رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه فردوسی:
مراقب ایجاد تحریف در تحلیل قیام امام حسین باشیم
گروه اندیشه: رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه فردوسی مشهد گفت: باید مراقب باشیم چرا که قیام امام حسین(ع) هم می‌تواند دچار تحریف شود و ممکن است افرادی برای دفاع از باطل، با تحریف سنت امام حسین(ع) از آن استفاده کنند.
حجت‌الاسلام و المسلمین صالحی، رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه فردوسی مشهد در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، با اشاره به دلایل قیام امام حسین(ع) اظهار کرد: در یک بررسی اجمالی از اواخر زندگی پیامبر تا قیام امام حسین(ع) به وضوح می‌بینیم که دستاوردها و زحمات پیامبر در یک بازه زمانی کوتاه در حال محو شدن و نابودی بود و نمونه آن را در اولین روزهای بعد از رحلت پیامبر بر سر جانشینی ایشان می‌بینیم.
وی افزود: بعد از رحلت پیامبر، انصار و مجاهدین، وسعت املاک یا فراوانی سکه و درهم را دلیل برتری خود بر دیگری می‌دانستند که این امر مغایر آموزه‌های پیغمبر(ص) است.
وی با بیان اینکه بعد از رحلت پیامبر، کتاب خدا به عنوان تنها مرجع تصمیم‌ساز و معرفت‌بخش معرفی و از سیره و سنت پیامبر صرف نظر شد، گفت: با این کار زمینه انتساب افکار انحرافی به قرآن فراهم شد و به دنبالش گروه خوارج شکل گرفت.
رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه فردوسی مشهد تصریح کرد: خوارج با استناد به قرآن مدعی بودند کسی که مرتکب گناه کبیره شود، کافر است و بر همین اساس معتقد بودند که حضرت علی در جنگ صفین که حکمیت را پذیرفته دچار گناه شده و کافر است.
وی با بیان اینکه هم‌زمان با خوارج، تفکر دیگری به نام مرجعه نیز شکل گرفت که معتقد بودند برای سعادت انسان، ایمان به تنهایی کفایت می‌کند، اظهار کرد: این دیدگاه آنقدر خطرناک بود که ائمه ما به شیعیانشان هشدار می‌دادند، مراقب باشید بذر این دیدگاه در دل بچه‌هایتان ریشه نکند.
صالحی با اشاره به اینکه اندکی بعد، دیدگاه جبریه شکل گرفت، گفت: پیروان این دیدگاه معتقد بودند در اتفاقاتی که برای انسان رقم می‌خورد خودش هیچ نقشی ندارد و بر همین اساس در حادثه کربلا بسیاری از جنایات با همین منطق توجیه می‌شد، به عنوان مثال در اولین جملاتی که ابن زیاد و یزید در مواجه با اهل بیت بکار می‌بردند این بود که می‌گفتند خداوند شما را ذلیل کرد و کشت.
وی افزود: در چنین شرایطی از فکر پیامبر که برای تعالی اخلاقی انسان مبعوث شده بود، تعابیری گفته می‌شد که براساس آن، بدیهیات اخلاقی زیر پا گذاشته می‌شد.
قیام امام حسین؛ زمینه‌ساز اصلاح همه جانبه
وی با بیان اینکه جامعه آن زمان که تمام رذائل اخلاقی را به اسم دین انجام می‌داد جز با یک تلنگر عمیق قابل احیا نبود، گفت: امام حسین در تمام مسیرش از مکه تا شام هر حرکتی که انجام می‌داد در جهت افشا و اصلاح تعابیر غلط پس از رحلت پیغمبر اکرم(ص) بود.
صالحی با اشاره به اینکه قیام امام حسین یک پدیده اجتماعی است که آثارش تا ابد ماندگار خواهد بود، اظهار کرد: اصلاحی که امام حسین انجام داد، اصلاح دوران قبل از خودش نبود بلکه اصلاح تا آخرالزمان بود یعنی امام حسین نیامد تا گذشته را اصلاح کند بلکه آمد تا همه انحرافات تا آینده را هم اصلاح کند.
رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه فردوسی مشهد ادامه داد: امروز اگر کسی بخواهد انحرافات را در امت پیامبر شناسایی کند، بهترین مقیاسش برای تشخیص انحراف و اصلاح عملکرد، رفتار، گفتار و پتانسیلی است که حضرت اباعبدالله در روز عاشورا برای بشریت خلق کرد.
وی با تأکید بر اینکه ظرفیت قیام امام حسین(ع) لزوما برای اصلاح اسلام نیست بلکه برای اصلاح اخلاق است، افزود: این ظرفیت اخلاقی و انسانی که امام حسین(ع) خلق کرد، منحصر به شیعیان نیست بلکه ما می‌بینیم افرادی مثل گاندی هم اظهار می‌کنند که در انقلاب خودشان به امام حسین(ع) تأسی کرده‌اند.
وی با بیان اینکه اگر قیام امام حسین(ع) در برهه زمانی دیگری اتفاق می‌افتاد، دیگر زمینه‌ای برای اصلاح امت پیامبر(ص) باقی نمی‌ماند، تصریح کرد: البته بعد از قیام اباعبدالله هم اصلاح بلافاصله صورت نگرفت اما زمینه‌ای فراهم شد تا هم انسان‌ها و هم اهل بیت بتوانند از این ظرفیتی که امام حسین(ع) ایجاد کرده، فرآورده‌های جدیدی تولید کنند و تا روز قیامت از آن بهره ببرند.
صالحی یادآور شد: امام حسین(ع) چنین اصلاح عمیقی را دنبال می‌کرد و اگر چنین اصلاحی صورت گیرد، اصلاح در همه زمینه‌های فردی، اجتماعی، عرفانی، اخلاقی، سیاسی، اقتصادی و ... ایجاد می‌شود.
دلایل صلح امام حسن(ع) و قیام امام حسین(ع)
وی در ادامه بر بررسی دلایل پذیرش صلح توسط امام حسن مجتبی و قیام توسط امام حسین(ع) پرداخت و گفت: در این موضوع نباید به مقایسه دو شخصیت بپردازیم بلکه مقایسه بر سر شرایط سیاسی و اجتماعی حاکم بر هر کدام است.
رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه فردوسی مشهد تصریح کرد: معاویه در زمان امام حسن، تظاهر به دینداری می‌کرد حتی مدعی بود که دین در سیاست دخالت دارد و برای مشروعیت خودش گاهی استناد به آیات قرآنی می‌کرد لذا انحرافات معاویه برای مردم مشهود نبود اما یزید در زمان امام حسین(ع) صراحتا اعلام می‌کرد که مشروعیتش دینی نیست.
وی با بیان اینکه امام حسن(ع) منصب خلافت پیامبر را داشت اما امام حسین(ع) در زمان یزید خلیفه مسلمین نبود، اظهار کرد: اگر امام حسن با معاویه وارد جنگ می‌شد و شکست می‌خورد، چون خلیفه مسلمین بود، یک ضربه روحی و گسست حاکمیتی بر اجتماع مسلمانان وارد می‌شد به همین دلیل ائمه خیلی مراعات می‌کردند که خلیفه‌کشی باب نشود.
صالحی با اشاره به اینکه شیعیان زمان امام حسن از جنگ‌های قبلی در زمان امام علی(ع) خسته شده بودند، اذعان کرد: معاویه فرد پیچیده‌ای بود و در برابر چنین افراد پیچیده‌ای انسان نباید سرمایه‌های خودش را بدون تحلیل از دست دهد، در چنین شرایطی اگر امام حسن با معاویه وارد جنگ می‌شد و شکست می‌خورد، یاران شیعیان را که همان سرمایه‌های اجتماعی و فکری بودند از دست می‌داد و چیزی هم عایدش نمی‌شد.
