9 گام برای استخراج مقاله از پایان‌نامه

استخراج مقاله از پایان‌نامه، به معنی تبدیل همه یا بخشی از محتوای پایان‌نامه به یک مقاله علمی‌است. به عبارت دیگر گاهی کل پایان‌نامه تلخیص می‌شود و به یک مقاله تبدیل می‌شود گاهی بخشی از یک پایان‌نامه با تغییرات و اصلاحات تبدیل به مقاله می‌شود.

برای استخراج مقاله از پایان‌نامه باید به نکات زیر توجه داشت:

اول؛ زمان گذاشتن

یکی از مهمترین مسائلی که در کارهای پژوهشی خصوصا در کار استخراج مقاله وجود دارد؛ بحث زمان گذاشتن است. بی شک باید برای کارهای پژوهشی زمان گذاشت. یکی از مهمترین عوامل موفقیت و موفق نشدن در چاپ مقاله، زمان گذاشتن است. برخی افراد می‌گویند ما شاغل هستیم و مسائل مختلف زندگی‌مان هست و فرصت نداریم. این دوستان نباید انتظار داشته باشند که بتوانند از پایان‌نامه، مقاله استخراج کنند. اصولا هر کاری با زحمت و صرف زمان به نتیجه می‌رسد اما در کار پژوهشی زحمت و زمان بیشتری نیاز است.

دوم؛ ساختاربندی مقاله مستخرج

برای تبدیل پایان‌نامه به مقاله باید به ساختاربندی مقاله توجه داشت معمولا ساختارهای اصلی مقاله به این شکل است: عنوان، چکیده (شامل بیان مسئله، روش تحقیق، نتیجه) حدودا بین 150 تا 250 کلمه، مقدمه و بیان مسئله، پیشینه، مفهوم‌شناسی، واژگان کلیدی، بدنه اصلی، نتیجه‌، منابع. این ساختار برای نگارش‌های غیر آماری است اما معمولا در تحقیقاتی که از نرم افزارهای آماری استفاده می شود. از ساختار (IMRaD) استفاده می‌شود.

سوم؛ انتخاب عنوان مناسب

برای تبدیل پایان‌نامه به مقاله، ابتدا باید یک عنوان مناسب انتخاب کنید. برای این کار باید یک نگاه دقیق به پایان‌نامه بیندازید و ببینید که آیا کل پایان‌نامه باید تبدیل به مقاله شود یا یک بخش از آن تبدیل به مقاله شود؟ برای این کار می‌توان از افراد خِبره، خصوصا استاد راهنما کمک گرفت. در انتخاب عنوان دقت داشته باشید که مجلات بیشتر به دنبال عنوان‌های مسئله‌محور هستند؛ بنابراین در همین ابتدا عنوان مسئله محور از پایان‌نامه استخراج کنید تا زحماتتان به هدر نرود و مانند مثال معروف «خشت اول گر نهد معمار کج / تا ثریا می‌رود دیوار کج» نشود.

چهارم؛  انتخاب بخش‌های مهم

در پایان‌نامه، اطلاعات زیادی درباره تحقیق شما وجود دارد، اما همه اطلاعات برای مقاله لازم نیست و همه آن‌ها مرتبط با عنوان مقاله نیست. بنابراین، باید بخش‌های مهمی‌که مرتبط با عنوان مقاله هستند، انتخاب شوند.

پنجم؛ افزایش تحلیل‌ها

یکی از مشکلاتی که در پایان‌نامه‌ها خصوصا در ارشد وجود دارد کمبود تحلیل و نظریه‌پردازی و بیان نظرات نویسنده است. برخی پایان‌نامه‌های ارشد گویی صرفا جمع‌آوری است و جز اندک تحلیلی چیزی در آن دیده نمی‌شود. برای همین وقتی پایان‌نامه به مقاله تبدیل می‌شود باید به تحلیل‌ها دقت کرد چراکه مقاله بدون تحلیل یا با تحلیل کم مورد پذیرش مجلات قرار نمی‌گیرد. برای افزایش تحلیل باید مطالعه در حیطه مورد نظر را افزایش یابد با افزایش مطالعه در حوزه مورد نظر، روحیه تحلیلی نویسنده افزایش پیدا می‌کند. همچنین باید به نحوه تحلیل‌ها در مقالات مختلف توجه کرد و از روش تحلیلی آن‌ها استفاده کرد به طور کلی برای افزایش تحلیل‌ها باید یک زمان کافی و مناسب صرف کرد تا تحلیل‌های مقاله خوب و قوی شوند.

ششم؛ خلاصه‌نویسی (مانند دایره‌المعارف‌ها)

در پایان‌نامه‌ها خصوصا پایان‌نامه ارشد، مطالب و نقل قول‌ها (مستقیم و غیرمستقیم) به صورت مبسوط و توضیحات اضافه و غیر ضرور می‌آید. باید مطالب به صورت خلاصه و مانند دایره المعارف‌ها نوشته شوند. در دایره المعارف‌ها معمولا بعد از هر 50 کلمه یک ارجاعی دیده می‌شود و به ندرت مطالب طولانی آورده می‌شود. باید سبک نگارش در تبدیل پایان‌نامه به مقاله به این شکل باشد و مطالب و نقل قول‌ها (مستقیم و غیرمستقیم) با توضیحات اضافه و طولانی نباشد. اصولا مطالبی که توضیحات اضافه و طولانی دارد؛ ملال‌آور و خسته کننده است و مناسب مجلات علمی در سطح بالا نیست و داوران مجلات علمی با دیدن مطالب طولانی (خصوصا نقل قول مستقیم) پی به ضعف مقاله برده و امکان رد شدن مقاله بیشتر می‌شود.

