حجتالاسلام مهدی گرجی، استاد حوزه و دانشگاه در گفتوگو با
خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از اصفهان در خصوص آداب معاشرت و اخلاق اجتماعی، اظهار کرد: در قرآن کریم بر این مسئله تاکید بسیاری شده، معتقدیم که انسان یک موجود اجتماعی است، یعنی خداوند متعال انسان را به گونهای خلق کرده که نمیتواند تنها زندگی کند؛ به خصوص امروزه که برای رفع کوچکترین خواستههایمان نیز نیازمند برقراری ارتباط با دیگر انسانها هستیم.
وی افزود: افراد در روابط خود با یکدیگر باید به اصولی پایبند باشند؛ از جمله اینکه در مقابل یکدیگر افتادگی و تواضع پیشه کنند، از خودخواهی و خودپسندی اجتناب و در برخورد با مردم سخاوتمندانه و کریمانه رفتار کنند؛ البته باید از برخی رفتارها نیز اجتناب کرد که یکی از آنها سوءظن و بدبینی است.
حجتالاسلام گرجی اضافه کرد: نباید به مردم بدبین باشیم و اعمال و گفتار آنها را حمل بر زشتیها و بدیها کنیم. تهمت نزدن یکی از موارد بسیار مهم در آداب اجتماعی است؛ صفتی را که یقین نداریم در وجود کسی هست، به او نسبت ندهیم. قرآن کریم برای کسانی که به مردم تهمت میزنند، عذاب دردناکی در نظر گرفته و هشدار داده که اگر در جامعهای تهمت، افترا، سوءظن و تجسس حاکم باشد، وحدت اجتماعی از بین رفته و صلابت، ابهت و برکات معنوی از آن اجتماع دور میشود.
وی خاطرنشان کرد: تهمت و افترا ممکن است انسانی را از هستی ساقط کند، یعنی زمانی که تهمت و افترایی را به انسانی بیگناه نسبت میدهیم، چه بسا که با جان او بازی میکنیم و یا آبروی او را از بین میبریم. در روایات توصیه شده که به آبروی مسلمان، خون مسلمان، اموال مسلمان و ناموس مسلمان توجه کنیم، یعنی ما اجازه نداریم با آبروی مسلمانی بازی کنیم.
این استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: این موضوع به قدری حساس است که در روایات آمده «آبروی مسلمان مثل کعبه است»، کسی که با آن بازی کند، مانند این است که خانه خدا را آتش زده؛ از طرف دیگر پیوندهای عاطفی و برادری و وحدت ملی یک کشور با بروز تهمتها و افتراها از بین میرود.
وی اضافه کرد: ما حتی حق نداریم به دشمنانمان تهمت و افترا بزنیم. زبان ما باید زبانی حقگو باشد، اگر خوبیهایی در دشمن خود نیز دیدیم، آن را آشکار سازیم و اگر بدیهایی در آنها دیدیم، منطقی و مستدل و بدون ناسزاگویی بیان کنیم.
حجتالاسلام گرجی تصریح کرد: امیرالمؤمنین در برخورد با بعضی از یارانشان که به دشمن فحاشی میکردند، فرمودند: دوست ندارم شما در مقابل دشمن فحاش باشید، ایرادات دشمن را منطقی و مستدل ارائه کنید. معارف اسلامی به ما توصیه میکند که حتی با دشمنان نیز جوانمردانه رفتار کنیم.