مرحوم مسکین، پدر قرآنی شهر همدان بود

با مرور گذشته و نشستن بر سر سفره خاطرات بسیاری از فعالان قرآنی شهر همدان، نام و یاد مرحوم مسکین همواره تکرار می‌شود. مردی قرآنی که بانی برگزاری جلسات قرآن مکتب امام زمان(عج) بود که با شیوه‌های بسیار جذاب کودکان و نوجوانان را به این مکتب جذب کرد.

مرور خاطرات گذشته به ما نشان می‌دهد اغلب شاگردان این معلم قرآنی شهید شدند و آن‌هایی که اکنون در قید حیات هستند از جایگاه‌های علمی برخوردارند.

خبرنگار ایکنای همدان به‌منظور معرفی بیشتر این شخص به جامعه و الگوگیری از سبک و سیاق اثرگذاری مرحوم رحیم مسکین و بررسی عوامل جذب قرآن‌آموزان، گفت‌وگو‌های دوره‌ای با شاگردان ایشان انجام داده است.

ایکنا - خودتان را معرفی کنید و بفرمایید اکنون مشغول چه کاری هستید؟

مجید صناعتی هستم، ۴۳ ساله، اهل و ساکن همدان، در دوران دبیرستان در رشته ریاضی فیزیک تحصیل کردم، سپس در دانشگاه آزاد اراک در رشته الکترونیک مشغول به تحصیل شدم. اکنون نیز کارمند صداوسیما در استان همدان هستم.

پدرم فرهنگی بود و با توجه به اینکه در یک خانواده مذهبی به دنیا آمدم، همراه با پدرم از همان دوران کودکی در هیئت‌های مذهبی شرکت می‌کردم. اغلب مطالعات غیردرسی‌ام نیز در این زمینه‌ها بود.

از همان کودکی شاگرد جلسات مکتب امام زمان(عج) بودم. هم در هیئت‌ها و هم در جلسات این مکتب شرکت می‌کردم. با تشکیل دور جدید جلسات مکتب، با توجه به علاقه‌ای که به این کار داشتم، مربی قرآن در همین مکتب شدم و تدریس قرآن را آغاز کردم. تدریس و مربیگری در مکتب امام زمان(عج) تقریباً مشابه تدریس در حوزه‌های علمیه است. وقتی به چند کلاس بالاتر ارتقا پیدا کنیم می‌توانیم برای کلاس‌های پایین‌تر تدریس داشته باشیم. به عبارتی بدون مدرک تخصصی خاص می‌توانیم تدریس داشته باشیم.

البته در جلسات قرآن صرفاً آموزش قرآن ملاک نیست بلکه معارف نیز در این کلاس‌ها آموزش داده می‌شوند. به لطف خداوند از سال ۹۲ این افتخار را کسب کرده‌ام که مربی قرآن در جلسه قرآن سجادیه برای گروه‌های سنی کودک و نوجوان باشم.

در حال حاضر در صداوسیما در رشته صدابرداری در برنامه‌های رادیویی مشغول هستم و از طرف سازمان نظام مهندسی نیز طراح و ناظر سیستم برق ساختمان‌ها هستم‌؛ البته در بین تمام فعالیت‌هایم، فعالیت‌های فرهنگی را برای خودم افتخار و پیوست فرهنگی زندگی‌ام می‌دانم. مفتخرم که توانسته‌ام گامی در جهت فرهنگ‌‌سازی قرآنی در جامعه بردارم.

ایکنا - با جلسات قرآن مکتب امام زمان(عج) چگونه آشنا شدید؟

به واسطه شرکت در همین هیئت‌های مذهبی بود که با مرحوم حاج‌آقا مسکین آشنا شدم و به لطف خداوند مسیر زندگی‌ام به همین سمت و سو سوق پیدا کرد.

از اوایل دوران دبستان بود که در جلسات مکتب امام زمان(عج) حاج آقا مسکین حاضر می‌شدم. مرحوم مسکین پیوند عمیقی میان قرآن و عترت زده بود. به‌طوری که وقتی یک نفر وارد جلسه می‌شد با شیوه مداحی خاصی که او داشت افراد را جذب قرآن می‌کرد. اغلب مخاطبین او از طریق روضه‌های امام حسین(ع) به سمت جلسات قرآن هدایت شده بودند.

مرحوم مسکین بعدازظهرهای هر هفته جمعه جلسات قرآن برگزار می‌کرد؛ شرکت در همین جلسات بود که ما را به این سمت و سو جذب کرد. از آنجا که با فرهنگ قرآن و عترت تربیت یافته بودیم‌ این واکسیناسیون فرهنگی بود که ما را از بسیاری از آسیب‌ها در امان نگه داشت.

