ویژگیهای اجتماعی یک فرد منتظر چیست
یک متخصص حوزه مهدویت در همدان به بررسی ویژگیهای اجتماعی یک فرد منتظر در جامعه امروزی پرداخت.
مهدویت مکتبی است که قطعاً با عنایت حضرت مهدی(عج) به سوی کمال حرکت میکند. مهدیباوران و منتظران آن حضرت همواره میکوشند رضایت الهی را در پرتو تقرب به امام زمان(عج) جلب کنند. از همینرو هر جمعه دعای ندبه میخوانند و ذکر «اللهم عجل لولیک الفرج» ورد زبانشان است.
اما اینگونه نیست که به صرف ادعای انتظار، کسی را در حلقه منتظران واقعی راه دهند. انتظار آدابی دارد که تنها از عهده مؤمنان و منتظران حقیقی برمیآید. ویژگیهایی برای یک منتظر واقعی ترسیم شده است که تطبیق آنها با هر مدعی امکانپذیر نیست.
به منظور بررسی ویژگیهای اجتماعی یک فرد منتظر، خبرنگار ایکنا از همدان، با حجتالاسلام والمسلمین اصغر قاضیخانی، متخصص حوزه مهدویت در همدان، گفتوگویی ترتیب داده است که مشروح آن را در ادامه میخوانیم:
ایکنا _ یک فرد منتظر چه ویژگیهای اجتماعی دارد؟
لزوم آمادگی جامعه بشری برای ورود به عصر ظهور از دیگر شرایط ظهور است. تا زمانی که جامعه بشری آمادگی لازم برای پذیرش برنامههای حضرت را نداشته باشد، خداوند ظهور ایشان را محقق نخواهد کرد. از اینرو آمادگی فکری و اقبال مردم برای ظهور منجی، مهمترین شرط تحقق زمینههای ظهور به شمار میآید. این آمادگی در دو سطح عام و خاص قابل تبیین است.
اولین ویژگی اجتماعی ظهور، محبت و دوستی است. محبت و مهرورزی از نیازهای فطری انسان است؛ هرکس دوست دارد از دیگران مهر ببیند، نه عداوت و بیمهری، و دوست دارد محبت قلبی خود را نثار کسانی کند که دوستشان دارد.
البته بحثهای فراوانی وجود دارد از جمله اینکه به چه کسی باید مهر ورزید؟ از دوستی چه کسانی باید پرهیز کرد؟ دوست خوب کیست؟ از کجا محبت راستین شناخته میشود؟ آثار دوستی چیست؟ کجا باید مهرورزی کرد و کجا باید به مبارزه و قطع رابطه پرداخت؟ اما دین ما، دین محبت و صفا با همنوعان و همکیشان، با بستگان و افراد خانواده، با همسایگان و همسفران، با فقرا و محرومان است.
امام صادق(ع) تا آنجا به محبت اهمیت داده که فرموده است: «الدِّينُ هُوَ الحُبّ و الحُبُّ هُوَ الدِّينُ»؛ دین همان محبت است و محبت همان دین است.
روشن است که اگر محبت راستین باشد و نه ادعایی، انسان را به همراهی و اطاعت میکشاند و اگر حبّ خدا، حبّ رسول و اهلبیت در کسی باشد، او را در خط خدا و دین و پاکی و تقوا قرار میدهد. در آموزههای دینی، محبت خدا و رسول و اهلبیت، محبت به دوستان و برادران دینی، محبت به همسر و فرزندان، به پدر و مادر، محبت استاد به شاگرد و حاکم به رعیت، فرمانده به نیروهای تحت امر و مهرورزی به یتیمان و نیازمندان فراوان مطرح شده است.
رسول خدا(ص) فرمودند: «ما تَحَابَّ اثْنانِ فی اللهِ تعالى إِلّا كانَ أَفْضَلُهُما أَشَدُّهما حُبّاً لِصاحِبِهِ»؛ هرگز دو نفر به خاطر خدا نسبت به هم محبت نمیورزند، مگر آنکه برترین آنان نزد خدا کسی است که محبتش به دوستش بیشتر باشد.
دوستی زمانی ارزشمند است که صادقانه و برای خدا باشد، نه از روی فریب یا به قصد بهرهبردن از موقعیت دیگران.