وی ادامه داد: امام حسن در صلح، ملزم به بیعت با معاویه نشد حتی قرار شد مالیات کوفه را نگیرد و ناموس شیعیان محفوظ بماند اما یزید فقط بیعت با امام حسین(ع) برایش مطرح بود و اینجا بود که امام حسین(ع) گفت مرگ برای من سزاوارتر از این است که عار و ننگ را بپذیرم.
وی یادآور شد: انحرافات معاویه در زمان امام حسن برای تعداد زیادی از شیعیان مشهود نبود لذا ایشان یاران مخلصی در آن زمان نداشت اما در دوره امام حسین(ع) انحرافات برای مردم تا حدی آشکار شده بود علاوه بر این در دوره امام حسن، مطالبه اجتماعی از ایشان این بود که مدارا کنند اما در زمان امام حسین(ع)، مطالبه اجتماعی از ایشان این بود که پا به میدان بگذارد.
صالحی با بیان اینکه امام حسن(ع) در زمان خودش با معاویه جنگ دارد اما نه از نوع جنگ نظامی، گفت: امام حسن در زمان خودش سخنرانی، نامه‌نگاری و همایش داشت اما برای امام حسین(ع) چنین شرایطی فراهم نبود و شرایط اجتماعی و سیاسی کاملا عوض شده است.
وی اظهار کرد: برای امام حسین(ع) یاران مخلصی در حدی که بتواند یک تقابل نظامی را در برابر سپاه یزید داشته باشد، فراهم بود اما امام حسن چنین یاران با وفایی را نداشت.
وی اذعان کرد: مجموع این شرایط موجب شد که امام حسن(ع)، صلح را بپذیرد و امام حسین(ع) دست به قیام بزند و با در نظر گرفتن تمام این شرایط به این نتیجه می‌رسیم که اگر امام حسن(ع) در زمان یزید بود دست به شمشیر می‌برد و اگر امام حسین(ع) در زمان معاویه می‌بود، صلح را انتخاب می‌کرد.
اهداف قیام امام حسین(ع)
صالحی در ادامه با اشاره به اهداف امام حسین(ع) از قیام اظهار کرد: امام حسین(ع) به منظور اصلاح جامعه قیام کرد و در این بین، اصلاح بخش سیاسی، قسمت مهمی از هدف امام را شامل می‌شد و امر به معروف و نهی از منکر را هم در بر می‌گرفت.
رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه فردوسی مشهد با بیان اینکه بزرگ‌ترین معروف، تشکیل حکومت اسلامی جامع و بزرگ‌ترین منکر، مقابله با حکومت اسلامی است، گفت: اگر حکومت اسلامی شکل گیرد، زمینه احیای ارزش‌های دینی فراهم می‌شود.
وی افزود: اصولا وقتی جریانی می‌خواهد شکل گیرد، اول به صورت جریان فکری ظاهری می‌شود لذا امام حسین(ع) اول به دنبال اصلاح فکری جامعه بود، بعد از اصلاح فکری، اصلاح فرهنگی جامعه صورت می‌گیرد و به دنبال آن جریان سیاسی ایجاد می‌شود.
وی ادامه داد: جریان‌های سیاسی که به وجود می‌آیند به دنبال در دست گرفتن اقتصاد جامعه هستند، لذا اگر نگاهشان درست باشد اقتصاد در جهت عدالت رشد پیدا می‌کند و در غیر این صورت منجر به شکاف طبقاتی می‌شود.
صالحی تصریح کرد: بعد از رحلت پیامبر تا زمان امام حسین(ع) اول انحراف فکری و سپس انحراف‌های فرهنگی، سیاسی و اقتصادی وارد جامعه مسلمین شده بود لذا امام حسین(ع) در قیام خودش به دنبال اصلاح تمام این انحرافات بود.
تأثیرات قیام امام حسین(ع)
وی در ادامه با اشاره به تأثیرات قیام امام حسین(ع) اذعان کرد: به‌رغم تمام حیله‌گری‌هایی که معاویه داشت، بعد از قیام امام حسین(ع) آنچنان افشا شد که حتی در درون مرکز قدرت خودش منفعل شد و هیچ قدرت اجتماعی نداشت.
