به گزارش خبرنگار ایکنا؛ حاجیمیرزایی در این آیین با تسلیت ایام شهادت حضرت فاطمه زهرا (س) گفت: کتاب نقش رفیعی در تمدن اسلامی و جایگاه بی نظیری دارد. در فرهنگ قرآنی آنجا که صحبت از خلقت انسان است خداوند بر وجه کریمی خود تأکید دارد. یعنی خلقت آدم وجه کریمی خداوند است. اما آنگاه که تعلیم با قلم همراه میشود، خداوند اکرم است و این موقعیت رفیع و درخشانی برای کتاب است.
وی افزود: انسانها از مسیر شنیدن، دیدن و اندیشیدن غنی میشوند و هویت مییابند و شخصیتشان پرداخته میشود. در واقع کتاب امتداد هر سه است. کتاب شنیدن را عمق میبخشد، دیدن را غنی و اندیشه را پرمحتوا میکند. کتاب مجال اندیشیدن و فرصت انتخاب کردن میدهد. کتاب با ذهن مخاطب خود مأنوس است و مخاطب خود را در مقام یک مختار تصویر میکند و به او مجال میدهد در اندیشههای آن بیندیشد و غور کرده و سوال کند و این ظرفیت در هیچ یک از رسانههای دیگر وجود ندارد که تا این حد به استقلال اندیشه اهمیت دهد.
حاجی میرزایی ادامه داد: آنجا که بیان حسی است و هیجانها به وجود میآید هیجانها در رسانه کتاب غنی میشود و عمق پیدا میکند. تمدن با کتاب جان میگیرد و اندیشه با کتاب قوت پیدا میکند. عرصه جولان کتاب گسترده است. هم میتواند انسان را غنی کند و هم میتواند او را در مسیر کاستیها قرا دهد. کتاب انتها ندارد. ما میخواهیم با کتاب مسیر تربیت را هدایت کنیم.
وی ادامه داد: اتفاق مهمی در نظام تعلیم و تربیت در حال شکلگیری است که روح کلی و پیام آن این است که ذهن انسانها مخزنی برای انباشته کردن اطلاعات نیست. انسانها باید فرصت خلاقیت پیدا کنند. نقاد باشند و برای یک زیست شرافتمند و خوداتکا آماده شوند. نظام تعلیم و تربیت در پرداختن به چنین انسانی است و در چنین رویکردی کتاب درصدد انباشته کردن اطلاعات برنخواهد آمد.
حاجی میرزایی در ادامه گفت: جشنواره کتاب رشد باید پل هوشمندانهای بین دانستههای دانایان و نیازهای واقعی جامعه برقرار کند. ما به دنبال کتابی هستیم که انسان در تراز تمدن نوین اسلامی تربیت کند و در این میان نقش سازمان پژوهش نقش کلیدی است. ما باید در راستای مأموریتهای تربیتی خود به این پدیده نگاه کنیم. مقوله تربیت یک مقوله یکپارچه است. ما یک هدف داریم و همه این ترفندها گامهایی برای این هدف است؛ ساختن انسانی که میتواند مدافع ارزشها باشد و دچار استیصال و درماندگی نشود و استوار و فعال نقشآفرینی کند و کتاب در این میان نقش بزرگی دارد.
وزیر آموزش و پرورش در پایان گفت: من به همه نویسندگان و اندیشمندان احترام میگذارم، زیرا برای ساختن آینده این سرزمین نقشآفرین هستند. در میان همه موهبتهایی که خداوند به انسانها داده است، کسانی در نقش حکام، مدیران، تأثیرگذاران اقتصاد و اجتماع هستند، اما هیچ تأثیری نرمتر، عمیقتر و پایدارتر از مجال نوشتن حاصل نخواهد شد. آنها که به آینده روشن میاندیشند باید به نویسندگان و صاحبان قلم احترام بگذارند.
تولید بستههای تربیت و یادگیری در سال 1400
حسن ملکی، رئیس سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش در بخش دیگری از این مراسم گفت: سازمان پژوهش چهار جشنواره رشد کتاب، عکس، فیلم و محتواهای الکترونیکی را برگزار میکند. این جشنوارهها یک پیام دارد و بر اساس آن میتوان گفت نام دیگر سازمان پژوهش، مدیریت رسانههای تربیت و یادگیری است و این مسئولیت ما را سنگین میکند. زیرا آنچه انسانها را رشد میدهد یا باعث انحراف آنها میشود مدیریت وسایل پیامرسان است.
وی افزود: در این زمینه میتوان چند وجه از وظایف پژوهش را ذکر کرد، یکی از این موارد مدیریت تدوینی رسانههاست که به کتاب درسی به عنوان رسانه رسمی و الزامی اختصاص مییابد و در اختیار دانشآموزان و والدین قرار میگیرد. نقش دوم نقش ترغیبی است و این سازمان باید رغبتانگیز باشد و در انسانهای توانا انگیزه ایجاد کند. نقش سوم نقش ممیزی است و این سازمان باید ممیز منطقی و توام با خرد داشته باشد. این نقش بسیار حساس است و سازمان پژوهش از طریق کمیتهها در جشنواره کتاب رشد داوری میکند. یعنی سازمان حکم تربیتی صادر میکند که یک اثر خوب، متوسط یا ضعیف است و آنچه در این جشنواره به عنوان کتابهای برگزیده عملی و آثار معرفی میشوند، از مصادیق نقش ممیزی سازمان پژوهش است.