یکی دیگر از ویژگی‌های بارز مرحوم مسکین سرمایه‌گذاری بر روی کودکان و نوجوانان بود. این واکسیناسیون فرهنگی بود که در دوران نوجوانی و جوانی ما را مصون کرد و در دوران میانسالی نیز نسبت به این مسیر احساس دِین داریم و با تدریس قرآن به‌صورت افتخاری می‌خواهیم این حس تکلیف را ادا کنیم.

ایکنا - جلسات مکتب را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

زمانی که در کودکی در این جلسات شرکت می‌کردم مرحوم مسکین به نیت چهارده معصوم جلسات چهارده‌گانه‌ای در 14 شعبه برقرار کرده بود که مربیان این 14 شعبه از شاگردان قرآنی ایشان بودند.

در سال ۹۲ یکی از شاگردان مرحوم مسکین به محضر استاد رسید و تقاضای توسعه این جلسات را داشت بر همین اساس جلسات چهارده‌گانه دیگری ویژه دختران نیز به این جلسات افزوده شد. پس از آن درخواست‌های مختلفی از گوشه و کنار شهر رسید که این جلسات را در منازل و کانون‌های فرهنگی ارتقا دهیم. اکنون نیز ۱۶۰ جلسه به همان سبک و سیاق مرحوم مسکین برگزار می‌شود که اغلب شاگردان حاج آقا مسکین مربیان جلسات هستند. هر مربی حداکثر 20 پوینده را به‌طور مداوم در طول سال مربیگری می‌کند.

محوریت این جلسات مباحث قرآنی است اما همچون مرحوم مسکین توازن میان قرآن و عترت در آن رعایت می‌شود. علاوه بر این مجموعه‌ای از احکام شرعی و معارف نیز در این جلسات مطرح می‌شود. طبق سنت قدیم باید از نماز پوینده اطمینان پیدا کنیم سپس آموزش‌های بعدی قرآن و احکام و در مجموع معارف اسلامی آموزش داده می‌شود.

رحیم مسکین از دغدغه‌مندهای دوران طاغوت بود در حقیقت می‌توان گفت، مرحوم مسکین پایه‌گذار انقلاب اسلامی در همدان بود، به‌طوری که تقریباً تمامی شاگردان او سربازان انقلابی همدان شدند و پایه‌گذار تظاهرات‌های مردمی بودند. در جبهه‌های جنگ شرکت کردند. حداقل ۱۵۰ نفر از شاگردانش به شهادت رسیدند و بسیاری از سرداران بزرگ همدانی عضو این مکتب بودند و افرادی که اکنون در قید حیات هستند از افراد مثمر ثمر جامعه محسوب می‌شوند.

هر مداحی که اکنون در همدان می‌بینیم سلسله و عقبه آن به مرحوم مسکین بازمی‌گردد. اگر به مرحوم مسکین لقب پدر قرآنی شهر همدان را بدهیم بیراهه نیست. اخلاق خوش او مهم‌ترین فاکتور در جذب شاگردانش بود. او با ایجاد جذابیت‌های مختلف همچون تهیه جوایز، اجرای تئاتر مذهبی، برنامه‌های ورزشی، اجرای سرود و... زمینه جذب بچه‌ها را فراهم می‌کرد.

به زبان کودکانه بسیار واقف بود. همین عوامل دست به دست هم می‌داد که بچه‌ها در این راه جذب شوند و ماندگار بمانند.

ایکنا - از شاگردان هم‌دوره‌ای خود اطلاعاتی دارید؟

از هم سن و سال‌هایم که با هم از شاگردان مرحوم مسکین بودیم می‌توان به امیر ابراهیمی، معلم قرآن آموزش و پرورش، ابوطالبی دکترای عمران، قروی، استاد پرستار بین‌المللی و... اشاره کرد که همگی جایگاه‌های علمی بسیار بالایی دارند.

ایکنا - چه توصیه‌ای برای جلسات قرآن امروزی دارید؟

در جلسات قرآن باید ضمن روخوانی و روان‌خوانی قرآن، این کتاب آسمانی را با زندگی‌ پوینده پیوند دهیم و به‌گونه‌ای باشد که قرآن را جز برنامه‌های اصلی زندگی‌ بدانیم، نه اینکه در اوقات و فراغت به آن بپردازیم، به عبارتی وقتی بچه‌ها را بتوانیم نمک‌گیر قرآن و عترت کنیم، آن زمان است که جلسات قرآن امروزی را هم تراز با جلسات قرآن حاج‌آقا مسکین کرده‌ایم.

علاوه بر این مطلب با اجرای برنامه‌های فرهنگی مختلف در مناسبت‌های ملی و مذهبی بصیرت‌افزایی جوانان را افزایش دهیم که این امر اکنون در جلسات فعلی مکتب امام زمان(عج) اجرا می‌شود.