مجمع قرآن‌پژوهی محفل‌الصادقین؛ جلسه‌ای کم‌نظیر در همدان

سال‌هاست که یک جلسه قرآنی متفاوت در سطح شهرستان ملایر برگزار می‌شود که این جلسه تنها مجمع قرآن‌پژوهی و پاسخ به شبهات قرآنی در سطح استان همدان است که در نوع خود کم‌نظیر است. شناخت و معرفی فعالان قرآنی و بانی این جلسات ضرورتی است که امروز خبرنگار ایکنا به سراغ این جلسه رفته است.

مخاطبان و شرکت‌کنندگان این مجمع تخصصی همه از طلاب و اساتید برجسته دانشگاهی بوده که هر کدام خود به‌عنوان یک استاد در پاسخگویی به شبهات مخاطبان در مدارس دانشگاه‎‌ها و سایر مراکز و اقشار مختلف مردم پاسخگو هستند.

به همراه یکی از همکارانم در شهرستان ملایر میهمان محفل‌الصادقین شدیم تا با اساتید این محفل بی‌نظیر قرآنی گفت‌وگویی داشته باشیم.

مهدی کشاورزیان، مسئول مجمع قرآن‌پژوهی محفل‌الصادقین ملایر در گفت‌وگو با ایکنا از همدان، با اشاره به اینکه این مجمع از سال 1379 آغاز به کار کرده است، اظهار کرد: این طرح با برپایی یک کلاس با حضور پنج یا شش نفر از دوستان هم‌محله‌ای شروع شد.

وی افزود: آن زمان جوان بودم و در حوزه فعالیت‌های قرآنی کمتر به جوانان توجه می‌شد، به طوری که در ابتدا مورد تمسخر برخی قرار گرفتیم اما امیدوار به آینده کار را ادامه دادیم. آن دوران شرایط مثل امروز نبود، من و دوستانی که فعالیت داشتیم با دوچرخه رفت‌وآمد می‌کردیم، با دوچرخه قرآن‌ها را از منزل می‌بردیم و جلسه را تشکیل می‌دادیم.

فعالیت مجمع از 23 سال پیش

مسئول مجمع قرآن‌پژوهی محفل‌الصادقین ملایر با بیان اینکه جلسه ما با همان چند نفر شروع شد، تصریح کرد: جلسات به‌صورت روخوانی و قرائت قرآن پیش می‌رفت که کم کم پی بردیم یکی از مشکلاتی که در جلسات وجود دارد شبهاتی است که باید به آنها پاسخ داد.

کشاورزیان افزود: با گذشت زمان، به‌صورت تصادفی با حجت‌الاسلام گودرزی از مدرسان حوزه علمیه قم آشنا شدیم، در این مسیر برخی به ما خرده می‌گرفتند که شما را چه به مسائل علمی و قرآنی، اما هدف ما هدفی والاتر بود و به این حرف‌ها کاری نداشتیم، کم کم به سمت کارهای پژوهشی و علمی رفتیم، مشکلاتی سد راهمان بود، اما با یاری خدا و امام زمان(عج) و نور هدایتگر قرآن توانستیم مشکلات را پشت سر گذاشته و جلسه را به سمت قرآن‌پژوهی و رفع شبهات جلو ببریم.

این فعال قرآنی حضور و فعالیت حجت‌الاسلام گودرزی در مقام استاد حوزه و دانشگاه را یک منبع ارزشمند برای این جلسات برشمرد و گفت: این مجمع قرآنی در استان یک جلسه استثنایی است و همه اعضا از اساتید حوزه و دانشگاه و طلاب هستند. در حال حاضر با توجه به اینکه مجمع محفل‌الصادقین در حسینیه برگزار می‌شود برنامه‌های مختلفی نیز کنار این جلسه برگزار می‌شود که حدود 650 نفر از برنامه‌های این جلسات و برنامه‌های حسینیه و هیئت بهره‌مند هستند.

کشاورزیان اضافه کرد: اساتیدی که در این جلسه حضور دارند خود به‌عنوان یک پاسخگو به شبهات در محافل، دانشگاه‌ها، مدارس و سطوح مختلف جامعه حضور داشته و به شبهات مردم در زمینه‌های مختلف اعتقادی، اجتماعی و... پاسخ می‌دهند.

