کد خبر: 4274165
تاریخ انتشار : ۰۹ فروردين ۱۴۰۴ - ۱۰:۱۴
اخلاق در قرآن / ۲۸

تجارت سودمند از منظر قرآن کریم

یک مدرس علوم قرآنی در همدان به بیان سودمندترین تجارت از منظر قرآن کریم در جزء بیست و هشتم قرآن کریم پرداخت.

قرآن کریمبه گزارش ایکنا از همدان، جواد سعیدی، مدرس علوم قرآنی در همدان در سخنانی پیرامون نکات اخلاقی جزء بیست و هشتم قرآن کریم، اظهار کرد: خدای متعال در آیات شریفه 10 الی 13 سوره مبارکه صف اینچنین می‌فرماید «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا هَلْ أَدُلُّکُمْ عَلی‏ تِجارَةٍ تُنْجِیکُمْ مِنْ عَذابٍ أَلِیمٍ * تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ تُجاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ بِأَمْوالِکُمْ وَ أَنْفُسِکُمْ ذلِکُمْ خَیْرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ* یَغْفِرْ لَکُمْ ذُنُوبَکُمْ وَ یُدْخِلْکُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ وَ مَساکِنَ طَیِّبَةً فِی جَنَّاتِ عَدْنٍ ذلِکَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ ای کسانی که ایمان آورده‌‏اید! آیا شما را بر تجارتی که از عذاب دردناک (قیامت) نجاتتان دهد، راهنمایی کنم؟ به خدا و رسولش ایمان آورید و با اموال و جان‌‌هایتان در راه خدا جهاد کنید که این برای شما بهتر است، اگر بدانید. (در این صورت،) خداوند گناهان شما را می‌‏آمرزد و به باغ‌‏هایی که نهرها از زیر آنها جاری است و خانه‌‏های دل پسند در بهشت‌‏های جاودان واردتان می‌‌کند. این رستگاری بزرگی است.»

خداوند در این آیات به تجارتی سودمند و بی‌نظیر اشاره دارد، اصولا تعبير به تجارت آن هم تجارتى پرسود براى تحريك مهمترين انگيزه‌هاى انسان است، انگيزه جلب منفعت و دفع ضرر، چراکه اين تجارت الهى نه تنها سودآور است بلكه عذاب اليم را نيز دفع مى‌كند.

امام هادی(ع) در روایت ارزشمندی می‌فرمایند «إنّما الدُّنیا سوقٌ رَبِحَ فیها قَومٌ و خَسِرَ آخَرُونَ؛ دنیا مانند بازاری است که عده‌ای در آن سود می‌برند و عده‌ای دیگر به خسران می‌افتند.»

در دنیای امروزی و مادی ما انسان‌ها، تجارت به عنوان راهی برای به دست آوردن سود و سرمایه شناخته می‌شود، اما قرآن کریم و آموزه‌های اهل بیت علیهم‌السلام، ما را به نوع دیگری از تجارت دعوت می‌کنند که به سودی فراوان و بی‌نظیر بشارت می‌دهد و نفس انسان را از عذاب نجات داده و او را به سوی سعادت ابدی رهنمون می‌سازد. این تجارت معنوی، مبتنی بر ایمان و عمل صالح است که بزرگ‌ترین دستاورد آن، آرامش درونی و نعمت‌های اخروی خواهد بود.

قاعدتا یک تجارت دارای ارکان مختلفی از جمله خریدار، فروشنده، کالا و جنس، و قیمت و ثمن است.

باتوجه به آیات شریفه 10 الی 13 سوره مبارکه صف، خریدار خداوند و فروشنده انسان‌های باایمان، متاع جان‌ها و اموال ایشان و بها و قیمت آن هم انواع نعمت‌های دنیوی و اخروی است.

