احتمال افزایش بازیگران منطقه‌ای در محور مقاومت
هادی جلو مرعی تصریح کرد: از زمانی که برخی متحدان آمریکا میزان پستی، خیانت و طمع غرب را که آنها را پیرو خود می‌داند، درک کرده و می‌دانند غرب ارزشی برای پیروان خود قائل نیست و به نظرات آنها اهمیتی نمی‌دهد؛ احتمال افزایش بازیگران منطقه‌ای در محور مقاومت حتمی تلقی می‌شود.
به گزارش ایکنا، با عنایت به تحولات اخیر در خاورمیانه، توزان ژئوپلیتیک در این منطقه دستخوش تغییرات گسترده‌ای شده که این امر به افزیش رقابت‌ها، تفاوت‌ها و اختلافات موجود میان قطب‌های قدرتمند منطقه و نیز افزایش نقش مداخله‌گرایانه قدرت‌های فرامنطقه‌ای منجر شده است. صورت جدید ژئوپلیتیک خاورمیانه بر محور دوگانه محور مقاومت ـ محور ابراهیم، فرصت‌ها و چالش‌های تازهای در عرصه‌های اقتصادی، سیاسی، امنیتی و فرهنگی برای بازیگران هر دو قطب‌بندی ایجاد کرده و به اقتضای این تحولات، شرایط جدید و قابل اعتنایی برای نقش‌آفرینی ایشان به وجود آمده که مهم‌ترین مؤلفه مرتبط با نظم و امنیت منطقه‌ای، به تعمیق واگرایی و نیز افزایش رقابت‌ها و قطب‌بندی‌های سیاسی ـ امنیتی در سطح منطقه مرتبط می‌شود.
از طرف دیگر، پیروزی‌های اخیر محور مقاومت در منطقه و به‌ویژه تحولات اخیر در بحران سوریه به افزایش عمق نفوذ و نیز کنش مؤثر ایران به عنوان یک بازیگر نقش‌آفرین و تعیین‌کننده در منطقه منجر شده که این امر نیز موجب افزایش توان و ظرفیت ائتلاف‌سازی جمهوری اسلامی ایران در سطح منطقه شده است. لذا، تحولات اخیر و نیز روندهای پیش رو در خاورمیانه واجد فرصت‌ها و چالش‌های مهمی است.
در همین رابطه هادی جلو مرعی، تحلیلگر سیاسی عراق در گفت‌وگو با ایکنا معتقد است شکل نوینی از ژئوپلتیک در منطقه جنوب غرب آسیا در حال شکل‌گیری است، مشروح این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید:
وی درباره تأثیر تشکیل دو جبهه محور مقاومت و پیمان ابراهیم (بین اسرائیل و چند کشور عربی) بر روند حکمرانی قدرت‌های جنوب غرب آسیا گفت: این امر باعث ایجاد اختلاف در منطقه شده و محور درگیری را به وضوح و بدون ابهام بین کسانی که تصمیم به عادی‌سازی و آتش‌بس گرفته‌اند و کشورهایی که در طرف جبهه رد این توافق و مقاومت هستند، مشخص کرد. بر اساس این معادله درگیری، آینده از آن محور مخالف با عادی‌سازی است زیرا به حق قانونی و شرعی استناد می‌کند و اینکه رژیم صهیونیستی با اشغالگری، سرزمینی را که مالک آن نیست تصاحب کرده و مردم اصیل آن سرزمین را سرکوب می‌کند. استدلال مخالفان عادی‌سازی قوی‌تر از استدلال عادی‌سازانی است که به بهای از دست دادن آینده مردم خود که آمال توسعه‌طلبانه رژیم اشغالگر و غاصب آن را تهدید می‌کند صلح می‌کنند.
وی با اشاره به عوامل تغییر وضعیت ژئوپلیتیک در جنوب غرب آسیا گفت: دیگر نمی‌توان با همان نگاه قدیمی که تا اوایل دهه هشتاد قرن گذشته ادامه داشت به معادله درگیری نگاه کرد. درگیری بین کشورهای عربی و رژیم مورد حمایت غرب به شکل سنتی بود و عامل ایدئولوژی برای نفوذ بر این روند این بار به شکل غیرسنتی وارد شد، اما در حالی که رویارویی با این تشکیلات توسط گروه‌های مسلح فلسطینی رهبری می‌شد، وضعیت متفاوت شده است به‌ویژه با حضور نیروهای مقاومت الهام گرفته از انقلاب اسلامی در ایران، حضور حزب‌الله، حماس و دیگر جنبش‌های مقاومتی دیگر.
جلو مرعی افزود: جنبش‌های مقاومتی که رویکرد مقاومت مستقیم را در پیش گرفته‌اند و عقب‌نشینی دولت‌ها را که برخی از آنها تمایل به انعقاد قراردادهای صلح خیالی دارند و برخی دیگر به دلیل ضعف، سستی و عقب‌نشینی نمی‌خواهند استوار بایستند جبران کرده‌اند.