وی با بیان اینکه قیام امام حسین(ع) در هویت‌بخشی و شکل‌گیری تشیع، قطعه بزرگی از این پازل بود، گفت: شیعه از زمان پیامبر(ص) شکل گرفت اما در مراحل تاریخی مانند غدیر، ثقفیه و ... تکامل پیدا کرد ولی هیچ کدام از این حوادث به اندازه قیام اباعبدالله برای تشیع هویت‌بخش و کارساز نبود.
صالحی همچنین با اشاره به تأسی سایر قیام‌ها از قیام امام حسین(ع) اظهار کرد: در طول تاریخ، بسیاری از قیام‌هایی که در مقابل ظلم صورت گرفته، براساس آشنایی با قیام اباعبدالله الحسین بوده و در شکل‌گیری انقلاب اسلامی ایران نیز روحیه‌ای که بر مردم حاکم شد و به ثمر نشست، برخواسته از محرم و صفر و حادثه کربلا بود.
وی افزود: امروز در یمن، لبنان و عراق، کسانی که برای دفاع از انسانیت و مقاومت در برابر ظلم، قیام کرده‌اند، همگی هویتشان به قیام اباعبدالله گره خورده است.
رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه فردوسی مشهد تأکید کرد: امام حسین(ع) ذخیره‌ای را ایجاد کرد که اگر هر کسی بخواهد به مقابله با ظلم بپردازد، بزرگ‌ترین منبع انرژی‌اش، آشنایی با امام حسین(ع) است.
وی تصریح کرد: امروز در چندین شهر آمریکا و اروپا، مردم با همین سبک ما برای امام حسین(ع) عزاداری می‌کنند و دانشجویان خارجی‌مان نیز در اولین برخورد با ایرانیان، امام حسین(ع) را شناخته‌اند.
وی یادآور شد: باید مراقب باشیم چرا که قیام امام حسین(ع) هم می‌تواند دچار تحریف شود و ممکن است افرادی برای دفاع از باطل، با تحریف سنت امام حسین(ع) از آن استفاده کنند.
وی افزود: برای جلوگیری از انحراف، باید اصول سنت امام حسین(ع) را بشناسیم و براساس آن اصول، جزئیات را تفسیر و تحلیل کنیم.
عاشورا سبدی از اسوههای متعدد
صالحی در ادامه با اشاره به نقش عاشورا در تربیت انسان‌ها، اظهار کرد: اگر بخواهیم در جامعه‌ای، انسان‌ها را براساس اصول اخلاقی تربیت کنیم، به شناخت و انگیزه نیاز داریم.
وی تصریح کرد: در اخلاق منهای دین، براساس عقل می‌توانیم خیلی از اصول اخلاقی را بشناسیم اما فرد انگیزه لازم برای عمل به آن اصول را پیدا نمی‌کند ولی در دین، بعد از شناخت، فرآیندهایی وجود دارد که انگیزه لازم برای اقدام و عمل را در فرد ایجاد می‌کند.
وی با بیان اینکه از جمله این فرآیندها، اسوه‌سازی است، گفت: انسان‌ها نیاز به الگو و اسوه‌هایی دارند که بتوانند با آن‌ها ارتباط عاطفی و عاشقانه برقرار کنند، در اسلام این اسوه‌سازی صورت گرفته است، پیامبر(ص) به عنوان بهترین الگو معرفی شده و در عاشورا، سبدی از اسوههای متعدد برای هر سلیقه، جنسیت، سن، سواد، طبقه اجتماعی و ... وجود دارد به گونه‌ای که اگر هر فردی بخواهد پیامدهای اخلاقی عاشورا را در درون خود همزاد پنداری کند، می‌تواند متناسب با ذائقه خودش قله‌های اخلاق را بیابد.