مسئول مجمع قرآن‌پژوهی محفل‌الصادقین ملایر بیان کرد: محافل ما بسیار پر رونق است، اما در دوران کرونا با توجه به کم شدن محافل جمعی و جلسات حضوری تا حدودی کم رونق شد، اما تعطیل نشد و در این دوران از طریق فضای مجازی همچنان پاسخگوی شبهات بودیم و در حال حاضر بعد از کرونا بحمدالله شاهد رونق گرفتن جلسات هستیم.

وی ادامه داد: این جلسه به مدت 23 سال است که تشکیل شده و در حال حاضر نیز هر هفته به‌مدت دو ساعت عصرهای جمعه در این مکان برگزار می‌شود. این جلسات در واقع مطالبه‌گری است و گاهی اوقات هم که مسئولان در این جلسه حضور پیدا می‌کنند بیشتر رویکرد مطالبه‌گری پیدا می‌کند.

کشاورزیان با بیان اینکه سال گذشته 700 شبهه توسط اساتید مجمع محفل‌الصادقین پاسخ داده شد، گفت: به‌صورت میانگین حدود 60 نفر از اساتید حوزه و دانشگاه عضو جلسه هستند. در حال حاضر چرخاندن جلسات معنوی سخت شده و دنبال این هستیم که قالب جلسه بعد از 23 سال تغییر و تحولاتی داشته باشد.

وی به حضور مدیرکل تبلیغات اسلامی همدان در جلسه این مجمع در ماه رمضان اشاره کرد و افزود: حجت‌الاسلام نظیری از این جلسه به‌عنوان حسینیه اندیشه نام برد و گفت در استان چنین جلسه‌ای با این حجم علمی وجود ندارد.

نامگذاری جلسه

مدیر مجمع قرآن‌پژوهی محفل‌الصادقین ملایر به نامگذاری جلسه اشاره کرد و افزود: سال اولی که جلسه را برگزار کردیم با رجوع به قرآن نام جلسه را محفل‌الصادقین انتخاب کردیم و تا امروز نیز همه اعضای جلسه بدون هیچ چشم‌داشتی این جلسه را پیش برده‌اند. هدف و کار ما بر پایه صداقت، درستی و برگرفته از راه قرآن و ائمه اطهار(ع) در خدمت به مردم در پاسخگویی به شبهات بوده است.

وی با بیان اینکه بارها خواسته‌ایم که این جلسات به سایر مساجد و محافل شهرستان کشانده شود و توسعه پیدا کند، گفت: برخی در مقام عمل یاری نمی‌کنند و برای این کار بسترسازی لازم است که اگر بستر آن فراهم شود بی‌شک مردم هم استقبال می‌کنند. بسیاری از مردم شبهات و سؤالات زیادی دارند که احتیاج به پاسخ داشته و اگر این فرهنگ‌سازی صورت گیرد و اطلاع‌رسانی شود مردم حتما به این جلسات بیشتر ترغیب می‌شوند و پر رونق می‌شود.

مدیر مجمع قرآن‌پژوهی محفل‌الصادقین ملایر با بیان اینکه سامانه‌ای نیز از طریق فضای مجازی داریم که 90 درصد سؤالات از طریق آن پاسخ داده می‌شود، اظهار کرد: این سؤالات از طریق اساتید به‌صورت برخط از طریق ارتباط با استاد گودرزی پاسخ داده می‌شود که در طول ماه مبارک رمضان نیز هر 30 شب این برنامه برگزار شد.

جلسات قرآنی صرفا نباید روخوانی قرآن باشد

حجت‌الاسلام یاسین گودرزی، مدرس حوزه علمیه قم و استاد پاسخگویی به شبهات مجمع محفل‌الصادقین نیز به خبرنگار ایکنا گفت: بنده دارای تحصیلات حوزوی هستم، پنج سال درس خارج رفتم و امسال در مقطع دکترا در رشته فلسفه و کلام اسلامی دفاعیه دارم.

وی با بیان اینکه متولد سال 1357 بوده و حدود 15 سال است که با این جلسه همکاری می‌کند، افزود: امروز جلسات قرآنی فقط نباید صرفا روخوانی قرآن باشد، در جلسات قرآن باید کارشناسانی باشند که بتوانند سؤالات قرآنی را پاسخ بدهند تا فهم و درک قرآن برای مردم بیشتر و خواندن این کتاب آسمانی جذابتر شود.

