رعایت ادب از دیدگاه قرآن

به گزارش ایکنا از همدان، محمدجواد صدیق، مدیر بنیاد قرآن استان همدان در سخنانی به بیان نکاتی درباره اهمیت رعایت ادب براساس آیاتی از  قرآن کریم پرداخت که در ادامه با هم می‌خوانیم:

آیات قرآن کریم به رعایت ادب در عمل، ادب در گفتار، ادب در برابر خداوند، ادب در برابر رسول خدا، ادب در برابر پدر و مادر تأکید شده است. در آیه اول سوره حجرات خداوند اینگونه می‌فرماید: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تُقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيِ اللَّهِ وَرَسُولِهِ ۖ وَاتَّقُوا اللَّهَ ۚ إِنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٌ ای اهل ایمان! بر خدا و پیامبرش [در هیچ امری از امور دین و دنیا و آخرت] پیشی مگیرید و از خدا پروا کنید که خدا شنوا و داناست.»

براساس این آیه از قرآن کریم عده‌ای پشت حجرات ایستاده بودند و با صدای بلند به پیامبر(ص) می‌فرمودند ای پیامبر از منزل خارج شو، که این آیه و آیه دوم سوره حجرات در برابر بی‌ادبی این افراد نازل شد که براساس این آیات قرآن کریم، نتیجه بی‌ادبی و بالابردن صدا در برابر صدای پیامبر ضایع‌شدن اعمال انسان‌ است.

در آیه دوم سوره حجرات، خداوند اینگونه می‌فرماید: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَرْفَعُوا أَصْوَاتَكُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِيِّ وَلَا تَجْهَرُوا لَهُ بِالْقَوْلِ كَجَهْرِ بَعْضِكُمْ لِبَعْضٍ أَنْ تَحْبَطَ أَعْمَالُكُمْ وَأَنْتُمْ لَا تَشْعُرُونَ ای مؤمنان! صدایتان را بلندتر از صدای پیامبر نکنید، و آن‌گونه که با یکدیگر بلند سخن می‌گویید با او بلند سخن نگویید، مبادا آنکه اعمالتان تباه و بی‌اثر شود و شما تباهی آن را درک نکنید.»

در ادامه این آیات خداوند می‌فرماید: کسانی که صدای خود را در برابر پیامبر پایین می‌آورند اینان کسانی هستند که شایستگی تقوا را پیدا کرده‌اند.

در آیه سوم سوره حجرات خداوند اینگونه می‌فرماید: «إِنَّ الَّذِينَ يَغُضُّونَ أَصْوَاتَهُمْ عِنْدَ رَسُولِ اللَّهِ أُولَٰئِكَ الَّذِينَ امْتَحَنَ اللَّهُ قُلُوبَهُمْ لِلتَّقْوَىٰ ۚ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَأَجْرٌ عَظِيمٌ بی‌تردید کسانی که صدایشان را نزد رسول خدا پایین می‌آورند، همانان هستند که خدا دل‌هایشان را برای پرهیزکاری امتحان کرده، آنان را آمرزش و پاداشی بزرگ است.»

براساس آنچه گفته شد از دیدگاه قرآن کریم کسانی که در برابر پیامبر ادب را رعایت نمی‌کنند و پشت پرده حجره ایشان را با صدای بلند «تو» صدا می‌کنند این افراد بی‌عقل هستند. در آیه چهارم از سوره حجرات می‌خوانیم «إِنَّ الَّذِينَ يُنَادُونَكَ مِنْ وَرَاءِ الْحُجُرَاتِ أَكْثَرُهُمْ لَا يَعْقِلُونَ یقیناً کسانی که تو را از پشت اتاق‌ها صدا می‌کنند، بیشترشان معرفت و آگاهی [به حرمت و عظمت تو] ندارند.»

همانطور که می‌دانیم رسول اکرم(ص) در حضور ۱۱۰ هزار نفر جانشین خود را معرفی می‌کند و می‌فرماید: «هر کس من ولی و سرپرست او هستم از این پس ولی و سرپرست او علی است» اما متأسفانه پس از رحلت رسول اکرم(ص) بسیاری از حاضران همان واقعه آمدند و گفتند علی جوان و خنده‌رو است و نمی‌تواند رهبر جامعه شود این افراد پایه‌گذار انحرافات بزرگی شدند و نسبت به حضرت علی(ع) ظلم روا داشتند. به طوری که شاید اگر این ظلم روا نمی‌شد بسیاری از جنایات بزرگ تاریخ هم رخ نمی‌داد چراکه از حدود الهی فراتر رفتند و گفتار خداوند و رسول خدا را بر آنچه که خود می‌پسندیدند ترجیح دادند و این بی‌ادبی در عمل نامیده می‌شود.

گاهی در زندگی عادی نیز برای ما پیش می‌آید که خواست خود را بر خواسته‌ها و احکام خداوند ترجیح می‌دهیم و حتی برای آن توجیه می‌آوریم که این هم بی‌ادبی در عمل در برابر خداوند است.

در طول تاریخ نیز بسیاری از افراد دیده می‌شوند که در برابر رسول خدا و ائمه ایستادگی کردند که این نیز بی‌ادبی در عمل در برابر ائمه و پیامبر(ص) است، همین بی‌ادبی و پیش افتادن در دستورات خداوند و رسول اکرم(ص) و ائمه مشکلات بسیاری را برای اسلام ایجاد کرده است.