پرورش پنج نسل قرآنی در جلسه‌ای با قدمت ۹۰ سال + عکس

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، باغ نادری برای هر زائر و مجاور مشهد الرضا(ع) آشناست، از کوچه پس کوچه‌های این محله، منزل شهیدان غفوری را پرس و جو کنی، به سمت کوچه شهید خوراکیان راهنمایی‌ات می‌کنند. از کوچک‌ترین فرد این محله گرفته تا مسن‌ترین، همه و همه منزل شهیدان غفوری را می‌شناسند و با اشاره دست، راه منزل آن‌ها را نشانت می‌دهند.

کوچه‌هایی باریک و تودرتو با دیوارهای ترک برداشته که نشان از قدمت این محله دارد، زمانی که پدر شهیدان غفوری زنده بود هر شب جمعه جلسات قرآن و تفسیر به راه بود و علاوه بر پیرمردهای محل، شخصیت‌های مملکتی و دولتی و همچنین قاریان و اساتید مطرح از شهرستان‌ها و استان‌های دیگر زمانی که به مشهد می‌آمدند، در جلسه محمدتقی غفوری شعرباف (پدر شهیدان غفوری شعرباف) حضور پیدا می‌کردند.

برگزاری جلسه‌ قرآن مرحوم غفوری از زمان طاغوت تاکنون

جلسه‌ای که مرحوم محمدتقی غفوری شعرباف، چراغ آن را جمعه شب‌ها از زمان طاغوت تا پس از انقلاب برای هدایت بشر روشن نگه می‌داشت، میراث پدرش محمد غفوری شعرباف بود که از او به ارث رسیده بود، بهترین میراثی که سال‌ها نام او و فرزندانش را جاویدان نگه داشته است.

بر اساس این گزارش، حدود 90 سال پیش جلسه‌ای در مشهد هر روز هفته در منزل یکی از اعضای جلسه برگزار می‌شد، به گونه‌ای که منزل مرحوم کربلایی محمد غفوری شعرباف (پدر بزرگ شهیدان غفوری) میزبان جلسه ثابت قرآن و پاتوق دیگر جلسات بود که هم‌اکنون نیز این جلسه جمعه شب‌ها پابرجاست.

کربلایی محمد غفوری شعرباف، مؤسس این جلسه قدیمی در مشهد بود که اعضای این جلسه را بیشتر پیرمردها تشکیل می‌دادند و در مدت طولانی عمر جلسه، در هیچ مناسبتی این جلسه تعطیل نشد و از همه جلسات در این جلسه حضور می‌یافتند.

تفاوتی که این جلسه قدیمی با دیگر جلسات داشت، این بود که جلسه در دو نوبت صبح و عصر برگزار می‌شد و پاتوق جلسات منزل مرحوم غفوری شعرباف، پدربزرگ شهیدان غفوری بود. ابتدا این جلسه در منزل مرحوم کربلایی غفوری شعرباف واقع در خیابان اول طبرسی کوچه شور برگزار می‌شد که استاد این جلسه مرحوم محمدرضا تجویدی بود و بحث روضه‌خوانی و بیان احکام نیز توسط حجت‌الاسلام حسن شیخ الاسلامی صورت می‌گرفت.

ادامه راه پدر ...

سال 1341 مرحوم غفوری شعرباف بزرگ پس از چند دهه خدمت به کلام وحی در دوران خفقان رضاخان و پسرش محمدرضا پهلوی در قالب برگزاری جلسات قرآن به رحمت خدا رفت و جسم مطهرش در جوار محبوبش حضرت علی بن موسی الرضا(ع) در باغ رضوان آرام گرفت و فرزند خلفش محمدتقی غفوری شعرباف، پرچم هدایت مردم ستمدیده شهر مشهد را به دست گرفت و با انتقال این جلسه به کوچه شهید خوراکیان واقع در پشت باغ نادری ادامه دهنده راه پدر شد.

زمان علمداری محمدتقی غفوری شعرباف بر کسوت جلسه‌داری قرآن همزمان با بحبوحه انقلاب و هشت سال دفاع مقدس شد و ایشان که دغدغه حفظ قرآن را در پیروزی انقلاب و پیروی از امام راحل(ره) می‌دانست، منزلش را سنگر و مأمن امن رزمندگان قرار داد و جوانان و نوجوانان جلسه قرآنش فدایی انقلاب شدند که از جمله طلایه داران این رزمندگان حمیدرضا، مجیدرضا و وحید غفوری شعرباف بودند که از نسل پاک خاندان غفوری به این مقام والا دست یافتند و همچنین احمد ساجدی، داماد این خانواده نیز توفیق شهادت را به دست آورد.