مدرس جامعةالزهرا(س) قم اضافه کرد: بسیاری از افراد در خصوص مسائل قرآنی و اعتقادی دچار شبهه‌هایی می‌شوند، بارها در سؤالات این را دیده‌ام که برخی تضاد بین دو آیه را مطرح می‌کنند که لازم است به آنها پاسخ داده شود؛ به نظر بنده جلسه قرآنی که بدون کارشناس باشد عقیم است، چراکه خود قرائت قرآن نیز نیاز به کارشناس دارد.

وی تصریح کرد: این مجمع نقاط قوت و البته نقاط ضعفی هم دارد که از نقاط ضعف آن می‌توان به یک سطح نبودن علمی افراد اشاره کرد، باید انشعاباتی از این جلسه داشته باشیم که سؤالات به‌صورت مجزا پاسخ داده شود.

گودرزی با بیان اینکه در مجمع یک جلسه فیزیک برگزار می‌شود و سؤالات ما در مورد شبهات فیزیک بررسی می‌شود که برخی علوم شناختی است، گفت: در مجمع سعی شده تا حدودی اتحاد حوزه و دانشگاه حفظ شود. در توسعه این مجمع برای رشته‌های علوم پایه مثل فیزیک و شیمی نیز برنامه داریم که مقدمه آن انجام شده و قرار است یک انجمن علمی در محفل‌الصادقین تشکیل شود.

مدرس مؤسسه امام صادق(ع) بیان کرد: برخی از سؤالات و مباحثی که در فیزیک نظری مطرح است به نظر با فلسفه اسلامی می‌توان گفت‌وگو کرد، با این عنوان می‌توان مجمع محفل‌الصادقین را به کرسی‌های آزاداندیشی کشاند و اگر این اتفاق بیفتد می‌تواند به بسیاری از شبهات پاسخگویی شود.

مدرس مجمع قرآن‌پژوهی محفل الصادقین ملایر با بیان اینکه پیشنهاداتی داشتیم که جلسات محفل‌الصادقین را در سایر نقاط شهرستان مثل مساجد، دانشگاه‌ها و... گسترش دهیم، افزود: برای گسترش جلسات با توجه به تجربه 23 ساله‌ای که داریم اگر در ملایر موفق نباشیم نمی‌توانیم این جلسات را به دیگر نقاط استان و یا کشور معرفی کنیم.

وی با بیان اینکه در پی این هستیم که این جلسات گسترش یابد، گفت: در واقع اگر بتوانیم این مکان را به‌عنوان پایگاه داشته باشیم و جلسات گسترش یابد بسیاری از سؤالات علمی را از بعد قرآنی می‌توانیم پاسخگو باشیم. دین ما این ظرفیت را دارد که هر شبهه‌ای را پاسخگو باشد.

گودرزی با اشاره به شبهات مطرح شده در جلسات بیان کرد: بسیاری از سؤالات که مطرح می‌شود مسائل اعتقادی و گاهی اوقات رنگ و بوی سیاسی هم به خودش می‌گیرد؛ برخی سؤالات در خصوص تعارض آیات است، برخی در خصوص مفهوم آیات و برخی معجزه بودن قرآن و... است.

قرآن فقط با خواندن و ترجمه کامل نمی‌شود

مهرداد درفشی، متولد سال 1369 و از طلاب درس خارج حوزه علمیه قم نیز در گفت‌وگو با ایکنا گفت: از سال 1393 به‌واسطه حجت‌الاسلام گودرزی با این جلسه آشنا شدم و حدود هفت سالی است که در اینجا هستم و سؤالات و شبهاتی که داشتم را پیگیری کرده و پاسخ خود را گرفته‌ام و در حال حاضر سؤالات دیگران را پاسخگو هستم.

درفشی به مشکل امروز اعتقادی جوانان و حتی بسیاری از جوانان مذهبی و هیئتی اشاره کرد و افزود: قرآن فقط صرفا با خواندن و ترجمه کامل نمی‌شود بسیاری از آیات قرآن نیازمند تفسیر آن هم به‌صورت واضح برای عموم مردم است، اگر پایه اعتقادی قوی نشود فرد با مشکل مواجه شده و افت معنوی را برای او به همراه دارد.

وی اضافه کرد: امروز بچه مذهبی‌های ما نیز تحث‌تأثیر فضای مجازی با شبهاتی مواجه می‌شوند و ممکن است در اعتقادات خود دچار شبهه شوند؛ لذا اگر این اعتقاد قوی نباشد و پاسخی برای شبهه ایجاد شده پیدا نکنند ممکن است فرد با موجی که دیگران به سمت آن حرکت می‌کنند همراه شود.