صالحی با بیان اینکه در عاشورا اوج شور و شعور را می‌بینیم، تصریح کرد: در عاشورا، نشاط، شجاعت، عاطفه، عقلانیت، نقش اجتماعی یک کودک، عفت، غیرت، عشق به خانواده و ... همه در اوج خودش ارائه شده است.
وی اظهار کرد: به همین دلیل است که امام صادق گفته‌اند تمام ائمه کشتی نجات هستند اما سفینه و کشتی امام حسین زودتر از همه به مقصد می‌رسد، چون تمام قله‌های اخلاقی را در خود جای داده است.
وی افزود: بعد از رحلت پیامبر، انصار و مجاهدین، وسعت املاک یا فراوانی سکه و درهم را دلیل برتری خود بر دیگری می‌دانستند که این امر مغایر آموزه‌های پیغمبر(ص) است.
وی با بیان اینکه بعد از رحلت پیامبر، کتاب خدا به عنوان تنها مرجع تصمیم‌ساز و معرفت‌بخش معرفی و از سیره و سنت پیامبر صرف نظر شد، گفت: با این کار زمینه انتساب افکار انحرافی به قرآن فراهم شد و به دنبالش گروه خوارج شکل گرفت.
رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه فردوسی مشهد تصریح کرد: خوارج با استناد به قرآن مدعی بودند کسی که مرتکب گناه کبیره شود، کافر است و بر همین اساس معتقد بودند که حضرت علی در جنگ صفین که حکمیت را پذیرفته دچار گناه شده و کافر است.
وی با بیان اینکه هم‌زمان با خوارج، تفکر دیگری به نام مرجعه نیز شکل گرفت که معتقد بودند برای سعادت انسان، ایمان به تنهایی کفایت می‌کند، اظهار کرد: این دیدگاه آنقدر خطرناک بود که ائمه ما به شیعیانشان هشدار می‌دادند، مراقب باشید بذر این دیدگاه در دل بچه‌هایتان ریشه نکند.
صالحی با اشاره به اینکه اندکی بعد، دیدگاه جبریه شکل گرفت، گفت: پیروان این دیدگاه معتقد بودند در اتفاقاتی که برای انسان رقم می‌خورد خودش هیچ نقشی ندارد و بر همین اساس در حادثه کربلا بسیاری از جنایات با همین منطق توجیه می‌شد، به عنوان مثال در اولین جملاتی که ابن زیاد و یزید در مواجه با اهل بیت بکار می‌بردند این بود که می‌گفتند خداوند شما را ذلیل کرد و کشت.
وی افزود: در چنین شرایطی از فکر پیامبر که برای تعالی اخلاقی انسان مبعوث شده بود، تعابیری گفته می‌شد که براساس آن، بدیهیات اخلاقی زیر پا گذاشته می‌شد.
قیام امام حسین؛ زمینه‌ساز اصلاح همه جانبه
وی با بیان اینکه جامعه آن زمان که تمام رذائل اخلاقی را به اسم دین انجام می‌داد جز با یک تلنگر عمیق قابل احیا نبود، گفت: امام حسین در تمام مسیرش از مکه تا شام هر حرکتی که انجام می‌داد در جهت افشا و اصلاح تعابیر غلط پس از رحلت پیغمبر اکرم(ص) بود.
صالحی با اشاره به اینکه قیام امام حسین یک پدیده اجتماعی است که آثارش تا ابد ماندگار خواهد بود، اظهار کرد: اصلاحی که امام حسین انجام داد، اصلاح دوران قبل از خودش نبود بلکه اصلاح تا آخرالزمان بود یعنی امام حسین نیامد تا گذشته را اصلاح کند بلکه آمد تا همه انحرافات تا آینده را هم اصلاح کند.
رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه فردوسی مشهد ادامه داد: امروز اگر کسی بخواهد انحرافات را در امت پیامبر شناسایی کند، بهترین مقیاسش برای تشخیص انحراف و اصلاح عملکرد، رفتار، گفتار و پتانسیلی است که حضرت اباعبدالله در روز عاشورا برای بشریت خلق کرد.
