مؤلفه‌های درک مقام نورانیت امام عصر(عج)
پژوهشگر حوزه مهدویت گفت: مقام نورانیت امام زمان(عج) یکی از عناصر شناخت حضرت است و زمانی انسان می‌تواند به این عنصر مجهز شده و خود را از آسیب‌ها و چالش‌های فرقه‌های انحرافی در طول تاریخ دور نگه دارد که به درک باطنی از نورانیت برسد.
حجت‌الاسلام والمسلمین مصطفی رضایی، پژوهشگر حوزه مهدویت، در گفت‌وگو با ایکنا از قم، در دهمین شماره از سلسله گفت‌وگو‌های «معرفت‌افزایی مهدوی» با اشاره به فراز «وَ انْتَجَبَكُمْ لِنُوِرِهِ» در زیارت جامعه کبیره، گفت: امام هادی(ع) در این فراز اشاره کرده‌اند که ائمه اطهار(ع) اشخاصی هستند که خداوند آنان را برای نور خویش برگزید و نور خودش را به آنان اعطا کرده است.
یکی از مشکلات تاریخی انسان‌ها در مسیر شناخت حجت‌های الهی، نبود درک صحیح جامعه از نور خداوند در وجود انبیا و اوصیای الهی است. برخی از آیات قرآن درباره نوری که خداوند به رسول گرامی اسلام بخشید، فرمود: «فَالَّذِينَ آمَنُوا بِهِ وَعَزَّرُوهُ وَنَصَرُوهُ وَاتَّبَعُوا النُّورَ الَّذِي أُنْزِلَ مَعَهُ أُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ، پس کسانی که به او ایمان آوردند و او را [در برابر دشمنان] حمایت کردند و یاریش دادند و از نوری که بر او نازل شده پیروی کردند، فقط آنان رستگارانند.» (سوره اعراف/ آیه 157)
بیشتر بخوانید:
- جامعه فارغ از امام عصر(عج) گرفتار سبک زندگی جاهلی می‌شود
- زیارت جامعه کبیره؛ نقشه راه رسیدن به معرفت امام عصر(عج)
- خودمحوری؛ ویژگی بارز مدعیان دروغین مهدویت
- چگونه هویت مدعی دروغین مهدویت را بشناسیم
- تبلور اندیشه مهدویت در «اَلسَّلامُ عَلی اَئِمَّةِ الْهُدی»
- توسل به امام زمان(عج)؛ راه بازگشت «الکهف الحصین»
- حاقه مفقوده آرامش انسان با وجود امام زمان(عج) محقق می‌شود
- «وَ حَمَلَةِ كِتابِ الله»؛ روشن‌کننده امام معصوم از مدعی دروغین
- آثار واسطه فیض بودن در شناخت مدعی دروغین از امام عصر(عج)
شکی نیست که جنس «نور» به‌کار رفته در آیات و روایات با مفهوم مادی آن متفاوت است؛ این نور دارای یک وجود باطنی است و به میزان بازتر بودن دیده ملکوتی و نورانی انسان، درک بهتری از معنویت حاصل می‌شود و نکته حائز اهمیت آن است که این نور نمود محسوس بیرونی مانند چراغ در دنیای مادی ندارد و باطن حقیقی دارد، اما گاهی اوقات خداوند به نور باطنی، جنبه ملموس بیرونی هم اعطا می‌کند، به‌طور مثال، زمان ولادت پیامبر گرامی اسلام، نوری در وسعتی از زمین فرا گرفته بود و افرادی با چشم ظاهری نیز می‌توانستند نمودهایی از آن را مشاهده کنند.
مؤلفه‌های درک مقام نورانیت امام عصر(عج)
با این تعابیر در مقام نورانیت ائمه اطهار(ع) این نور یک حقیقت باطنی و ملکوتی دارد و درک حقیقت ملکوتی نیازمند یک فهم و درک باطنی است و انسان به هر میزان که با مادیات و مسائل دنیوی مأنوس شود، از درک و فهم باطنی و ملکوتی فاصله می‌گیرد و به‌همین خاطر، به خاطر غفلت نسبت به این شأن شاهد آزار و اذیت‌های فراوان ائمه اطهار(ع) در طول تاریخ بوده‌ایم.
