲۶

ـ شهید سلیمانی، هم در زمان زنده بودنش استکبار را شکست داد، هم با شهادتش شکست داد؛ اینها ادّعا نیست، اینها چیزهایی است که اثبات‌شده است. ۱۳۹۹/۰۹/۲۶

با مطالعه این مجموعه بیانات می‌توان شاخص‌ها و ویژگی‌‌های «مکتب سلیمانی» را چنین برشمرد:

1ـ عشق همیشگی به شهادت
2ـ تربیت حقیقی در مکتب اسلام و امام خمینی(ره)
3ـ مجاهدت دائمی
4ـ اخلاص و اهل تظاهر و ریا نبودن
5ـ انقلابی‌گری با پرهیز کامل از حزب‌گرایی و جناح‌گرایی
6ـ شجاعت و تدبیر توأمان
7ـ حساسیت شدید به حدود شرعی حتی در میدان جنگ
8ـ معنویت‌گرایی
9ـ تعهد و ایمان
10ـ روحیه مقاومت
11ـ فداکاری و نوع‌دوستی
12ـ استکبارستیزی

همین مجموعه خصوصیات و شاخص‌ها بود که به تعبیر رهبر معظم انقلاب سپهبد شهید قاسم سلیمانی را «تبلور ارزش‌های فرهنگی ایرانی و ایران» و «قهرمان امّت اسلامی» کرده بود.