شعراء؛ سوره تمدن شناخت قرآن و بیان کننده دلایل نابودی ۷ قوم
استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به اینکه سوره شعراء یکی از سوره‌های اجتماعی و تمدن شناختی قرآن است، بیان کرد: در این سوره ویژگی‌ها و سرنوشت ۷ قوم از پیامبران که به دلایل مختلف نابود شدند مطرح می‌شود.
به گزارش ایکنا از همدان، حجت‌الاسلام والمسلمین سید مجتبی حسینی‌یمین، استاد حوزه و دانشگاه، امروز چهارم بهمن‌ماه، در کارگاه قرآنی بررسی «ویژگی‌های استکبار و حکومت‌های ظالم» که به‌صورت مجازی از سوی ایکنا برگزار شد، با اشاره به اینکه در سوره شعراء، ویژگی‌ها و عاقبت 7 قوم ظالم بیان شده است، اظهار کرد: تمام این 7 قوم به دلایل مختلف نابود شده‌اند.
وی با اشاره به اینکه سوره شعراء یکی از سوره‌های اجتماعی و تمدن شناختی قرآن است، بیان کرد: در این سوره سرنوشت قومی که در ابتدا مطرح شده است قوم حضرت موسی(ع) است، این داستان از آیه 10 سوره آغاز شده و تا آیه 67 ادامه می‌یابد، ماجرا با دعوت حضرت موسی از فرعون برای یکتاپرستی آغاز می‌شود.
حسینی‌یمین با اشاره به اینکه قوم فرعون قومی است که پرهیزگار نمی‌شود، گفت: حضرت موسی به همراه هارون نزد فرعون می‌رود درخواست همراهی حضرت موسی از هارون به دلیل آن است که در آن جامعه عدالتی وجود ندارد و ممکن است همان‌جا موسی را بکشند.
وی افزود: آیه 29 این سوره می‌تواند کلیدی‌ترین دلیل فروپاشی تمدن فرعونی را بیان کند «قَالَ لَئِنِ اتَّخَذْتَ إِلَٰهًا غَيْرِي لَأَجْعَلَنَّكَ مِنَ الْمَسْجُونِينَ باز فرعون گفت: اگر غیر من خدایی را بپرستی البته تو را به زندان خواهم کشید». لذا استبداد، دوختن دهان حق و منتقد یا دیکتاتوری اصلی‌ترین دلیل فروپاشی نظام فرعون بود، در این حکومت هرکس مخالف فرعون حرفی می‌زد زندانی می‌شد و یا دست‌وپاهایش را قطع می‌کردند، اگر در جامعه‌ای چنین وضعیتی باشد قطعاً دچار فروپاشی خواهد شد.
این استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه باید آزادی در جامعه باشد و مخالف هم در جامعه آزاد باشد، یادآور شد: در انقلاب اسلامی مردم به دنبال استقلال بودند که در مقابل وابستگی ایستادند، خواستار آزادی در مقابل استبداد بودند، به دنبال جمهوری بودند و در مقابل دیکتاتوری ایستادند و خواهان اسلام بودند که در مقابل ضد اسلام ایستادند. آزادی مسئله مهمی است، شهید آیت‌الله بهشتی 15 اسفند 1357 که یک ماه از انقلاب نگذشته می‌گوید «ما نباید برخلاف قرآن مسلمان بودن و زیستن را بر مردم تحمیل کنیم، انسان عاشق آزادی است، اگر مسلمان بودن و مسلمان زیستن را به مردم تحمیل کردید بدانید در برابر این تحمیل طغیان خواهند کرد، مردم می‌خواهند اگر خودسازی نداشته باشند خودشان خودشان را بسازند نباید این خودسازی را بر آن‌ها تحمیل کرد».
وی ادامه داد: وقتی تک‌صدایی و استبداد در جامعه ایجاد و مخالف خفه شد و اجازه حرف زدن پیدا نکرد این جامعه رو به سقوط و فروپاشی خواهد رفت، در ماجرای موسی و فرعون، موسی حق مطلق است و فرعون باطل مطلق، اما امروز نمی‌توان گفت ما حق مطلق هستیم و منتقد و مخالف ما باطل مطلق است، همان‌طور که رهبری فرمودند جامعه ما نیز دارای ضعف‌ها و مشکلاتی هست، بخصوص در مورد عدالت که عقب‌ماندگی‌هایی داریم.
