نیازمند پوست‌اندازی در سیستم داوری مسابقات قرآن هستیم

چهل‌وهفتمین دوره مسابقات سراسری قرآن کریم که مرحله نهایی آن از ۱۲ آذرماه در دو بخش بانوان و آقایان به میزبانی تبریز آغاز شده بود با اعلام برگزیدگان روز پنج‌شنبه ۲۹ آذرماه در مصلی امام خمینی(ره) تبریز به کار خود پایان داد. 

به منظور بررسی کیفیت برگزاری مسابقات سراسری قرآن در این دوره خبرنگار ایکنا از همدان گفت‌وگویی با مهدی برنده، حافظ کل قرآن از استان همدان، مقام آور رتبه پنجم مسابقات انجام داده است که مشروح آن را در زیر می‌خوانیم:

ایکنا _ لطفا خودتان را معرفی بفرمایید.

مهدی برنده، متولد سال ۱۳۸۳ در شهر همدان که اکنون نیز در سن بیست سالگی دانشجوی دندانپزشکی دانشگاه تهران هستم که در سال ۱۴۰۱ موفق به کسب رتبه ۷۲ کشور شدم. حافظ کل قرآن بوده و حفظ را از سن هشت سالگی آغاز کردم و در سن یازده سالگی موفق به حفظ کامل قرآن شدم. 

ایکنا _ چه چیزی شما را ترغیب به حفظ قرآن کرد؟

در سنین ابتدایی بودم که به واسطه آشنایی با یکی از اقوام و تشویق او تلنگر حفظ قرآن در من زده شد، از آنجایی که در نزدیکی منزل ما کلاس‌های حفظ جامعةالقرآن برگزار می‌شد بنابراین برای حفظ به آنجا مراجعه کردم. گذراندن دوره‌های روخوانی و روانخوانی و تجوید مقدمه‌ای برای حفظ قرآن است، این دوره‌ها را خیلی راحت فراگرفتم، بلافاصله وارد مرحله حفظ قرآن شدم. 

ایکنا _ به نظر شما داشتن ضریب هوشی بالا در حفظ قرآن مؤثر است؟

داشتن ضریب هوشی بالا برای شروع هر فرایندی تأثیرگذار است، برای نمونه برای شروع دوره حفظ داشتن هوش خوب مؤثر است اما برای ادامه مسیر همچون شرکت در مسابقات و... هوش تأثیری ندارد بلکه این تکرار و تمرین است که اثرگذار خواهد بود. 

ایکنا _ نقاط قوت و ضعف حفاظ قرآن در کشور چیست؟ 

حفاظ قرآن تنها جایی که می‌توانند هنر خود را نشان دهند در همین مسابقات قرآن است، به عبارتی مسابقات تنها بهانه‌ای برای تمرینات محفوظات یک حافظ است و دیگر هیچ برنامه‌ای برای حضور حفاظ در جامعه وجود ندارد. عدم استفاده از حافظان قرآن در برنامه‌های تبلیغی یکی از مهم‌ترین نقاط ضعف برای جایگاه حافظان محسوب می‌شود، به عنوان نمونه همه ساله در کاروان‌های قرآنی حج ۹ قاری و تنها یک نفر حافظ قرآن وجود دارد.

اینگونه دوستان حافظ سهم خاصی در برنامه‌های تبلیغی کشور ندارند، در برنامه کاروان قرآنی اربعین بیش از ۱۶۰ قاری حضور داشتند اما متاسفانه از حفاظ هیچ شخصی برای شرکت در این برنامه تبلیغی دعوت نشده بود. هم‌چنین برای تلاوت در محافلی که رهبر معظم انقلاب حضور دارند سهم حافظان قرآن بسیار کم است.

نقاط قوت کمتری در این حوزه وجود دارد، همین که مسابقات مختلفی در حوزه حفظ از سوی ارگان‌های مختلف برگزار می‌شود این خود نکته مثبتی است که اگر این مسابقات نبود انگیزه‌ای برای تمرین و تکرار هم وجود نداشت. 

ایکنا _ در رابطه با مسابقات قرآن اوقاف توضیح بفرمایید شما حائز چه رتبه‌ای شدید؟

امسال از استان همدان ۵ نفر به مرحله فینال مسابقات راه یافته بودند، این دوره از مسابقات نخستین دوره‌ای بود که افراد زیر ۱۸ سال هم می‌توانستند در آن شرکت کنند. امسال در سن بیست سالگی موفق به کسب رتبه پنجم مسابقات سراسری قرآن اوقاف شدم. مسابقات با حساسیت بسیار بالایی برگزار شد و مرحله نهایی در سه مرحله انجام گرفت و شامل مرحله فینال، مرحله فینال فینال و مرحله فینالیست بود که در مرحله آخر موفق به کسب رتبه پنجم شدم.

بنده در بین 10 نفر اول در رشته حفظ، جوان‌ترین حافظ قرآن بودم و این رکوردی برای استان تلقی می‌شود. به عبارتی به جز حفظ، موارد دیگری همچون صوت، لحن و تجوید در این مسابقات مؤثر بودند و رتبه بنده با نفر اول در حد چند صدم تفاوت داشت. 

ایکنا _ در رابطه با نقاط ضعف و نقاط قوت برگزاری مسابقات قرآن توضیح دهید.

یکی از نقاط ضعف این دوره از مسابقات، انتخاب تبریز در این فصل از سال به عنوان محل برگزاری مسابقات قرآن بود. سرمای هوا بسیار طاقت فرسا بود و تعداد بسیاری از متسابقین دچار سرماخوردگی شدند و از آنجایی که ابزار اصلی ما صدا است، نتوانستند از این فرصت استفاده کنند. ما هم استرس و نگرانی این را داشتیم که نکند دچار سرماخوردگی شویم و زحمات هدر رود.