اما پس از پیروزی کشورمان در جنگ با عراق دیری نپایید که روح مطهر پدر شهیدان غفوری نیز در سال 1375 به جمع فرزندان شهیدش پیوست و از آنجا که وی سال‌ها خادم مطهر امام هشتم(ع) بود همچون پدرش در جوار این امام همام ولی در صحن آزادی آرمید و مدیریت جلسه‌اش به دست داماد ارشدش، حاج علی معدولیت افتاد و ایشان نیز حق نان و نمکی که سر سفره مرحوم غفوری شعرباف خورده بود را به شایستگی به جا آورد و همچون خاندان غفوری بدون هیچ عذر و بهانه‌ای هر جمعه میزبان قرآن دوستان در این جلسه شد.

جعبه‌ قرآنی؛ یادگاری یک قرن جلسه

تمامی افرادی که از قدیم‌الایام در این جلسه حضور پیدا می‌کردند به رحمت خدا رفته‌اند ولی یک یادگاری که یاد آن روزگاران را زنده می‌کند جعبه قرآنی محقری است که سادگی و کوچکی آن نشان از بی‌آلایشی مردم آن روزگاران دارد این جعبه هم اکنون پس از ده‌ها سال خدمت به این جلسه، همچنان تجدید خاطره آن روزگار را می‌کند.

در قدیم که در طول هفته جلسه قرآن به صورت سیار در منزل یکی از اعضای جلسه برگزار می‌شد، پیرمردی حامل این جعبه قرآن بود و او را از جلسه‌ای به جلسه دیگر می‌برد و به این وسیله عشق خود را به قرآن ابراز می‌کرد؛ مردم آن زمان نیز به حق سپاسگزاری در قبال این جابه‌جایی جعبه به او کمکی مالی می‌‌رساندند.

جلسه خاندان غفوری شعرباف طی این سال‌های طولانی سه استاد قرآنی داشت که پس از محمدرضا تجویدی، مدتی نیز حسین مؤمنیان عهده‌دار این جلسه شد و هم اکنون به مدت بیش از 40 سال محمدصادق علمی، عضو هئیت مدیره جامعه قاریان قرآن مشهد استاد این جلسه است.

توجه به تفسیر و مفاهیم قرآن با حضور استاد علمی

محمدصادق علمی در دوره‌ای احساس کرد جلسات قرآنی بیشتر به سمت و سوی قرائت و فنون قرائت می‌رود و به مفاهیم قرآن کمتر توجه می‌شود، لذا در جلساتی که شرکت می‌کرد وقتی از او ‌خواسته می‌شد قرآن بخواند، خواهش می‌کرد دقایقی را که وقت قرائتش است به تفسیر قرآن بپردازد، لذا آیاتی را انتخاب کرده و همان آیات را تفسیر می‌کرد.

این کار مقدمه‌ای شد تا وی در سن 12 سالگی جلسه‌ای را راه بیندازد که آن جلسه بعدها به جلسه معارف، تفسیر قرآن و حتی شرح نهج‌البلاغه تبدیل شد، در حال حاضر که بیش از 40 سال از حضور وی در این جلسه می‌گذرد، این جلسه هر هفته جمعه شب‌ها، پس از اقامه نماز مغرب و عشا در منزل شهیدان غفوری که چهار شهید تقدیم اسلام کرده است، در حال برگزاری است.

تلفیق قرائت سنتی با سبک‌های جدید در یک جلسه

این جلسه قرآن، یک جلسه خانگی و باصفا است که در آن، حال و هوای معنوی و سنتی قبلی همچنان حفظ شده و ضمن اینکه از قرائت‌ها و سبک‌های جدید در آنجا استفاده می‌شود، افرادی از قدیم به این جلسه می‌آیند که با سبک‌های قاریان مصری همچون عبدالباسط عبدالصمد، محمدصدیق منشاوی، مصطفی اسماعیل و ... آشنایی ندارند و به همان سبک‌های خودشان می‌خوانند و جوانان نیز از سبک‌های جدید(قاریان مصری) در تلاوت قرآن استفاده می‌کنند.

اما در دهه‌های اخیر که استاد محمدصادق علمی، مدیریت این جلسه را بر عهده دارد این جلسه رونق بسیاری گرفته و به گفته شاگردان وی این رونق به خاطر اخلاق حسنه و قرآنی استاد علمی است که نوجوانان و جوانان با علاقه و انگیزه فراگیری تفسیر قرآن و آموزش قرآن در این جلسه حضور می‌یابند.