حسینی‌یمین توضیح داد: آزادی جزو مهم‌ترین شعارهای انقلاب ما بود و در بعضی دوره‌ها این آزادی بیشتر شد، رهبر معظم انقلاب در مورد این آزادی تأکید بسیاری دارند لذا بر برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی در دانشگاه‌ها تأکید ویژه دارند اما متأسفانه می‌بینیم این فضا در دانشگاه‌های ما چقدر کمرنگ و دچار رکود شده است.
آیه 74 سوره شعراء؛ اصلی‌ترین علت نابودی قوم حضرت ابراهیم
وی به دومین قومی که خداوند در این سوره در مورد نابودی آن سخن گفته به قوم حضرت ابراهیم اشاره کرد و گفت: از آیه 69 تا 104 سوره شعراء به داستان و نابودی این قوم پرداخته است. حضرت ابراهیم زمانی که دعوت به یکتاپرستی را آغاز می‌کند و در ابتدا از پدر و عمویش آغاز می‌کند.
وی ادامه داد: نمرودیان؛ قوم حضرت ابراهیم نیز به هلاکت رسیدند و حکومت آنان نیز فروپاشید و دلیل فروپاشی این قوم در آیه 74 سوره شعرا آمده است که «قَالُوا بَلْ وَجَدْنَا آبَاءَنَا كَذَٰلِكَ يَفْعَلُونَ گفتند: (نه) بلکه ما پدران خود را بر پرستش این بتان یافته‌ایم (و هر چند جماد بی‌اثری باشند می‌پرستیم)». لذا سنت‌گرایی کورکورانه باعث از بین رفتن جامعه خواهد شد.
حسینی‌یمین تصریح کرد: در جامعه ما نیز در مواردی این سنت‌گرایی و پیروی کورکورانه وجود دارد، برای نمونه در داستان مهریه آنچه که اسلام گفته و آنچه امروز اجرا می‌شود بسیار متفاوت است، مهریه یا همان صداق نشانه مهر است و باید با شیرینی همراه باشد اما امروز این فضا جز تلخی نیست، در مورد تهیه جهیزیه به شکل امروز نیز سنت‌های گذاشته شده و سایرین از آن تبعیت می‌کنند، تهیه سیسمونی یا... جز سنت‌های غلطی هست که به‌طور کورکورانه از آن پیروی می‌کنیم، در بعد اجتماعی نیز اقتصاد دولتی که یک سنت اشتباه است در کشور ما وجود دارد.
آیه 111 سوره شعراء؛ دلیل نابودی قوم حضرت نوح
این استاد حوزه و دانشگاه به قوم دیگری اشاره کرد که در این سوره به آن اشاره شده است و بیان کرد: از آیه 105 سوره تا 129 در مورد قوم حضرت نوح است که به وضعیت این قوم و در نهایت فروپاشی آن پرداخته است. وقتی حضرت نوح از قومش می‌خواهد که به یکتاپرستی روی بیاورند آن‌ها در جواب می‌گویند پیروان تو از اراذل هستند (اراذل به معنای کسانی که سطح اجتماعی بالایی نداشته و از لحاظ اجتماعی و مالی و فرهنگی فرودستان جامعه بوده‌اند) « قَالُوا أَنُؤْمِنُ لَكَ وَاتَّبَعَكَ الْأَرْذَلُونَ قوم نوح (از کبر و خود پرستی) پاسخ دادند که ما چگونه به تو ایمان آوریم در صورتی که پیروانت معدودی مردم خوار و فرومایه‌اند؟» اما حضرت نوح می‌گوید من نمی‌توانم مؤمن را ولو کوخ‌نشین باشد رها کنم و درنهایت به حضرت نوح می‌گویند اگر از این دعوت دست برنداری تو را سنگسار می‌کنیم و در پایان هم که این قوم گرفتار طوفان شده و همگی از بین می‌روند.
وی در پایان به علت نابودی قوم نوح اشاره و تأکید کرد: دلیلی که باعث نابودی این قوم شد شخصیت‌های قدرت نگری بودند که پایگاه‌های اجتماعی را بیش از اندازه مورد توجه قرار می‌دادند. طبقه فرودست را قبول نداشتند و اینکه شخصیت‌های طبقه نگر بودند و خود را طبقه ممتاز جامعه می‌شمردند.
انتهای پیام