استمرار و تداوم مجمع؛ نقطه قوت این جلسه قرآنی

حسین افشاری، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد ملایر نیز به خبرنگار ایکنا گفت: من از سال 1388 وارد این جلسه شدم. این مجمع جلسه‌ای متفاوت است که هم آموزش قرآن و هم مسائل و شبهات و مباحث اخلاقی و دینی در آن مطرح شده است. یکی از نقاط قوت مجمع قرآن‌پژوهی محفل‌الصادقین استمرار و تداوم آن بعد از دو دهه است، بسیاری از افراد موفق و فعالان حوزه قرآنی این جلسه که امروز در سطح شهرستان و مجامع ملی و بین‌المللی فعالیت دارند از خروجی همین جلسه هستند که در این محافل حضور داشته‌اند که می‌توان به قاری برجسته شهرستان احسان بیات اشاره کرد.

وی بیان کرد: در این جلسات از محضر اساتید بزرگ استفاده می‌کنم و در دانشگاه پاسخگوی مسائل و شبهات هستم. با توجه به اینکه از اساتید حوزه حسابداری هستم بسیاری از سؤالات دانشجویان از بنده در خصوص مسائل اقتصادی است و تا جایی که بتوانیم براساس آیات و روایات و موارد مطرح شده پاسخگوی شبهات هستم.

عضو هئیت علمی دانشگاه آزاد اسلامی ملایر خلوص نیت و کار برای خدا را از مهم‌ترین محاسن ارزشمند این جلسه دانست و تصریح کرد: باید اطلاع‌رسانی و تبلیغات بیشتری برای کمک‌های بیشتر به این جلسه در شهرستان صورت گیرد تا شاهد انگیزه و رواج بیشتر آن باشیم.

وی با اشاره به مطالبه‌گری در این جلسه قرآن گفت: به‌طور مثال در دوران انتخابات این فرصت به کاندیداها داده می‌شود تا دیدگاه‌های خود را مطرح کرده و مورد پرسش و پاسخ قرار می‌گیرند تا انتخاب منطقی و عادلانه‌تری انجام شود. همچنین در بین دوستان و اقوام و دانشجویان مباحث جلسات را مطرح می‌کنم که باعث جذب حداکثری به این مجمع می‌شود تا جلسات آن بیشتر رواج پیدا کند.

تبلیغات گسترده و مرجعیت فکری و اعتقادی مجمع

سیدعبدالله شجاعی، 36 ساله و عضو هیئت عملی گروه شیمی دانشگاه ملایر نیز در گفت‌وگو با ایکنا به آشنایی و حضورش در این جلسه اشاره کرد و گفت: اصالتا ملایری نیستم، اما به‌واسطه یکی از دوستان با این محفل ارزشمند آشنا شدم و سه سال است که در این جلسات حضور دارم.

وی با اشاره به اینکه کمتر جلسه‌ای را به این روال در کشور داریم که اساتید حوزه علمیه و اساتید دانشگاه یک جا باشد، افزود: این جلسه قابلیت الگو شدن را برای سراسر کشور دارد. من تأملات دینی متفاوتی در حوزه فلسفی و اعتقادی دارم و اینجا پاسخگویی خوبی گرفتم، تلاش می‌کنم که این مباحث را هم در دانشگاه و در بین دانشجویان دیگر مطرح کنم و بسیار هم استقبال می‌شود.

عضو هئیت علمی دانشگاه ملایر با اشاره به اینکه انتقال این صحبت‌ها به بدنه دانشجویی انجام می‌شود، اظهار کرد: وقتی پاسخ شبهه‌ای گرفته می‌شود، می‌توان آن را به سایر بدنه دانشگاه منتقل داد، امیدوارم این مباحث بیشتر و در سطح کلان مطرح شود.

وی با تأکید بر اینکه اگر بعد تبلیغات این جلسات بیشتر شود می‌تواند مرجعیت فکری و اعتقادی بیشتری در شهر پیدا کند، گفت: وجود اساتید دانشگاه و حوزه علمیه‌ که در این جلسه است قابلت مرجعیت را دارد. نیاز است در این زمینه تولید محتوای جلسه در فضای مجازی و کانال‌های خبری ایجاد شود و در این راستا یک رسانه هنری این شبهات مطرح شده و پاسخ آن را به‌صورت کلیپ‌های چند دقیقه‌ای و کوتاه منتشر کنند.

گفت‌وگو از فاطمه رحمتی