حمله شایعه به امنیت روانی شهروندان/ لزوم برخورد قوه قضائیه

ابراهیم فیاض، استاد علوم اجتماعی دانشگاه تهران، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، با اشاره به شیوع شایعه در زمینه‌های مختلف در جامعه به علل ایجاد و گسترش این امر پرداخت و گفت: شایعه فرزند ابهام است و زمانی متولد می‌شود که فضا در مورد موضوع خاصی ابهام برانگیز باشد.

وی واکنشی که باید نسبت به شایعات مختلف شکل گیرد را متفاوت دانست و گفت: برخی اوقات، شایعه چنان بی‌پایه و اساس است که نیازی به روشنگری ندارد، در چنین شرایطی رها کردن موضوع بیش از پرداختن به آن ضرورت دارد.

فیاض ادامه داد: در مقابل گاهی اوقات شایعه براساس مؤیداتی که وجود دارد شکل گرفته و زمینه شکل گیری آن اتفاقاتی بوده است که در جامعه رخ داده است. در چنین شرایطی پرداختن به موضوع و روشنگری از اهم وظایف رسانه‌ها و مسئولان به شمار می‌آید.

عدم سواد رسانه‌ای فضای شایعه‌سازی را تقویت کرده است

وی در ارزیابی وضعیت کنونی جامعه در مقابله با شایعه اظهار کرد: عدم سواد رسانه‌ای و مطبوعاتی فضای شایعه سازی را در جامعه به شدت تقویت کرده است. گاهی رسانه با عملکرد غلط نه تنها به روشنگری نمی‌پردازد بلکه خود نیز به آتش شایعه دامن می‌زند و فضا را مبهم‌تر می‌کند.

فیاض ادامه داد: برخی رسانه‌ها به ویژه صدا و سیما ایجاد جذابیت را فدای روشنگری می‌کنند و نه تنها رسالت خود را در زمینه آگاهی دهی به مردم به خوبی انجام نمی‌دهند بلکه خود زمینه ایجاد شایعه را به وجود می‌آوردند.

وی یکی از راه‌های مبارزه با شیوع شایعه را برخورد جدی قوه قضائیه برشمرد و گفت: این موضوع به ویژه در زمانی که مربوط به مدعی العموم باشد باید به صورت جدی از سوی قوه قضائیه مورد بررسی قرار گیرد.

تأمین امنیت؛ حق شهروند جامعه اسلامی

این جامعه شناس یکی از مبانی اساسی در جامعه اسلامی را تأمین امنیت شهروندان دانست و گفت: شایعه فضای ابهام و اضطراب را برای مردم ایجاد می‌کند و امنیت فکری و ذهنی آنان را از بین می‌برد، در این راستا مسئولان جامعه اسلامی باید درصدد ایجاد امنیت جسمی، فکری و روحی برای عموم مرم جامعه باشند.

وی خواستار برخورد جدی قوه قضائیه با عوامل شایعه‌ساز شد و گفت: در جایی که آبروی اشخاص و امنیت روانی افراد در خطر است باید قوه قضاییه با جدیت بیشتری موضوع را دنبال کند.

وقتی رسانه‌ها نزد مردم اعتباری ندارند

وی بر ضرورت افزایش منبع اعتبار معناها همچون رسانه ها تأکید و تصریح کرد: اگر رسانه‌ها از کیفیت بهتری برخوردار بودند و اعتبار آنان نزد مردم بیشتر بود شایعه به این وسعت شکل نمی‌گرفت چرا که شهروندان با اعتماد به گفته‌های رسانه، خود را به منبع حقیقت متصل می‌دیدند.

فیاض به دیدگاه قرآن کریم در برابر شایعه و وظیفه مردم در این زمینه اشاره و عنوان کرد: «یقین»، اولین شرط برای سخن گفتن است و تا زمانی که فرد عالم به موضوع خاصی نیست از سخن گفتن در مورد آن بازداشته شده است.