وی درباره روند همگرایی و واگرایی بین قدرت‌های منطقه‌ای در منطقه استراتژیک «جنوب غربی آسیا» گفت: شاید نفوذ غرب و رابطه با آمریکا و اروپا باعث شد بسیاری از کشورها از مواضع اصولی خود عقب‌نشینی کنند و همچنین عامل رقابت بین کشورهای منطقه و تلاقی منافع بین آنها، منطقه را به عرصه رقابت تبدیل کرده که در مواجهه با چالش‌های بیرونی اجازه چندانی به وحدت موضع نداده و بر تصمیمات آنها تأثیر گذاشته که تبدیل به تصمیمات فردی شده و منافع آنها را تضمین می‌کند و به منافع گروهی توجه نمی‌شود.
این تحلیلگر سیاسی محور توافقنامه ابراهیم(امضاکنندگان پیمان ابراهیم) را در عرصه عمل با سه چالش مهم مواجه دانست و گفت: وجود مردمی که ایمان قاطع دینی خود را حفظ کرده و از به رسمیت شناختن رژیم غاصب خودداری می‌کنند و بر آن اصرار می‌ورزند و می‌توانند بعداً دولت‌های عادی‌ساز را وادار به انصراف از آن قراردادها کنند، نخستین چالش است. ثانیاً وجود یک محور مقاومت که دارای توانایی و ترکیبی از ائتلاف کشورها، سازمان‌ها و گروه‌های فشار سیاسی، نظامی و اقتصادی است می‌تواند معادله را برگرداند و از رسیدن به نتیجه دلخواهی که عادی‌سازان و رژیم صهیونیستی و پشتیبانان غربی آنها که دچار توهم نابودی وجدان ملت هستند جلوگیری کند. سوم محور عادی‌ساز مبتنی بر منافع موقت و زودگذر است، اما محور مخالف آن به اعتقاد راسخ و ریشه‌دار متکی است و دارای ابزار مقاومت و موفقیت است.
وی خاطرنشان کرد: محور مقاومت نیز با چالش‌های دشواری از جمله وجود ائتلاف جهانی علیه خود متشکل از غرب به‌طور کلی و کشورهای دیگر قاره‌ها و نیز تلاش برای تحریف رسانه‌ای، توطئه و تضعیف با ابزارهای مختلف مواجه است. همچنین مقاومت نیاز به تسلیحات غیر سنتی و ورود به عرصه رقابت اقتصادی دارد.
هادی جلو مرعی با اشاره به آینده احتمالی منطقه از نظر قطبی شدن سیاسی و امنیتی نیز گفت: واضح است که در مرحله بعد با مواضع متفاوت و دو قطبی شدن شدید بین دو طرف (عادی‌سازان و محور مقاومت) مواجه خواهیم شد، به ویژه با ورود غرب به یک تقابل بین‌المللی و حضور بازیگر باانگیزه‌ای همچون چین و سایر کشورهایی که تمایلی به ادامه روابط نزدیک با ایالات متحده و اروپا ندارند. در اینجا می‌توان به جنگ اوکراین و بحران انرژی اشاره کرد که عامل مؤثری در تغییر معادله درگیری است که می‌تواند با تحولات غیرمنتظره و بسیار تکان‌دهنده‌ای که بر آینده این مناقشه تأثیر می‌گذارد ما را شگفت‌زده کند.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا محور «توافق ابراهیم» در منطقه می‌تواند در بلندمدت رقیب محور مقاومت شود، گفت: این امر ممکن است زیرا مبتنی بر اتحاد با نیروهای اصلی سلطه است، اما فرصت مقاومت را در اختیار محور مقاومت قرار می‌دهد زیرا بر حمایت از بیرون متمرکز است، در حالی که مقاومت متکی بر اصالت درونی است که با ارزش‌ها، اخلاق و تاریخ پیوندی ناگسستنی دارد.
این تحلیلگر سیاسی همچنین درباره احتمال افزایش بازیگران منطقه‌ای در محور مقاومت گفت: یقیناً این امر شدنی است، به ویژه از زمانی که برخی متحدان آمریکا میزان پستی، خیانت و طمع غرب را که آنها را پیرو خود می‌داند، درک کرده و می‌دانند غرب ارزشی برای پیروان خود قائل نیست و به نظرات آنها اهمیتی نمی‌دهد.
وی درباره احتمال اینکه سیاست عادی‌سازی روابط با اسرائیل می‌تواند به یک روند حاکم بر کشورهای عربی و اسلامی تبدیل شود، نیز گفت: در سطح دولت‌ها امکان‌پذیر است، اما به سختی می‌توان آن را در مورد مردمی که تحت تأثیر عوامل مذهبی و ایدئولوژیک هستند رواج داد؛ در حالی که دولت‌ها برای اجرای یک رویکرد سیاسی که تأمین کننده منافع ملی آنها نیست، عجله دارند.
ترجمه گفت‌وگو: محسن حدادی
انتهای پیام
