دایرةالمعارف اخلاق؛ نسخه‌ای شفابخش برای درمان مشکلات جامعه

حجت‌الاسلام والمسلمین علی خراسانی، مدیر گروه دایرةالمعارف قرآن مرکز فرهنگ و معارف قرآن در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) درباره دایرةالمعارف اخلاق گفت: این دایرةالمعارف از دل دایرةالمعارف قرآن استخراج شده و برآمده از آن است، به این معنی که مدخل‌هایی که مرتبط با اخلاق نظری و عملی هستند، در قالب مستقلی ارائه شده است.
وی با بیان اینکه جلد نخست دایرةالمعارف قرآن ارائه شده و مشتمل بر حروف «الف» تا «ح» است، افزود: این دایرةالمعارف شامل سه مجلد خواهد بود که نخستین جلد آن به چاپ رسیده و 2 جلد دیگر طی دو سه سال آینده ارائه می‌شود. این مجلد مشتمل بر مدخل‌های مهمی مانند آبرو، آرزو، آشتی، آرامش، احترام، اخلاص، ادب، اذیت، استغفار، اسوه، افترا، الهام، امانت، امید، انتقام، اولیاءالله، بصیرت، بندگی، بغض، پلیدی، تجسس، تهیت، تزکیه، تسلیم، تضرع، تقرب، تقوا، تکاثر، تکبر، تواضع، تنبیه، تنبلی، توفیق، توکل، تهجد، تهدید، جاسوسی، جنود الهی، حسن خلق، حسد، حلم، حیا و در نهایت حیات طیبه است.
خراسانی ادامه داد: مقالات این دایرةالمعارف از سوی مؤلفان و اساتید حوزوی و دانشگاهی تألیف شده است، اصل آن به زبان فارسی بوده و مقالات به اقتضای دایرةالمعارف از جامعیت برخوردار بوده و منابع آن دست اول بوده و در بخش‌های مختلف از آن استفاده شده است.
سرویراستار علمی دایرةالمعارف «اخلاق» در ادامه عنوان کرد: جلد نخست این دایرةالمعارف در قطع رحلی و از سوی انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شده و درآمد و مقدمه آن نیز از سوی محسن جوادی به نگارش درآمده است. در این مقدمه موضوعات مختلفی مانند «قرآن و اخلاق توصیفی»، «قرآن و فلسفه اخلاق»، «حسن و قبح ذاتی یا الهی افعال»، «ثبات یا نسبی بودن اخلاق»، «معیار اخلاقی بودن افعال»، «قرآن و علم اخلاق»، «اخلاق فردی و اجتماعی و الهی»، «قرآن و اخلاق تربیتی» و ... مورد توجه قرار گرفته و سپس ورود به مدخل‌ها آغاز شده است.
خراسانی با بیان اینکه از هر 10 جلد دایرةالمعارف قرآن، یک جلد دانشنامه اخلاق استخراج می‌شود، تصریح کرد: مقالات این دایرةالمعارف جامع و با صبغه قرآنی بوده و در برخی موارد از روایات که در تفسیر آیات بیان شده نیز مورد بهره‌برداری قرار گرفته و مخاطب اصلی آن طلاب و دانشجویان و علاقه‌مندان به مطالعه پایه علوم قرآنی و اخلاق است.
وی با بیان اینکه دانشنامه اخلاق نخستین دانشنامه با این موضوع و عنوان بوده و برای نخستین‌بار در قالب استانداردهای دایرةالمعارف تدوین شده است، بیان کرد: هدف از تدوین این دانشنامه سرعت و سهولت دستیابی به موضوعات اخلاقی است، همچنین با توجه به معضل و مشکل جامعه در حوزه مفاهیم اخلاق و موضوعات اخلاقی که به فراموشی سپرده شده، باید رویکرد و نگاه ویژه‌ای به آن وجود داشته باشد.
مدیر گروه دایرةالمعارف قرآن مرکز فرهنگ و معارف قرآن یادآور شد: این دانشنامه می‌تواند نسخه‌ای شفابخش برای درمان مشکلات اخلاقی جامعه باشد و قرآن خود را به عنوان کتاب شفا معرفی کرده و قرآن هم راهکارهایی را ارائه کرده است. به عنوان مثال در بحث «آبرو» و یا مسائل دیگر راهکارهایی ارائه شده که مؤثر و سازنده است.