خداوند در سوره فرقان، آیه هفتم در خصوص نوع برداشت و درک ظاهری از اولیای الهی و نبود آگاهی باطنی در جوامع پیشین فرموده است: «وَقَالُوا مَالِ هَذَا الرَّسُولِ يَأْكُلُ الطَّعَامَ وَيَمْشِي فِي الْأَسْوَاقِ لَوْلَا أُنْزِلَ إِلَيْهِ مَلَكٌ فَيَكُونَ مَعَهُ نَذِيرًا،و گفتند اين چه پيامبرى است كه غذا مى خورد و در بازارها راه مى‌رود چرا فرشته اى به سوى او نازل نشده تا همراه وى هشداردهنده باش» و نیز در سوره یس، آیه 15 فرمود: «قَالُوا مَا أَنْتُمْ إِلَّا بَشَرٌ مِثْلُنَا وَمَا أَنْزَلَ الرَّحْمَنُ مِنْ شَيْءٍ إِنْ أَنْتُمْ إِلَّا تَكْذِبُونَ، اما آنها در جواب گفتند: شما جز بشری همانند ما نيستيد و خداوند رحمان چيزی نازل نكرده، شما فقط دروغ می‌گویيد.»
این آیات بیانگر درک ظاهری مردم عصر پیامبر(ص) را می‌رساند که از فهم نورانیت درونی پیامبر(ص) عاجز ماندند. در روایتی درخصوص مقام نورانیت مقام عصر(عج) تعبیر شده که «عليه جيوب النور تتوقّد بشعاع ضياء القدس» (عيون أخبار الرضا(ع)، ج۲، ص۷)؛ انوار قدس خداوند همه ساحات وجودی آن امام را فراگرفته است. درواقع خداوند نور باطنی و ملکوتی خویش را به پیامبرانش اعطا کرده است و این می‌تواند یکی از راه‌های شناخت باطنی حضرت(عج) باشد.
رسیدن به درک مقام نورانیت بدون رشد معنویت با سنت خداوند منافات دارد
تاریخ گواهی می‌دهد، در عصر غیبت افراد مختلفی امام زمان(عج) را ملاقات می‌کنند اما پس از غایب شدن حضرت، متوجه حضور ایشان می‌شوند. اگر قرار بود، همه مردم امام را با این وجهه ظاهری بشناسند و خداوند به نور جنبه ملموس بیرونی بدهد، با سنت خداوند منافات داشت.
در آیات مختلفی از قرآن کریم خداوند به این سنت اشاره کرده و فرموده است: «إِنْ نَشَأْ نُنَزِّلْ عَلَيْهِمْ مِنَ السَّمَاءِ آيَةً فَظَلَّتْ أَعْنَاقُهُمْ لَهَا خَاضِعِينَ،اگر بخواهيم معجزه‌اى از آسمان بر آنان فرود مى‌آوريم تا در برابر آن گردنهايشان خاضع شودد» (سوره الشعرا/ آیه 4)؛ اگر قرار بود انسان‌ها بدون تلاش و رشد در مسیر شناخت امام خویش، به درک نورانیت ایشان برسند، با سنت خداوند در تعارض بود؛ زیرا اراده خداوند بر کمال جامعه بر اساس اراده و خواست خود آنها تا رسیدن به ظهور است و اگر تلاشی از آنها در مسیر رسیدن به معنویت و امام شناسی شکل نگیرد، ساخته شدنی معنا نخواهد داشت.
بر این اساس، در هنگام ظهور، دو صیحه و ندا از سوی دو قطب مخالف (الهی و شیطانی) به گوش می‌رسد، مردم را به شک اندازد، بنابراین اگر کسی فهم باطنی قوی‌تری داشته باشد درک صحیح‌تر و کاربردی‌تری از امام عصر(عج) پیدا می‌کند و گرفتار کجراهه‌ها نمی‌شود.
کسانی که به فرقه‌های انحرافی مهدویت گرایش پیدا می‌کنند از درک مقام نورانیت عاجز می‌مانند و کسانی که مقداری از مادیات فاصله بگیرند می‌توانند نورانیت وجودی فرد را تشخیص بدهند. مقام نورانیت امام زمان(عج) یکی از عناصر شناخت حضرت است و زمانی انسان می‌تواند به این عنصر مجهز شده و خود را از آسیب‌ها و چالش‌های فرقه‌های انحرافی در طول تاریخ دور نگه دارد که به درک باطنی از نورانیت برسد در غیر این صورت، هر کسی می‌تواند با ادعایی دکان باز کند و جامعه هم از شناخت نواقص باطنی و ظلمت‌های وجود او عاجز خواهد بود.
گفت‌وگو از محدثه نعیمی فرد
انتهای پیام
