اولین جلسه کارگاه روش تحقیق علوم نقلی برگزار شد

به گزارش ایکنا؛ کارگاه 10 روزه روش تحقیق با محوریت علوم نقلی، به همت انجمن علمی - دانشجویی دانشگاه علوم قرآن و حدیث دانشگاه شهید مدنی آذربایجان و انجمن علمی - دانشجویی دانشکده علوم قرآنی آمل با ارائه «صمد عبداللهی عابد» دانشیار و عضو هیئت علمی دانشگاه شهید مدنی در بستر ادوبی کانکت از روز گذشته ۲۷ اردیبهشت‌ماه با حضور دانشجویان قرآنی آغاز شده و به مدت 10 روز ادامه خواهد داشت.

صمد عبداللهی در اولین جلسه از این کارگاه که روز گذشته برگزار شد، ابتدا به ارائه تعریفی از «تحقیق» پرداخت و گفت: تحقیق در لغت از «حقق» و به معانی «به اصل مطلب رسیدن»، «چیز ثابت» اطلاق می‌شود و در اصطلاح وقتی علت یک حادثه را بررسی می‌کنیم، یعنی در حال تحقیق هستیم. همچنین وقتی از یک مقدمات با بیان مسئله و طرح سئوالات، مسئله‌ها، فرضیه‌ها، اهداف و ضرورت بحث و نتیجه‌گیری همراه با ارجاع درست و منابع متقن و مورد اعتماد انجام می‌دهیم، می‌گوییم یک تحقیق انجام شده است.

این محقق حوزه علوم قرآن و حدیث با تأکید بر این نکته که شرط اساسی برای یک تحقیق مسئله است، افزود: سوال پرسشی است که پاسخ داده شده، ولی ما جواب آن را نمی‌دانیم و با جستجو در کتاب‌ها و مقالات به آن می‌رسیم و یک کار پژوهشی نیست، اما مسئله پرسشی است که جوابی برای آن ارائه نشده، پس ما به دنبال جواب آن هستیم. در تحقیق ما دنبال حل مسئله هستیم، پس اولین کار باید جستجوی کارهای انجام شده در رابطه با موضوع مد نظر ما باشد تا بتوانیم با مطالعه آنها زوایای پنهان مانده از دید دیگران را پیدا کرده و از نگاهی نو به موضوع ورود کنیم که متفاوت باشد.

وی ادامه داد: یک محقق همیشه باید دنبال مسئله باشد و در حوزه علوم قرآن و حدیث سعی کند در طی حل یک مسئله ابتدا یک بار قرآن را با محوریت یافتن پاسخ آن مسئله بخواند و آیاتی را که به نظر خود محقق پاسخی به مسئله مد نظر او است را یادداشت کرده و بعد از تدبر در آن آیات و خواندن تفاسیر مختلف نگاهی هم به روایات در آن موضوع داشته باشد.

عبداللهی اظهار کرد: نوآوری داشتن در تحقیق سبب پیشرفت یک جامعه شده و ارزش علمی جوامع را بالا می‌برد و هر چه تحقیقات یک کشور والاتر باشد، ثروت‌های مادی و معنوی برتری خواهد داشت. تحقیقات در دو دسته بنیادی و کاربری جای می‌گیرند، تحقیقاتی که برای رفع نیازها انجام می‌شود کاربردی هستند و مقدمه آنها تحقیقات بنیادی است.

عضو هیئت علمی دانشگاه شهید مدنی تصریح کرد: از جمله موارد لازم برای انجام تحقیق، داشتن روش تحقیق است که عبارت است از مجموعه قواعد و راه‌کارهایی که کار بر اساس آن بهتر انجام می‌شود.

وی در پایان اظهار کرد: داشتن اخلاص، انصاف و پرهیز از تعصب، صبر و استقامت، جرأت و شجاعت علمی، امانت‌داری و صداقت، ادب و تواضع، شناخت حد خود و احترام به دانشمندان حوزه تحقیق، نظم و دقت، از ویژگی‌های مهم یک محقق است و مرحله اول یک تحقیق هم طرح مسئله و انتخاب موضوع است.