آنچه از روایات برمیآید، مطلوب بودن جامعهای است که افراد آن نسبت به هم محبت، دوستی، یاری، تعاون و مشارکت داشته باشند؛ روابط گرم و صمیمی، احترام، نیکی، احسان، رفع کینه، پرهیز از حسد، حفظ آبرو، خدمترسانی، تبدیل قهر به آشتی و رعایت عاطفه و ایثار. پیامبر اکرم(ص) به مردی بادیهنشین فرمودند: «تَحَبَّبْ إِلَى النَّاسِ یُحِبُّوكَ»؛ به مردم مهرورزی کن تا دوستت بدارند.
و در حدیث دیگر آمده است: «التَّوَدُّدُ إِلَى النَّاسِ نِصْفُ الْعَقْلِ»؛ نیمی از خرد، دوستیکردن با مردم است.
اگر خشم و نفرتی هست، باید نسبت به دشمنان و منافقان باشد و اگر محبتی هست باید نسبت به یاران و مؤمنان باشد.
امام صادق(ع) میفرماید: «تَواصَلوا وَ تَبارُّوا وَ تَراحَمُوا وَ تَعاطَفوا»؛ نسبت به یکدیگر ارتباط، نیکی، ترحم و عاطفه داشته باشید.
در دعای امام زمان(عج) نیز از خداوند درخواست میکنیم: «وَ عَلَى الرَّعِيَّةِ بِالإنصافِ وَ حُسْنِ السِّيرَةِ»؛ پس باید خود نیز در عمل منصفانه و مهربانانه رفتار کنیم.
ایکنا _ محبت و دوستی در جامعه منتظران چه نقش اجتماعی دارد و چگونه میتواند زمینهساز ظهور شود؟
صدق و امانت دومین ویژگی مهم یک منتظر حقیقی است. زندگی مبتنی بر راستی و درستی، انسان را به سعادت میرساند و اعتماد اجتماعی را مستحکم میکند.
«صدق» و «امانت» که یکی در گفتار است و دیگری در کردار، از مهمترین فضایل اخلاقیاند و در روایات بهعنوان معیار ایمان شخص معرفی شدهاند.
امام صادق(ع) میفرمایند: «وَ لكِنِ اخْتَبِرُوهُمْ عِندَ صِدْقِ الْحَدِيثِ وَ أَدَاءِ الأَمَانَةِ»؛ افراد را با راستگویی و امانتداری بیازمایید. بسیاری ممکن است اهل نماز و عبادات باشند، اما راستگو و امین نباشند. جامعه امروز از معضل عدم صداقت و امانت رنج میبرد: دروغگویی، جعل، دستکاری، شایعهپراکنی، فروش جنس تقلبی، پروندهسازی، خیانت در امانت، عدم پایبندی به وعدهها و...
امام صادق(ع) فرمودند: «لا إيمانَ لِمَنْ لا أَمانَةَ لَهُ»؛ کسی که امانت ندارد ایمان ندارد. و نیز فرمودند: «الكَذِبُ بابٌ مِنْ أَبْوابِ النِّفاقِ»؛ دروغگویی دری از درهای نفاق است.
جامعهای که در آن دروغ، فریب و تقلب رواج داشته باشد نمیتواند ادعای انتظار دولت کریمه امام زمان(عج) را داشته باشد؛ زیرا یاران آن حضرت، صادقترین انسانها هستند.
ایکنا _ چرا صداقت و امانتداری معیار ایمان و شرط انتظار واقعی به شمار میآید؟
تعاون، همکاری و مددکاری اجتماعی سومین ویژگی منتظر حقیقی است. انسانها در زندگی بینیاز از یکدیگر نیستند و آنچه زندگی اجتماعی را آسان و مفید میکند مشارکت و همیاری است.
اسلام تأکید میکند که افراد در کارهای خیر به یاری یکدیگر بشتابند. قرآن کریم میفرماید: «وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَى وَلا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ» (مائده / آیه ۲) مؤمنان باید مشکلات یکدیگر را حل کنند و برای گسترش کارهای خیر بکوشند. در صدر اسلام نیز ساخت مسجد و حفر خندق با تعاون عمومی انجام شد.
پیامبر(ص) فرمودند: «وَاللهُ فِی عَوْنِ الْمُؤْمِنِ ما كانَ الْمُؤْمِنُ فِی عَوْنِ أَخِيهِ»؛ خداوند تا وقتی بنده در یاری برادر دینی خود باشد، او را یاری میکند.
امام صادق(ع) هشدار میدهند که ترک یاری مؤمن، سبب گرفتارشدن فرد در کمک به دشمنان خواهد شد.
در عصر غیبت، منتظران باید پشتوانه و مددکار یکدیگر باشند تا در برابر دشمنان دچار ضعف و انزوا نشوند و قدرت اجتماعی خود را حفظ کنند.
انتهای پیام
