دلایل فضائل و مقامات معنوی حضرت فاطمه(س)

حجت‌الاسلام علیرضا قبادی، استاد جامعه‌شناسی و کارشناس دینی به مناسبت ولادت حضرت فاطمه(س) یادداشتی با عنوان «فضائل و مقامات معنوی حضرت فاطمه الزهرا(س)» نوشته و در اختیار ایکنا قرار داده است که در ادامه می‌خوانید:

«برای آشنایی بیشتر با مقام و منزلت سرور زنان عالم به فضائل و مناقبی اشاره می‌شود که در زیارت نامه حضرت فاطمه(س) روایت شده است. در این نوشتار به چند فضیلت اشاره می شود:

۱. شکیبا در امتحان الهی: اولین ویژگی حضرت زهرا(س) در زیارت نامه‌ای که امام باقر(ع) آن را روایت کرده است، صبوری و بردباری حضرت در مقابل سختی‌ها و ناگواری‌های دنیاست. صدیقه طاهره(س) درباره شکیبایی خودش در مقابل حوادث و وقایع بسیار تلخ و ناگوار فرمودند: «صبر پیشه ساختیم در حالی که مانند فردی بودیم که زخم چاقو خورده و شکم او نیز نیزه فرو رفته بود.»

۲. بنت/ دختر: دختر بودن در زیارت نامه حضرت، صرفاً بیان و اذعان به یک رابطه نسبی نیست؛ بلکه این واژه از پیوند معنوی و اشتراک روحانی حضرت فاطمه با خاتم پیامبران(ص) و سایر انبیاء الهی(ع) حکایت می‌کند. در جنبه حسب و نسل و فضل و افتخار چه کسی می‌تواند چون فاطمه(س) باشد. او وارث انبیا، از سلاله ابراهیم، آن پیامبر بت‌شکن و از نسل اسماعیل ذبیح، آن قربانی راه صفا و اخلاص و از نسل خاتم انبیا، سید رسولان و هم انس و همسر سید اوصیا است، پدر سر سلسله انبیای الهی و مصداق و شأن لولاک لما خلقت الافلاک است و وضع مادر را هم دیده‌ایم که سیده نساء العالمین بود و خود هم اولین بانوی اسلام است.

۳. همسر ولی خدا: از دیگر مقام‌های معنوی پاره تن رسول خدا(ص) کفو/ همتا بودن حضرت با امام علی(ع) است. گویا اگر علی(ع) نبود، فاطمه همتایی نداشت. این قطعه از زیارت در عین حال مقام و منزلت امام علی(ع) را نیز گواهی می‌دهد. به نص بسیاری از احادیث و روایات فاطمه(سلام الله علیها) از بسیاری از انبیای گذشته افضل بود و حتی روایات ما در این زمینه استثنائی قائل نشده‌اند. پاره‌ای از روایات گویند که پیامبران حتی هم شأن و همتای فاطمه(سلام الله علیها) در ازدواج نبودند و اگر علی(ع) نبود برای فاطمه(سلام الله علیها) هم‌کفوی نبود.

۴. مادر امام حسن و حسین(علیهما السلام): از دیگر مقامات معنوی حضرت فاطمه(س) مادر حسنین(علیهما السلام) بودن است. فضیلت کوچکی نیست که نسل پیامبر خاتم(ص) از طریق حضرت صدیقه طاهره(س) به جا مانده است. افزون برای آنکه از فضیلت مهم دیگری نیز حکایت می‌کند. با قرائت این قطعه از زیارت، اذعان و اعلام می‌کنیم: حلم، علم، حماسه آفرینی، شجاعت، فصاحت، محبت مؤمنین و... که این دو امام و سایر ائمه(ع) واجد آن هستند، ارثی است که از مادرشان حضرت فاطمه زهرا(س) به آنان رسیده است.

گرچه نسبت زهرای اطهر(س) به‌عنوان دختر پیامبر گرامی اسلام و همسر امیرمؤمنان و مادر ائمه اطهار(ع) بالاترین فضیلت و بی‌مانندترین شرافت است؛ لکن مقام و منزلت آن بزرگوار به خاطر انتسابش‌ به پیامبر یا ائمه اطهار نیست، چراکه نسبت‌ها هرگز نمی‌توانند چنین عظمتی را خلق کنند، بلکه مقام و منزلت آن بزرگوار به خاطر معرفت، یقین، تسلیم، تقوا و اخلاص آن بزرگوار است.

پیامبر گرامی اسلام ضمن رد فضیلت خویشاوندی می‌فرماید، قریشی بر غیر قریشی هیچ فضیلتی ندارد مگر به تقوای الهی. حقیقتی که قرآن کریم مؤید آن است آنجایی که می‌فرماید:«إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاکُم؛ گرامی‌ترین شما نزد خداوند باتقواترین شماست.» این همان حقیقتی است که امام حسن مجتبی(ع) در جواب کسی که به حضرت عرضه داشت: «شما چه باعظمت و عزیزید!» می‌فرماید: «این عزت ایمان است که در من مشاهده می‌کنید.»

آنچه برای زهرای اطهر مقام و منزلت آورده است را در روایتی پیامبر گرامی اسلام به سلمان فارسی بیان می‌فرماید: «یا سَلْمَانُ إِنَّ ابْنَتِی فَاطِمَةَ مَلَأَ اللَّهُ قَلْبَهَا وَ جَوَارِحَهَا إِیمَاناً إِلَى مُشَاشِهَا؛ اى سلمان، همانا خداوند متعال قلب و جوارح دخترم فاطمه را از ایمان مملو کرده است.» شایستگی فاطمه زهرا(س) است که از او، مادر نبوت و امامت و همسر ولایت ساخته است، نه این‌که مادری نبوت و امامت و همسری ولایت به او شایستگی داده باشد.»