کتاب «روش‌شناسی مطالعات میان‌رشته‌ای قرآنی» منتشر شد
کتاب «روش‌شناسی مطالعات میان‌رشته‌ای قرآنی» به قلم قاسم درزی و احد فرامرز قراملکی به شکل مشترک از سوی انتشارات دانشگاه امام صادق(ع) و انتشارات دانشگاه شهید بهشتی به زیور طبع آراسته شد.
به گزارش ایکنا، کتاب «روش‌شناسی مطالعات میان‌رشته‌ای قرآنی» اولین کتاب منسجم به زبان فارسی در زمینه روش‌شناسی تحقیقات میان‌رشته‌ای در زمینه علوم و معارف قرآن کریم است. این اثر که گامی مهم در مسیر اثربخشی مطالعات قرآنی در زمینه حل مسائل فردی و اجتماعی با محوریت قرآن کریم است، به قلم قاسم درزی، استادیار دانشگاه شهید بهشتی و احد فرامرز قراملکی، استاد دانشگاه تهران، از سوی انتشارات دانشگاه امام صادق(ع) و انتشارات دانشگاه شهید بهشتی منتشر شد.
مطالعات میان‌رشته‌ای از مطالعات نوپدید در دوره معاصر محسوب می‌شود که تحول شگرفی در دانش پدید آورده است. جامع‌نگری و پرهیز از نگاه‌های یک‌سویه به دانش اصلی‌ترین مزیت این دست از مطالعات محسوب می‌شود. مطالعات کاربردی و حل مسائل فردی ـ اجتماعی نیز از دیگر عوامل مهمی محسوب می‌شوند که ضرورت اتخاذ رویکرد میان‌رشته‌ای را ایجاب کرده‌اند. در دوران اخیر مطالعات اسلامی و به شکل ویژه‌تر مطالعات قرآنی نیز به دنبال اتخاذ این رویکرد میان‌رشته‌ای بر اساس این ضرورت هستند.
از سوی دیگر مطالعات میان‌رشته‌ای به سهولت صورت نمی‌پذیرد و بی‌توجهی به روش‌شناسی مرتبط می‌تواند مطالعات میان‌رشته‌ای را با آسیب‌های جدی مواجه کند. ناآگاهی از مفاهیم و تاریخچه میان‌رشتگی در کنار نبود دانش کافی در ارتباط با روش‌شناسی مطالعات میان‌رشته‌ای، محوری‌ترین دلایل ضعف این دست از مطالعات محسوب می‌شوند. در این میان مطالعات میان‌رشته‌ای قرآنی نیز به دلیل فقدان روش‌شناسی منسجم، دچار آسیب‌های متعددی شده است. همین مسئله، ضرورت تألیف چنین کتابی را فراهم آورد.
کتاب حاضر که اولین کتاب منسجم در زمینه مطالعات میان‌رشته‌ای قرآنی است، در قالب سه بخش و ۱۴ فصل سامان یافته است. سه بخش اصلی این کتاب عبارتند از درآمد، گونه‌شناسی مطالعات میان‌رشته‌ای قرآنی و الزامات مطالعات میان‌رشته‌ای قرآنی.
نگارندگان این کتاب، در بخش اول آن، به مفهوم‌شناسی و تاریخچه مرتبط با مطالعات میان‌رشته‌ای قرآنی در چهار فصل پرداختند. فصل اول به مفاهیم کلیدی این نوع از مطالعات و فصل دوم، تاریخچه مختصری از مطالعات میان‌رشته‌ای به معنای عام و رویکرد‌های اسلامی مرتبط را دربرمی‌گیرد. در فصل سوم به مباحث میان‌رشتگی در دوره مدرن یا به عبارتی دوران اخیر اختصاص دارد و تبیین نسبت قرآن کریم و مطالعات میان‌رشته‌ای نیز فصل چهارم این بخش است.
مؤلفان این کتاب، بخش دوم و سوم این کتاب را به بحث پیرامون دو گونه روش‌شناسی یعنی روش‌شناسی توصیفی و تجویزی در مطالعات میان‌رشته‌ای قرآنی اختصاص دادند. در واقع نگارندگان، روش‌شناسی توصیفی را در قالب گونه‌شناسی مطالعات میان‌رشتگی در مطالعات قرآنی و روش‌شناسی تجویزی را نیز در قالب الزامات مطالعات میان‌رشته‌ای مورد توجه قرار داده‌اند.
مباحثی مانند ترسیم جایگاه قرآن در منظومه علوم، میان‌رشتگی روشی ـ نظری، میان‌رشتگی ابزاری ـ انتقادی، محور‌های فصول بخش دوم این کتاب و الزامات روش‌شناختی، فرایندی و زبان‌شناختی مطالعات میان‌رشته‌ای قرآنی، نسبت قرآن و علم با محوریت مؤلفه‌های معرفتی سنت و مدرنیته و پارادایم‌های معرفت‌شناختی محور‌های فصول بخش سوم و پایانی این کتاب را در بر می‌گیرند.
با توجه به این که این کتاب برای دوره کارشناسی طراحی شده و از آن جایی که مطالعات میان‌رشته‌ای پیچیدگی خاص خود را دارند، از این رو در این کتاب با ارائه شواهد و نمونه‌های بسیار زیاد قرآنی و اسلامی تلاش شده تا حد زیادی از پیچیدگی آن کاسته شود تا مطالب مطروحه برای خوانندگان آن سهل الوصول‌تر باشد.
کتاب «روش‌شناسی مطالعات میان‌رشته‌ای قرآنی» که در مسیر دست‌یابی به یک متن مرجع برای روش‌شناسی مطالعات میان‌رشته‌ای قرآنی است؛ از سوی نشر دانشگاه شهید بهشتی و نشر دانشگاه امام صادق(ع) که در مسیر دست‌یابی به دانشگاه اسلامی مرجع در مطالعات علوم انسانی و اسلامی گام برمی‌دارد در ۳۰۲ صفحه و با قیمت ۴۷۰۰۰ هزارتومان در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است.
یادآور می‌شود، ترجمه گزیده کتاب دست‌نامه میان‌رشتگی آکسفورد در زمینه مطالعات میان‌رشته‌ای نیز سال گذشته از سوی انتشارات دانشگاه امام صادق(ع) در مسیر هموار کردن هرچه بیشتر مطالعات میان‌رشته‌ای در ایران با سر ویراستاری دکتر قاسم درزی و با مقدمه عالمانه دکتر احمد پاکتچی در اختیار علاقه‌مندان مطالعات میان‌رشته‌ای قرار گرفته است.
انتهای پیام