هفتم؛ نقل قول غیرمستقیم (پارافریز یا بازنویسی)

در پژوهش‌های علمی، نقل قول غیر مستقیم به معنی بیان مفاهیم، نتایج و یافته‌های یک پژوهش به صورت خلاصه و با کلمات خود پژوهشگر است به عبارت دیگر پژوهشگر به جای اینکه از کلمات و جملات متن اصلی به صورت مستقیم نقل قول کند، از کلمات خودش برای بیان یا خلاصه کردن مطلب استفاده می‌کند. در نقل قول غیر مستقیم، پژوهشگر بیان می‌کند که این مفاهیم و یافته‌ها از کجا گرفته شده‌اند، اما به صورت مستقیم از آنها نقل قول نمی‌کند. البته در نقل قول غیر مستقیم، باید به دو نکته مهم توجه کرد: اولاً، باید مفاهیم و یافته‌های مطالعه با دقت و به درستی خلاصه شود و ثانیاً، باید منبع و مرجع مورد استفاده به صورت واضح و دقیق بیان شود. نقل قول غیر مستقیم با پارافریز و بازنویسی مرتبط است دانستن پارافریز یا بازنویسی و نحوه انجام آن در پژوهش امری مهم و ضروری است در ادامه به توضیح و نحوه انجام آن می‌پردازیم.

پارافریز یا بازنویسی به معنای بازنگری و بازنویسی یک متن است به صورتی که مفهوم متن اصلی حفظ شده ولی کلمات آن بازنویسی شده و با تغییراتی در ساختار، کلمات و جملات به صورتی بهتر و جدید و خلاقانه‌تر  ارائه می‌شود. هدف اصلی پارافریز شامل در امان ماندن از سرقت ادبی و درصد مشابهت‌یابی زیاد، روان‌تر کردن و آسان کردن فهم متن است. پارافریز می‌تواند برای هر نوع نوشته‌ای از جمله متون آموزشی، مقالات علمی، متون تبلیغاتی، متون تجاری و غیره به کار رود به عبارت ساده‌تر هر متنی را می‌توان بازنویسی کرد. به دلیل اینکه مجلات، مقالات را به سامانه‌های مشابهت یاب از جمله سمیم نور و غیره می‌دهند؛ برای جلوگیری از سرقت ادبی و کم‌شدن درصد مشابهت، ضروری است که مقالات پارافریز یا بازنویسی شوند.

هشتم؛ تبدیل ارجاعات پاورقی به درون متنی

یکی از روش‌های سرعت بخشیدن در کار تبدیل پایان‌نامه به مقاله، تبدیل اتوماتیک ارجاعات در پاورقی ورد، به ارجاعات درون متنی هست. اگر کسی بخواهد به صورت دستی و یک به یک، منابع را به درون متن انتقال دهد زمان زیادی صرف خواهد داد؛ اما یک روش اتوماتیک وجود دارد که سریع‌تر می‌توان منابع را به درون متن انتقال داد.

نهم؛ فرایند چاپ مقاله

پس از استخراج مقاله از پایان‌نامه، بحث چاپ مقاله مطرح است برای چاپ مقاله ابتدا باید مجله‌ها و کنفرانس‌های علمی را شناخت سپس مقاله را به مجله‌ها یا کنفرانس‌های مرتبط با مقاله ارسال کرد. مجلات به لحاظ اعتبار به مجلات بین المللی و مجلات داخلی تقسیم می‌شوند. مجلات بین‌المللی، مجلاتی هستند که در سطح جهانی منتشر می‌شوند و مخاطبانی در سراسر جهان دارند. این مجلات معمولاً دارای معیارهای بسیار دقیقی برای انتخاب مقالات از جمله کیفیت، نوآوری، اهمیت و ارزش علمی‌مقالات و غیره هستند.

 انتشار مقاله در مجلات بین المللی سخت‌تر از مجلات داخلی است. در عموم مردم، مجلات بین المللی به مجلات ISI و اسکاپوس معروف‌اند. اعتبار این نوع مجلات، تقریبا در جامعه بین‌المللی پذیرفته شده‌است. سوال اصلی اینجا است؟ راهکار یافتن مجلات معتبر خارجی چیست؟ بهترین راهکار جست‌وجو در سایت سایمگو و یافتن مجلات مورد نظر و مرتبط با رشته خودتان است. در این سایت تمامی ‌مجلات معتبر دنیا وجود دارد و با یک جست و جو می‌توان مجلات مورد نظر را پیدا کرد. مجلات داخلی را می‌توان در مگ ایران یا نورمگز دید. این سایت‌ها مجلات را بر اساس رشته و موضوع دسته‌بندی کرده‌اند و می‌توان مجلات یک رشته یا یک موضوع را در این سایت‌ها دید. همچنین برای اطمینان بیشتر از اعتبار مجله، می‌توان وارد سایت مجله شد.

سیدمجید نبوی