وی با تأکید بر اینکه ظرفیت قیام امام حسین(ع) لزوما برای اصلاح اسلام نیست بلکه برای اصلاح اخلاق است، افزود: این ظرفیت اخلاقی و انسانی که امام حسین(ع) خلق کرد، منحصر به شیعیان نیست بلکه ما می‌بینیم افرادی مثل گاندی هم اظهار می‌کنند که در انقلاب خودشان به امام حسین(ع) تأسی کرده‌اند.
وی با بیان اینکه اگر قیام امام حسین(ع) در برهه زمانی دیگری اتفاق می‌افتاد، دیگر زمینه‌ای برای اصلاح امت پیامبر(ص) باقی نمی‌ماند، تصریح کرد: البته بعد از قیام اباعبدالله هم اصلاح بلافاصله صورت نگرفت اما زمینه‌ای فراهم شد تا هم انسان‌ها و هم اهل بیت بتوانند از این ظرفیتی که امام حسین(ع) ایجاد کرده، فرآورده‌های جدیدی تولید کنند و تا روز قیامت از آن بهره ببرند.
صالحی یادآور شد: امام حسین(ع) چنین اصلاح عمیقی را دنبال می‌کرد و اگر چنین اصلاحی صورت گیرد، اصلاح در همه زمینه‌های فردی، اجتماعی، عرفانی، اخلاقی، سیاسی، اقتصادی و ... ایجاد می‌شود.
دلایل صلح امام حسن(ع) و قیام امام حسین(ع)
وی در ادامه بر بررسی دلایل پذیرش صلح توسط امام حسن مجتبی و قیام توسط امام حسین(ع) پرداخت و گفت: در این موضوع نباید به مقایسه دو شخصیت بپردازیم بلکه مقایسه بر سر شرایط سیاسی و اجتماعی حاکم بر هر کدام است.
رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه فردوسی مشهد تصریح کرد: معاویه در زمان امام حسن، تظاهر به دینداری می‌کرد حتی مدعی بود که دین در سیاست دخالت دارد و برای مشروعیت خودش گاهی استناد به آیات قرآنی می‌کرد لذا انحرافات معاویه برای مردم مشهود نبود اما یزید در زمان امام حسین(ع) صراحتا اعلام می‌کرد که مشروعیتش دینی نیست.
وی با بیان اینکه امام حسن(ع) منصب خلافت پیامبر را داشت اما امام حسین(ع) در زمان یزید خلیفه مسلمین نبود، اظهار کرد: اگر امام حسن با معاویه وارد جنگ می‌شد و شکست می‌خورد، چون خلیفه مسلمین بود، یک ضربه روحی و گسست حاکمیتی بر اجتماع مسلمانان وارد می‌شد به همین دلیل ائمه خیلی مراعات می‌کردند که خلیفه‌کشی باب نشود.
صالحی با اشاره به اینکه شیعیان زمان امام حسن از جنگ‌های قبلی در زمان امام علی(ع) خسته شده بودند، اذعان کرد: معاویه فرد پیچیده‌ای بود و در برابر چنین افراد پیچیده‌ای انسان نباید سرمایه‌های خودش را بدون تحلیل از دست دهد، در چنین شرایطی اگر امام حسن با معاویه وارد جنگ می‌شد و شکست می‌خورد، یاران شیعیان را که همان سرمایه‌های اجتماعی و فکری بودند از دست می‌داد و چیزی هم عایدش نمی‌شد.
وی ادامه داد: امام حسن در صلح، ملزم به بیعت با معاویه نشد حتی قرار شد مالیات کوفه را نگیرد و ناموس شیعیان محفوظ بماند اما یزید فقط بیعت با امام حسین(ع) برایش مطرح بود و اینجا بود که امام حسین(ع) گفت مرگ برای من سزاوارتر از این است که عار و ننگ را بپذیرم.