جلسه‌ای قرآنی بدون تعطیلی طی 90 سال

حاج علی معدولیت، داماد مرحوم شعرباف که از طرف پدر با مرحوم محمدتقی غفوری شعرباف نسبت فامیلی دارد، از سنین 12، 13 سالگی به همراه پدرش در این جلسه حضور می‌یافت؛ پس از فوت پدر خانمش مسئولیت جلسه را به عهده می‌گیرد و می‌کوشد هر جمعه شب بدون هیچ تعطیلی چراغ این جلسات باسابقه را روشن نگه ‌دارد تا افراد و علاقه‌مندان به قرآن بیایند و از خوان پر برکت قرآن که سا‌ل‌ها در منزل مرحوم غفوری شعرباف پهن است، سهمی برای خویش از این مائده آسمانی ببرند.

نوید طالب‌زاده، جوان 18 ساله‌ای که از سنین 5 الی 6 سالگی آموزش قرآن را شروع کرده و از حضور جلال نجاتیان، سیدمجتبی سادات فاطمی، محمدجواد پناهی طوسی و محمدصادق علمی بهره جسته است، در این خصوص به خبرنگار ایکنا، گفت: حدود چهار سال است که به جلسه استاد علمی می‌روم، خوش‌برخوردی استاد علمی موجب شده از دوستانم نیز در این جلسه دعوت به عمل آورم تا آن‌ها نیز از حضور و روحیه شاداب این استاد بهره‌مند شوند.

اخلاق استاد؛ راز جذب جوانان به محفلی قرآنی

وی با بیان اینکه اخلاق خوب استاد علمی، ویژگی بارزی است که جلسه وی را از دیگر جلسات متمایز کرده است، عنوان کرد: من مجذوب اخلاق استاد هستم چرا که برخی جلسات فقط صرف قرآن خواندن است اما این جلسه به تفسیر در کنار قرائت قرآن نیز اهمیت داده می‌شود.

این جوان قرآنی که در مسابقات مختلف اوقاف، بسیج، دانش‌آموزی دارای مقام‌های برتر در سطح کشوری است و سبک‌های عبدالباسط عبدالصمد و محمدصدیق منشادی را تلفیقی قرائت می‌کند، اظهار کرد: استاد علمی در مناسبت‌های ولادت و شهادت صحبتی مربوط به آن مناسبت را دارد و همچنین آیات تلاوت شده را به طور مختصر برای ما بیان می‌کند.

علی‌اصغر رئوف رحمتی که 68 سال سن دارد، در گفت‌وگو با خبرنگار ما از حضورش در جلسه استاد علمی سخن گفت و ادامه داد: از ابتدای انقلاب در جلسات مختلف شرکت می‌کردم و از حضور اساتید برجسته‌ای همچون سیدمرتضی سادات فاطمی و حسین علمی بهره جستم و رفاقت من با این استاد قبل از انقلاب بود که به همراه ایشان و حسین علمی جلسه قرآنی را در مسجد کرامت داشتیم که من بحث تجوید، ترتیل و قرائت قاریان را برعهده داشتم و این زمانی بود که جواد فروغی سوره‌هایی را تلاوت می‌کردند و انبوه جمعیت در جلو و بیرون مسجد برای استماع آیات قرآن جمع می‌شدند.

وی با بیان اینکه قبل از انقلاب جوانان کمتر در جلسات قرآن حضور داشتند و بیشتر پیرمردها این جلسات را تشکیل می‌دادند، عنوان کرد: اما پس از انقلاب رویه برعکس شد و شاهد حضور چشمگیر جوانان در پای رحل‌های قرآن هستیم؛ به گونه‌ای که امروز در کنار اساتید برجسته و مبرز، قاریان موفق و سرشناسی داریم که گوی سبقت را از قاریان مطرح دیگر کشورهای اسلامی همچون مصر ربوده‌اند.

رئوف رحمتی سبک جلسه‌داری استاد علمی را آموزنده عنوان کرد و ادامه داد: تفسیر قرآن در کنار قرائت قرآن بسیار مهم و با اهمیت است که این ویژگی استاد علمی در جلسه‌داری پس از سال‌ها برپایی این جلسه رونق بسیاری گرفته و هر کس در جلسات وی حضور می‌یابد از آن راضی بوده و این رضایت باعث می‌شود آمدنش به جلسه استمرار یابد.