ملکی ادامه داد: باید تلاش کنیم برای سالهای بعد این سفره فرهنگی تربیتی وسعت یابد. تا از نظر کمی تعداد زیادی از ناشران در این زمینه وارد شوند. در این حالت است که جشنواره بازوی مسئول سازمان در عملیاتی کردن ماده قانون ۸۲۸ خواهد بود و به نظرم حق مطلب درباره آن ادا نشده است.
وی با بیان اینکه ساماندهی منابع آموزشی یکی از وظایف بسیار سنگین است، بیان کرد: کار دیگری که باید در همین جشنواره و در سال آینده به آن توجه بیشتری شود، اولویتبندی آثاری است که براساس فراخوان ارزیابی میشوند. امسال با درایت وزیر آموزش و پرورش و در راستای توجه به منویات مقام معظم رهبری مرکز ملی کودک در حال شکلگیری است. این مرکز برای ما این پیام را دارد که یکی از اولویتها برای سال آتی جشنواره رشد، اولویت دادن به تولید محتوا برای پیش از دبستان باشد.
وی تصریح کرد: سازمان پژوهش در ابتدا نقش تدوینی، ترغیبی و ممیزی دارد و خود را برای نقش ترکیبی آماده میکند. ما تولید بستههای تربیت و یادگیری را پیش رو داریم و در این راستا نقشهای دیگر به تنهایی کفایت نمیکنند و باید به سمت نقش ترکیبی برویم و سازمان به ید واحدی تبدیل شود تا این بسته را که انسجام از ویژگیهای بارز آن است، عملی شود.
نکات مثبت و منفی در ارزیابی داوران جشنواره کتاب رشد
کیومرث جهانگردی دبیر هجدهمین جشنواره کتاب رشد در ادامه این مراسم با ارائه گزارشی از روند برگزاری جشنواره گفت: جشنواره کتاب به این صورت برگزار میشود که کتب سال گذشته در هر سال مورد بررسی قرار میگیرد از این رو در طول سال گذشته حدود ۳ هزار و و ۴۹۹ کتاب به دبیرخانه رسید که از بین آنها هزار و ۴۶۳ کتاب به عنوان کتب آموزشی مناسب انتخاب شدند.
وی بیان کرد: برای اولین بار سامانهای به منظور بررسی کتابها ایجاد و داوریها به صورت الکترونیکی انجام شد. در این راستا هزار و ۲۷۸ ناشر در سامانه ما ثبتنام کردند که از بین آنها، کتابهای ۲۷۰ ناشر در جشنواره داوری شد و ۱۱ اثر برگزیده و ۱۹ اثر شایسته تقدیر معرفی شدند.
وی در ادامه به نکات مثبت هر گروه داوری اشاره کرد و گفت: داوران درباره نمونههای خوب آثار فرهنگیان و دانشگاه فرهنگیان ابراز خرسندی کردند، مشاهده رشد مفاهیم و موضوعات کاربردی در کتب امسال قابل توجه بوده و کتابهای مربوط به محیط زیست از رشد خوبی برخوردار بودند.
دبیر هجدهمین جشنواره کتاب رشد با اشاره به نکات مثبت کتابها از نگاه داوران بیان کرد: بیان ساده در حوزه مطالعات اجتماعی و آثار ترجمهای، دانشافزایی و کاهش کتابهای حوزه رایانه، تلاش مؤلفان برای دانشآموزان پرسشگر و خلاق از نمونههای دیده شده در بیانیه داوران است. همچنین سهم بالای آثار ترجمهای نسبت به تألیفی، عدم توجه به پرورش شایستگی پایه و مهارت کاوشگری و کمتوجهی به علم و فناوری، ضرورت توجه ناشران به استفاده از ظرفیت هنرمندان و عکاسان بومی، ضرورت افزایش جذابیتهای محتوایی و ظاهری برای دانشآموزان و تنوع پایین آثار از نکات منفی موجود در ارزیابیهای داوران بود.
در پایان این مراسم از برگزیدگان بخشهای مختلف با اهدای هدایایی تجلیل و قدردانی شد. اسامی برگزیدگان به این شرح است:
گروه پیشدبستانی - آموزشی
سقف کلاست آسمان، علی ترقیجاه
گروه تعلیم و تربیت دینی
۳۶۵ روز با پیامبر، حسین فتاحی
داستان کودک
نامههای گاندو نوشته معصومه یزدانی
داستان نوجوان
طعم سیب زرد، ناصر یوسفی
زبان و ادبیات فارسی
کلاس اولی، کتاب اول نوشته آتوسا صالحی، معصومه یزدانی، لاله جعفری، مژگان کلهر
شعر و خاطره
عید اومده عروسکا، نوشته خاتون حسنی
علوم تجربی
خرسها و دیگر گوشتخواران، نوشته علی گلشن
مطالعات اجتماعی
خواب آب، نوشته عباس جهانگیریان
نمایشنامه و فیلمنامه
شکار بزرگ شنبه، نوشته شهرام کرمی
اقتصاد، حسابداری و بازرگانی
اقتصادیار کوچک، نوشته مهدی طغیانی، مریم حسینی و سمیه مهدوی