وی یادآور شد: انحرافات معاویه در زمان امام حسن برای تعداد زیادی از شیعیان مشهود نبود لذا ایشان یاران مخلصی در آن زمان نداشت اما در دوره امام حسین(ع) انحرافات برای مردم تا حدی آشکار شده بود علاوه بر این در دوره امام حسن، مطالبه اجتماعی از ایشان این بود که مدارا کنند اما در زمان امام حسین(ع)، مطالبه اجتماعی از ایشان این بود که پا به میدان بگذارد.
صالحی با بیان اینکه امام حسن(ع) در زمان خودش با معاویه جنگ دارد اما نه از نوع جنگ نظامی، گفت: امام حسن در زمان خودش سخنرانی، نامه‌نگاری و همایش داشت اما برای امام حسین(ع) چنین شرایطی فراهم نبود و شرایط اجتماعی و سیاسی کاملا عوض شده است.
وی اظهار کرد: برای امام حسین(ع) یاران مخلصی در حدی که بتواند یک تقابل نظامی را در برابر سپاه یزید داشته باشد، فراهم بود اما امام حسن چنین یاران با وفایی را نداشت.
وی اذعان کرد: مجموع این شرایط موجب شد که امام حسن(ع)، صلح را بپذیرد و امام حسین(ع) دست به قیام بزند و با در نظر گرفتن تمام این شرایط به این نتیجه می‌رسیم که اگر امام حسن(ع) در زمان یزید بود دست به شمشیر می‌برد و اگر امام حسین(ع) در زمان معاویه می‌بود، صلح را انتخاب می‌کرد.
اهداف قیام امام حسین(ع)
صالحی در ادامه با اشاره به اهداف امام حسین(ع) از قیام اظهار کرد: امام حسین(ع) به منظور اصلاح جامعه قیام کرد و در این بین، اصلاح بخش سیاسی، قسمت مهمی از هدف امام را شامل می‌شد و امر به معروف و نهی از منکر را هم در بر می‌گرفت.
رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه فردوسی مشهد با بیان اینکه بزرگ‌ترین معروف، تشکیل حکومت اسلامی جامع و بزرگ‌ترین منکر، مقابله با حکومت اسلامی است، گفت: اگر حکومت اسلامی شکل گیرد، زمینه احیای ارزش‌های دینی فراهم می‌شود.
وی افزود: اصولا وقتی جریانی می‌خواهد شکل گیرد، اول به صورت جریان فکری ظاهری می‌شود لذا امام حسین(ع) اول به دنبال اصلاح فکری جامعه بود، بعد از اصلاح فکری، اصلاح فرهنگی جامعه صورت می‌گیرد و به دنبال آن جریان سیاسی ایجاد می‌شود.
وی ادامه داد: جریان‌های سیاسی که به وجود می‌آیند به دنبال در دست گرفتن اقتصاد جامعه هستند، لذا اگر نگاهشان درست باشد اقتصاد در جهت عدالت رشد پیدا می‌کند و در غیر این صورت منجر به شکاف طبقاتی می‌شود.
صالحی تصریح کرد: بعد از رحلت پیامبر تا زمان امام حسین(ع) اول انحراف فکری و سپس انحراف‌های فرهنگی، سیاسی و اقتصادی وارد جامعه مسلمین شده بود لذا امام حسین(ع) در قیام خودش به دنبال اصلاح تمام این انحرافات بود.
تأثیرات قیام امام حسین(ع)
وی در ادامه با اشاره به تأثیرات قیام امام حسین(ع) اذعان کرد: به‌رغم تمام حیله‌گری‌هایی که معاویه داشت، بعد از قیام امام حسین(ع) آنچنان افشا شد که حتی در درون مرکز قدرت خودش منفعل شد و هیچ قدرت اجتماعی نداشت.
وی با بیان اینکه قیام امام حسین(ع) در هویت‌بخشی و شکل‌گیری تشیع، قطعه بزرگی از این پازل بود، گفت: شیعه از زمان پیامبر(ص) شکل گرفت اما در مراحل تاریخی مانند غدیر، ثقفیه و ... تکامل پیدا کرد ولی هیچ کدام از این حوادث به اندازه قیام اباعبدالله برای تشیع هویت‌بخش و کارساز نبود.