اما در رابطه با نقاط قوت هم استقبال خوبی را اداره‌کل اوقاف تبریز از متسابقین داشت و کیفیت سالن‌ها و محل برگزاری مسابقه نیز عالی بود. یکی دیگر از ایرادات فنی برگزاری این مسابقات این بود که اجرای حفظ استقامتی در صبح و در نهایت در شب برگزار می‌شد برگزاری دو اجرا در یک روز انرژی زیادی را از حافظ می‌گرفت. برای اینکه حفظ در کیفیت خوب خودش باقی بماند نیاز به این بود که حافظ دچار خستگی نشود.

ایکنا _ چه برنامه قرآنی برای آینده خود دارید؟

با توجه به رتبه‌ای که کسب کردم و سن پایین، امکان اعزام بنده به مسابقات بین‌المللی وجود دارد در همین راستا تلاش می‌کنم که تمرینات خود را ادامه دهم تا انشالله در مسابقات بین‌المللی بتوانم کسب افتخار برای کشورم داشته باشم. به داوری هم علاقه زیادی دارم. اما باید بالای ۲۵ سال سن داشته باشم تا موفق به انجام داوری مسابقات قرآن شوم. اکنون در تلاش هستم تا اصول و قواعد داوری را فرابگیرم. 

ایکنا _ چه پیشنهاداتی برای ارتقای سطح مسابقات قرآن دارید؟

مسابقات قرآن نیازمند پوست‌اندازی در سیستم داوری است، لازمه این کار ورود جوانان به این حوزه خواهد بود‌ تا در داوری‌ها دقت و ظرافت بیشتری به خرج دهند.

گر چه داور هم یک انسان است و امکان خطا و اشتباه دارد اما امسال یکی از ایراداتی که به داور وارد شد این بود که داور باید نمرات را به صورت مقایسه‌ای ارائه می‌کرد که متأسفانه داوران نتوانستند این کار را به خوبی انجام دهند، البته من تصور می‌کنم این عدم تشخیص درست تمایز و تفاوت به صورت سهوی صورت گرفت.

به عنوان نمونه امکان مقایسه افراد در یک روز وجود داشت و راحت‌تر بود ولی پس از گذشت چهار شب امکان مقایسه بسیار سخت می‌شد. اگر داوران مثلاً در یک روز مسابقه حفظ کل افراد بالای هجده سال را انجام می‌دادند داوری راحت‌تر و با خطای کمتری انجام می‌گرفت.

ایکنا _ رویکرد شما در شرکت در مسابقات چگونه بود؟

برای شرکت در مسابقات کاملاً هدفمند و با تلاش وارد کار شده بودم و اینگونه نبود که فقط به جنبه شرکت در مسابقات فکر کنم. در نهایت نیز با توکل و توسل به آیه 20 سوره مزمل برای شرکت در مسابقات آماده می‌شدم. در این آیه خداوند می‌فرماید « إِنَّ رَبَّكَ يَعْلَمُ أَنَّكَ تَقُومُ أَدْنَىٰ مِنْ ثُلُثَيِ اللَّيْلِ وَنِصْفَهُ وَثُلُثَهُ وَطَائِفَةٌ مِنَ الَّذِينَ مَعَكَ ۚ وَاللَّهُ يُقَدِّرُ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ ۚ عَلِمَ أَنْ لَنْ تُحْصُوهُ فَتَابَ عَلَيْكُمْ ۖ فَاقْرَءُوا مَا تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ ۚ عَلِمَ أَنْ سَيَكُونُ مِنْكُمْ مَرْضَىٰ ۙ وَآخَرُونَ يَضْرِبُونَ فِي الْأَرْضِ يَبْتَغُونَ مِنْ فَضْلِ اللَّهِ ۙ وَآخَرُونَ يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ ۖ فَاقْرَءُوا مَا تَيَسَّرَ مِنْهُ ۚ وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَأَقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا ۚ وَمَا تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِكُمْ مِنْ خَيْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللَّهِ هُوَ خَيْرًا وَأَعْظَمَ أَجْرًا ۚ وَاسْتَغْفِرُوا اللَّهَ ۖ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ خدا به حال تو آگاه است که تو و جمعی هم از آنان که با تواند (اغلب) نزدیک دو ثلث یا نصف یا (لا اقل) ثلث شب را همیشه به طاعت و نماز می‌پردازید، و خدا (گردش) شب و روز را مقدّر می‌کند، خدا می‌داند که شما هرگز تمام ساعات شب را (به عبادت) ضبط نخواهید کرد لذا از شما (اوقات خواب و کارهای دیگر را) در گذشت تا هر چه (از شب را بی‌مشقت و) آسان است به تلاوت قرآن پردازید. خدا بر احوال شما آگاه است که برخی مریض و ناتوانند و برخی به سفر از کرم خدا روزی می‌طلبند و برخی در راه خدا به جنگ و جهاد مشغولند، پس در هر حال آنچه میسّر و آسان باشد به قرائت قرآن پردازید و نماز به پا دارید و زکات مالتان (به فقیران) بدهید و به خدا قرض نیکو دهید (یعنی برای خدا به محتاجان احسان کنید و قرض الحسنه دهید)، و هر عمل نیک برای آخرت خود پیش فرستید (پاداش) آن را البته نزد خدا بیابید و آن اجر و ثواب آخرت (که بهشت ابد است، از متاع دنیا) بسی بهتر و بزرگتر است، و دایم از خدا آمرزش طلبید که خدا بسیار آمرزنده و مهربان است.»

عاطفه ابرار پیراسته