امیدبخش‌ترین سخن خداوند

به گزارش ایکنا از همدان، مهدی برنده، حافظ و قاری قرآن کریم در همدان، حافظ و قاری قرآن کریم در سخنانی پیرامون نکات اخلاقی جزء ۲۴ قرآن کریم اظهار کرد: در سوره زمر آیه ۴۴ خداوند می‌فرماید: «وَإِذَا ذُكِرَ اللَّهُ وَحْدَهُ اشْمَأَزَّتْ قُلُوبُ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ ۖ وَإِذَا ذُكِرَ الَّذِينَ مِنْ دُونِهِ إِذَا هُمْ يَسْتَبْشِرُونَ و هنگامی که خدا به یگانگی یاد می‌شود [و نامی از معبودانشان به میان نمی‌آید] دل‌های کسانی که به آخرت ایمان ندارند، نفرت پیدا می‌کند و چون یادی از معبودان دیگر به میان می‌آید، ناگاه مسرور و شاد می‌شوند.»

گاهی انسان چنان با زشتی‌ها انس می‌گیرد و از پاکی‌ها دور می‌شود که از شنیدن نام حق بیگانه شده به حدی که از شنیدن چیزهای باطل خوشحال می‌شود، این انسان‌ها در برابر خداوند که خالق تمام هستی و دنیا هستند سر تعظیم فرود نمی‌آورد ولی در برابر قطعه سنگی که ساخته انسان است تعظیم می‌کند.

به عبارتی این آیه گزارشی از زندگی افرادی است که به آخرت ایمان ندارند و زندگی را در همین دنیا خلاصه می‌کنند. این عده وقتی در برابر آنها سخن از دین و خدا و اخلاق می‌شود حالت تنفر سراسر وجود آنها را می‌گیرد و اگر با آنها درباره دنیا و ارضای هوای نفس سخن گفته شود خوشحالی سراسر وجود آنها را فراخواهد گرفت.

اما سرچشمه بدبختی این گروه دو چیز معرفی شده است. انکار اصل توحید و عدم ایمان به آخرت، مشابه این آیه در سوره مبارکه اسراء آیه ۴۶ دیده می‌شود در این آیه خداوند می‌فرماید: «وَجَعَلْنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمْ أَكِنَّةً أَنْ يَفْقَهُوهُ وَفِي آذَانِهِمْ وَقْرًا ۚ وَإِذَا ذَكَرْتَ رَبَّكَ فِي الْقُرْآنِ وَحْدَهُ وَلَّوْا عَلَىٰ أَدْبَارِهِمْ نُفُورًا و بر دل‌هایشان پوشش‌هایی می‌گذاریم تا آن را نفهمند و در گوش‌هایشان سنگینی می‌نهیم [تا آن را از روی حقیقت نشنوند]؛ و چون پروردگارت را در قرآن به یگانگی یاد کنی با حالت رمیدگی از تو روی می‌گردانند‌.»

در هر دو آیه سرچشمه بدبختی‌ها انکار توحید و عدم ایمان به آخرت معرفی شده است. در آیاتی از قرآن کریم در جزء بیست و چهارم آمده است وقتی انسان دچار زیان می‌شود ما را فرامی‌خواند و هنگامی که به نعمتی می‌رسد می‌گوید این با تلاش و درایت خودم به دست آمد، این یکی از ویژگی‌های کسی است که خود را پیرو هوای نفس می‌کند و غرور تمام وجودش را می‌گیرد.

انسان هم دارای طبیعت است و هم فطرت، طبیعت او ریشه در جنبه مادی و خاکی او دارد اما فطرت او ریشه در عالمی بالاتر و ملکوتی، که آن فطرت خداجوی انسان است که اگر این جنبه مادی و خاکی انسان از سوی جنبه فطری کنترل نشود انسان سقوط خواهد کرد.

اما آنچه که مهم است انسان باید همه داشته‌های خود را نعمت الهی بداند که همه این نعمت‌ها امتحان الهی دارد که اگر شکرگزار این نعمت‌ها نباشد قطعا در مسیر کفر و ناسپاسی قدم خواهد گذاشت.

در ادامه آیه ۴۴ زمر، آیات متعددی دیده می‌شود که خداوند نسبت به افرادی که مرتکب گناه می‌شوند به صورت امیدبخشانه سخن می‌گوید و می‌فرماید انسان نباید از رحمت خداوند ناامید شود و با لحنی آکنده از رحمت و مهربانی با این افراد سخن می‌گوید. در یکی از این آیات که آیه ۵۳ سوره زمر است خداوند می‌فرماید «قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلَىٰ أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ ۚ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًا ۚ إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ بگو: ای بندگان من که [با ارتکاب گناه] بر خود زیاده روی کردید! از رحمت خدا نومید نشوید، یقیناً خدا همه گناهان را می‌آمرزد؛ زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است، این آیه امیدبخش‌ترین آیه قرآن کریم نسبت به گناهان است و در تمام قرآن به آیه رحمت نیز معروف است».

نکته‌ای که در این آیه مطرح است خداوند تمام گناهان اعم از صغیر و کبیر را می‌بخشد مشروط بر آنکه انسان را توبه‌پذیر ببیند بنابراین طبق این آیه خداوند گناهان کبیره را هم می‌آمرزد.