صالحی همچنین با اشاره به تأسی سایر قیام‌ها از قیام امام حسین(ع) اظهار کرد: در طول تاریخ، بسیاری از قیام‌هایی که در مقابل ظلم صورت گرفته، براساس آشنایی با قیام اباعبدالله الحسین بوده و در شکل‌گیری انقلاب اسلامی ایران نیز روحیه‌ای که بر مردم حاکم شد و به ثمر نشست، برخواسته از محرم و صفر و حادثه کربلا بود.
وی افزود: امروز در یمن، لبنان و عراق، کسانی که برای دفاع از انسانیت و مقاومت در برابر ظلم، قیام کرده‌اند، همگی هویتشان به قیام اباعبدالله گره خورده است.
رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه فردوسی مشهد تأکید کرد: امام حسین(ع) ذخیره‌ای را ایجاد کرد که اگر هر کسی بخواهد به مقابله با ظلم بپردازد، بزرگ‌ترین منبع انرژی‌اش، آشنایی با امام حسین(ع) است.
وی تصریح کرد: امروز در چندین شهر آمریکا و اروپا، مردم با همین سبک ما برای امام حسین(ع) عزاداری می‌کنند و دانشجویان خارجی‌مان نیز در اولین برخورد با ایرانیان، امام حسین(ع) را شناخته‌اند.
وی یادآور شد: باید مراقب باشیم چرا که قیام امام حسین(ع) هم می‌تواند دچار تحریف شود و ممکن است افرادی برای دفاع از باطل، با تحریف سنت امام حسین(ع) از آن استفاده کنند.
وی افزود: برای جلوگیری از انحراف، باید اصول سنت امام حسین(ع) را بشناسیم و براساس آن اصول، جزئیات را تفسیر و تحلیل کنیم.
عاشورا سبدی از اسوههای متعدد
صالحی در ادامه با اشاره به نقش عاشورا در تربیت انسان‌ها، اظهار کرد: اگر بخواهیم در جامعه‌ای، انسان‌ها را براساس اصول اخلاقی تربیت کنیم، به شناخت و انگیزه نیاز داریم.
وی تصریح کرد: در اخلاق منهای دین، براساس عقل می‌توانیم خیلی از اصول اخلاقی را بشناسیم اما فرد انگیزه لازم برای عمل به آن اصول را پیدا نمی‌کند ولی در دین، بعد از شناخت، فرآیندهایی وجود دارد که انگیزه لازم برای اقدام و عمل را در فرد ایجاد می‌کند.
وی با بیان اینکه از جمله این فرآیندها، اسوه‌سازی است، گفت: انسان‌ها نیاز به الگو و اسوه‌هایی دارند که بتوانند با آن‌ها ارتباط عاطفی و عاشقانه برقرار کنند، در اسلام این اسوه‌سازی صورت گرفته است، پیامبر(ص) به عنوان بهترین الگو معرفی شده و در عاشورا، سبدی از اسوههای متعدد برای هر سلیقه، جنسیت، سن، سواد، طبقه اجتماعی و ... وجود دارد به گونه‌ای که اگر هر فردی بخواهد پیامدهای اخلاقی عاشورا را در درون خود همزاد پنداری کند، می‌تواند متناسب با ذائقه خودش قله‌های اخلاق را بیابد.
صالحی با بیان اینکه در عاشورا اوج شور و شعور را می‌بینیم، تصریح کرد: در عاشورا، نشاط، شجاعت، عاطفه، عقلانیت، نقش اجتماعی یک کودک، عفت، غیرت، عشق به خانواده و ... همه در اوج خودش ارائه شده است.
وی اظهار کرد: به همین دلیل است که امام صادق گفته‌اند تمام ائمه کشتی نجات هستند اما سفینه و کشتی امام حسین زودتر از همه به مقصد می‌رسد، چون تمام قله‌های اخلاقی را در خود جای داده است.
