به گزارش ایکنا، هفدهمین شماره دوفصلنامه علمی «پژوهشهای ادیانی» به صاحبامتیازی دانشگاه ادیان و مذاهب منتشر شد.
از جمله عناوین مقالات این شماره بدین قرار است: «تکریم: راهبرد حکومت اسلامی در تعامل با اهل کتاب»، «بررسی اهل کتاب یا «من له شبهة کتاب» بودن آیین هندو از منظر مبانی امامیه»، «واکاوی ازدواج با محارم در آیین زرتشت بر پایه روایات اسلامی»، «مقایسه تطبیقی لوگوس با حقیقت محمدیه»، «شکلگیری مدارای دینی در مسیحیت در مقایسه با اسلام»، «آخرتشناسی به روایت قرآن و عهد جدید»، «بررسی و نقد رویکرد جامعهشناسی تاریخی شریعتی در اسلامشناسی»، «تبیین خاستگاه شر بر اساس گاهان».
در چکیده مقاله «تکریم: راهبرد حکومت اسلامی در تعامل با اهل کتاب» میخوانیم: «یکی از موضوعاتی که در آیات قرآن و سیره پیامبر(ص) بهوضوح به آن پرداخته شده، کیفیت رفتار با اهل کتاب و شیوه تعامل با آنها است. قرآن به عنوان منبع اصیل و بیبدیل نظریات اسلامی، با تأیید ادیان الاهی مسیحیت و یهودیت، مأموریت حضرت محمد(ص) را در امتداد یکتاپرستی حضرت موسی(ع) و حضرت عیسی(ع) معرفی کرده و همه ادیان الاهی را امتی واحد میداند. همچنین، با بررسی و تحقیق درباره حیات رسول خدا(ص) مشخص میشود که پیامبر در کنار تعریف و تبیین «تکریم معقول و حقوقی غیرمسلمانان»، برای آداب، مناسک و عبادتگاههای ایشان ارزش خاصی قائل شده و هیچ غیرمسلمانی را ملزم به تغییر دین نکرده است. هرچند پیامبر(ص) کسی را به تغییر دین ملزم نکرد و همواره در مسائل مختلف از علوم و نبوغ غیرمسلمانان بهره میبرد و مشورتهایی با علمای ایشان انجام میداد، اما برای تبلیغ مبانی و مفاهیم اسلامی، و تشویق آنها از هیچ تلاشی فروگذار نکرد و همه فعالیتهای زندگی خود، اعم از سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و خانوادگی را بر مبنای دعوت به سبیل الاهی و دین حقه اسلام قرار میداد. راهبرد واقعی و اساسی پیامبر و نیز حکومتش، تکریم عملی و همهجانبه تمامی انسانها، اعم از مسلمان و غیرمسلمان، بلکه تمامی موجودات بوده است و با این نظریه و همچنین رویکرد عملیِ پیامبر، بسیاری از غیرمسلمانان به اسلام و پیامبر متمایل شدهاند. این مقاله نظریه تکریم و رویکرد عملی پیامبر را میکاود.»
در طلیعه مقاله «واکاوی ازدواج با محارم در آیین زرتشت بر پایه روایات اسلامی» آمده است: «آیین ازدواج در بسیاری از ادیان پیوندی الاهی است که با تشریفاتی صورت میگیرد. هر دین و آیینی برای ازدواج قوانین، مجوزها و منعهایی دارد. از مسائل مهم در آیین زرتشت باستان، ازدواج با محارم است که در میان زرتشتیان باستان رخ داده است. این نوشتار مسئله ازدواج با محارم را در میان زرتشتیان باستان با تکیه بر روایات اسلامی تحلیل و واکاوی میکند. مراد از «محارم» در این مقاله، نزدیکان درجه یک، یعنی دختر، خواهر و مادر، است. با مشاهده مجموعه روایات و بررسی سندی و محتوایی آنها، این نکته به دست میآید که اصل ازدواج با محارم در میان زرتشتیان در برهههای گذشته رخ داده است، گرچه قلت یا کثرت آن از روایات فهمیده نمیشود. روی سخن این پژوهش با زرتشتیان دوران معاصر نیست؛ زیرا آنها این عمل را روا نمیشمرند و در میانشان این نوع ازدواج صورت نمیگیرد.»
در چکیده مقاله «مقایسه تطبیقی لوگوس با حقیقت محمدیه» میخوانیم: ««لوگوس» شاهکلید الاهیات مسیحی است و سابقه بسیار کهنی دارد. انجیل یوحنا با لوگوس آغاز میشود و عیسی را لوگوس میخواند. فهم صحیح و عمیق لوگوس منوط به فهم چند چیز است: سابقه تاریخی معنای فنی و خاص آن نزد هراکلیتوس رواقیان؛ سابقه آن در ادبیات عهد عتیق، بهویژه ادبیات حکمتی و بینالعهدینی؛ حوزه فلسفی اسکندریه، بهویژه فیلون و در نهایت عهد جدید و الاهیات مسیحی. «حقیقت محمدیه» نیز یکی از مفاهیم بسیار مهم تصوف اسلامی است که ابنعربی و شارحانش به آن توجه ویژه داشتهاند. این اصطلاح در بسیاری از خویشکاریهای خود با لوگوس مشترک است. بحث حقیقت محمدیه در نهایت عمیقاً مرتبط با بحث انسان کامل است که فیض باری از مجرای وجود او به مخلوقات میرسد. به نظر میرسد متألهان مسیحی و یهودی همان سخنی را میگویند که صوفیان مسلمان در ضمن تأملات شهودی خود در صدد بیان آن بودهاند. اینجا زبان تصوف اسلامی به الاهیات مسیحی نزدیک میشود و زمینه برای فهم مفاهیم کلیدی این دو دین فراهم میگردد و در نتیجه درک عمیقتری از دو دین اسلام و مسیحیت حاصل میشود.»
انتهای پیام