ایمان به خدا و جهاد با مال و جان شرط تجارت سودمند است. يكى از اهداف مهم سوره مبارکه صف، دعوت انسان‌ها به ايمان و جهاد است، آيات مورد بحث نيز تاكيدى بـه این نکته دارند که شرط تجارت سودمند، ایمان به خدا و جهاد در راه او با جان و مال است که با یک سوال از اهل ایمان آغاز می‌گردد، «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا هَلْ أَدُلُّکُمْ عَلی‏ تِجارَةٍ تُنْجِیکُمْ مِنْ عَذابٍ أَلِیمٍ».

باتوجه به اینکه نجات از انواع عذاب‌های دنیوی و اخروی از خواسته‌های بسیار مهم و اساسی اهل ایمان است بلافاصله بـا ايـن سؤال دلها را به سوى خود جذب كرده، و بى‌آنكه منتظر پاسخ آنها باشد، بـه شرح آن تجارت پرسود پرداخته، مى‌افزايد «تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ تُجاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ بِأَمْوالِکُمْ وَ أَنْفُسِکُمْ و آن اينكه به خدا و رسول او ايمان بياوريد و در راه خداوند بـا امـوال و جان‌هايتان جهاد كنيد.»

ايمانی عميق و خالص است كه بـتـوانـد سـرچـشـمـه ايـثار و فداكارى و جهاد با مال و جان گردد. و در هـر صورت بايد این دو جهاد با جان و مال با يكديگر توأم گردد تا پيروزى فراهم شـود و اگر مى‌بينيم جهاد با مال مقدم داشته شده نه به خاطر آن است كه از جهاد با جان مهم‌تر است، بلكه به علت آن است كه مقدمه آن محسوب مى‌شود چراكه ابزار جهاد از طريق كمك‌هاى مالى فراهم مى‌گردد.

 با عنایت به اینکه خدای متعال نیازى به این تجارت پرسود نداشته و بلکه تمام منافع آن دربست به مؤمنان تعلق مى‌گیرد از این رو در انتهای آیه می‌فرماید «ذلِکُمْ خَیْرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ.»

با توجه به اینکه سـه ركن اساسى از اركان ايـن تجارت بـزرگ و بى‌نظير مشخص شد خـريـدار خدا است، فروشنده انسان‌هاى با ايمان و متاع جان‌ها و اموالشان، اكنون نوبت به ركن چهارم مى‌رسد كه بهاى اين معامله عظيم است.

مى‌فرمايد هر گاه چنين كنيد خداوند گناهانتان را مى‌بخشد و شما را در باغ‌هائى از بهشت كه نهرها از زير درختانش جارى است و در مسكن‌هاى پاكيزه در بهشت جاويدان جاى مى‌دهد، و اين پـيـروزى عـظيمى است «يغفر لكم ذنوبكم و يدخلكم جنات تجرى من تحتها الانهار و مساكن طيبة فى جنات عدن ذلك الفوز العظيم».

با تدبر در این آیات می‌بینیم که در اولین مرحله از پاداش اخروى نخست به سراغ آمرزش گناهان مى‌رود چراكه بيشترين ناراحتى فكر انسان از گناهان او است، وقتى آمرزش و غفران مسلم شد غصه‌اى ندارد، اين تعبير نـشـان مى‌دهد كه نخستين هديه الهى به شهيدان راهش اين است كه تمام گناهانشان را مى‌بخشد.

یاری خداوند و امدادهای الهی و پیروزی و موفقیت از جمله پاداش الهی است که در ادامه می‌فرماید «اخرى تحبونها نصر من الله و فتح قريب و نعمت ديگرى كه آن را دوست داريد و مورد علاقه است به شما مى‌بـخـشـد، و آن يـارى خـداونـد، و پيروزى نزديك است». انشاءالله که در این ربیع القرآن که ماه رحمت، مغفرت و برکت بود ما هم در زمره سود کنندگان در این تجارت عظیم باشیم.

انتهای پیام
captcha