توجه به صفت متناسب با حاجت در درخواست از خداوند
امام سجاد(ع) در دعای پنجم صحیفه سجادیه قبل از هر خواسته‌اى یكى از صفات خداوند را بازگو مى‌كند و به دنبال آن، تقاضاى درود بر محمد و آلش کرده و پس از آن، خواسته‌اى را كه با آن صفت در ارتباط است، مطرح مى‌کند. بنابراین، مهم است که ما در نیایش و درخواست‌های خود از خداوند، به صفت متناسب با حاجتمان توجه داشته باشیم.
حجت‌الاسلام رسول علی‌زمانی، عضو هسته علمی مؤسسه کلامی احیا همدان در گفت‌وگو با ایکنا از همدان با بیان اینکه دعاهای صحیفه سجادیه علاوه بر اینکه از بهترین دعاهای مأثور شیعه بوده، دارای معارف و آموزهای بلند توحیدی هستند و انسان را با نیازهای حقیقی و ضروری در مسیر بندگی آشنا می‌کند، گفت: این دعاها خود یک دوره آموزش روش دعا نیز محسوب می‌شوند.
در نیایش پنجم صحیفه، امام سجاد(ع) در مقام دعا و درخواست از پروردگار عالم، قبل از هر خواسته‌اى یكى از صفات خداوند را بازگو مى‌كند و به دنبال آن، تقاضاى درود بر محمد و آلش کرده و پس از آن، خواسته‌اى را كه با آن صفت در ارتباط است مطرح مى‌کند. بنابراین، مهم است که ما در نیایش و درخواست‌های خود از خداوند، به صفت متناسب با حاجتمان توجه داشته باشیم.
این دعا همانند سایر دعاهای صحیفه، دربردارنده معارف ناب خداشناسی است که لازم است دعاکننده هنگام دعا، به آن معارف و اوصاف الهی توجه داشته باشد و بداند از کسی درخواست می‌کند که شگفتی‌های عظمتش به پایان نمی‌رسد، دوران فرمانروایی‌اش به نهایت نمی‌رسد، خزانه‌های رحمتش نابود نمی‌شود، دیده‌ها، از دیدنش باز می‌ماند، در پیشگاه مقامش، همه مقام‌ها کوچک است، باطن خبرها، نزدش آشکار است. حضرت در این فرازهای آغازین دعا، قلب انسان را متوجه چنین حقایقی می‌کند تا انسان بداند در پیشگاه چه کسی دست به دعا بلند کرده است.
یکی از نکات آموزنده دعا، توجه جایگاه اهل بیت(ع) و اقرار بر مقامات ایشان با ذکر صلوات است که تأثیر بسزایی در برآورده شدن حاجات دارد. ذکر 14 صلوات بر «محمد و آل محمد» در این دعا، حاکی از اهمیت فوق‌العاده آن در دعا است. امام صادق(ع) فرموده است: «اِذَا اَرْدتَ اَنْ تَدْعُوَ فَمَجِّدِ اللَّهَ - عَزَّوَجَلَّ - وَ احْمَدْهُ وَ سَبِّحْهُ وَ هَلِّلْهُ وَ اَثْنِ عَلَیْهِ وَ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وِ آلِهِ. ثُمَّ سَلْ تُعْطَ؛ هرگاه اراده كردى خداى را بخوانى و از او بخواهى، او را به بزرگى یاد كن و به پاكى بستاى و به یگانگى و یكتایى ثناگوى و بر محمد و دودمانش درود فرست، آن‌گاه بخواه تا ببخشاید.»
دعای پنجم، علاوه به شیوه آموزنده آن، به لحاظ افراد مدنظر در دعا و نیز محتوای درخواستی آن، بسیار قابل توجه است، در این دعا امام زین‌العابدین(ع) خود و اهل ولایت خویش، اعم از افرادی كه سرپرستی آنان را به عهده دارد و نیز دوستان و دوستداران را مدنظر قرار داده و برای خود و آنان دعا كرده است. در این میان آن حضرت بیشتر حوائج معنوی و استواری بر صراط مستقیم عبودیت و بندگی خداوند را در نظر دارد و نیازهای دیگر را در طول آن مورد توجه قرار داده است.
فهرستی از خواسته‌های امام(ع) در این دعا وجود دارد؛ شگفتی‌های بی‌پایان آفرینش، از نشانه‌های عظمت خداوند است، بی‌نهایت بودن فرمانروایی خدا، دعا برای آزادى از خوارى دنیا و عذاب آخرت، درخواست رحمت از خدایی که رحمتش فناناپذیر است، درخواست تقرب الهی، درخواست کرامت انسانی از خداوند بزرگ مرتبه، درخواست رسوانشدن از خدایی که به همه اسرار و باطن انسان‌ها آگاه است، آثار دل‌بستن به رحمت الهی: (بی‌نیازی از غیر و نداشتن ترس گسستن از دیگران)، پناه بردن به تدبیر خدا از کید دشمنان و در امان ماندن از حوادث روزگار، درخواست مصونیت از شرورِ دام‌های شیطان، درخواست نعمت حفظ و هدایت الهی، درخواست سلامت دل و آسایش بدن و گویایی زبان با یاد حق و شکر نعمت‌ها، پناه بردن به یاری و هدایت خدا از شر هر قدرت خوارکننده و گمراه‌کننده، درخواست عزت و عطای الهی، توجه به عظمت و نعمت‌های الهی، عظمت مقام دعوت‌کنندگان الهی (خواندن به سوی خدا نه خویشتن).
انتهای پیام
