وجه اشتراک حکومت علوی و مهدوی در چیست

به گزارش ایکنا از همدان، ویژگی‌های حکومت مهدوی همان ویژگی‌های حکومت علوی است، با این تفاوت که حکومت علوی تنها در گستره‌ای محدود از کره خاک و در مدت زمانی ناچیز برقرار شد و آن حضرت هم به دلیل درگیری در جنگ‌های داخلی، نتوانست به همه آنچه که در نظر داشت جامه عمل پوشد، اما امام مهدی(عج)، با پیش گرفتن سیره جدش امیرالمؤمنان علی(ع)، جهان را تا آستانه برپایی قیامت از عدالت پر می‌سازد و به همه اهداف خود دست می‌یابد. به منظور بررسی دقیق‌تر این موضوع خبرنگار ایکنا از همدان، با حجت‌الاسلام والمسلمین محمدکاظم جواهری طیب، کارشناس رشته مهدویت مرکز تخصصی امام باقر(ع) حوزه علمیه همدان، گفت‌وگویی کرده است که مشروح آن را در زیر می‌خوانیم:

ایکنا _ ضرورت تشکیل حکومت چه از نوع مهدوی و چه از نوع علوی چیست؟ 

خداوند متعال در سوره مبارکه قصص آیه 5 می‌فرماید: «وَنُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَو و خواستیم بر کسانی که در آن سرزمین فرو دست شده بودند منت نهیم و آنان را پیشوایان مردم گردانیم و ایشان را وارث زمین قرار دهیم.»

یکی از آیات مهدوی که ناظر به بحث حکومت امام زمان(عج) است و خداوند در آن وعده رسیدن حکومت به دست صالحان را داده که در رأس آن صالحان، وجود نازنین امام زمان(عج) است.

انبیای الهی و پیامبران بزرگ الهی همگی برای هدایت مردم و تشکیل حکومت دینی و الهی آمدند ولی مخالفت و‌ توطئه دشمنان و عدم همراهی مردم این امکان را فراهم نکرد. اما این وعده حق به دست آن منجی موعود انجام خواهد شد و همراه آن هم برخورداری از نعمت‌های مادی و معنوی همه مردم کره خاکی حکومت صالح مهدوی است. 

دین اسلام در کنار اینکه برپایی حکومت را به عنوان یک نیاز و بایسته اجتماعی می‌داند بر تشکیل حاکمیت انسان‌های شایسته بر پایه دین و دینداری هم تاکید دارد چون این حاکم نیکوکار است که مردم جامعه را به نیکی‌ها و رستگاری هدایت و رهنمون می‌سازد.

در خطبه 40 نهج‌البلاغه حضرت علی(ع) درباره ضرورت ایجاد حکومت می‌فرمایند: «و إنه لابد للناس من امیر بر او فاجر؛ مردم به زمامداری نیک یا بد نیازمندند.»

تا مومنان در سایه حکومت به‌کار خود مشغول و کافران هم بهره‌مند شوند و مردم در استقرار حکومت زندگی کنند. نکته مهم این بخش از فرمایش حضرت اینجاست که می‌فرماید: اما در حکومت پاکان، پرهیزکار به خوبی انجام وظیفه می‌کند ولی در حکومت بدکاران، ناپاکان از آن بهره‌مند می‌شوند. مهم است که چه نوع حکومتی سر کار بیاید و حاکم چه کسی باشد. در طول تاریخ حاکمان بسیاری بنام خدمت به مردم و ایجاد عدالت علم برداشتند ولی نتوانستند.

در آموزه‌های دینی به روشنی به دست می‌آید حکومت موعود منجی حکومت مهدوی امام زمان(عج) والاترین حکومت روی زمین خواهد بود و آن حکومتی است که آرمان بلند همه پیامبران الهی و شایستگان زمین را پدید خواهد آورد. حضرت علی(ع) می‌فرمایند حکومت وقتی پاک باشد و پاکان و صالحان در رأس باشند آن دولت و حکومت به خوبی به مردم خدمت می‌کند تا مشکلاتشان را حل کند ولی اگر حکومت فاجر و ظالم و ناپاک باشد کاری به جز بی‌عدالتی و ظلم انجام نخواهد داد.

با مطالعه تاریخ زندگی پربار و پربرکت امیرالمؤمنان(ع) می‌بینیم بعد از واقعه غدیر که باید حضرت جانشین پیامبر(ص) باشد، مسیر حکومت را عوض کردند و جریان ثقیفه امامت را که رکن دین بود کنار زد و خانه‌نشینی‌ها شروع شد.

ناپاکان حکومت را به دست گرفتند و کسی که باید در رأس حکومت باشد تا مردم طعم شیرین عدالت را بچشند در خانه نشست و خار در چشم و استخوان در گلو می‌دید که حقش را می‌خورند ولی برای ماندن اسلام نو پای دینی باید سکوت کند. وقتی مردم از خلفای قبلی خیری ندیدند برای بیعت آمدند سراغ حضرت امیر(ع) و ایشان را در آغوش گرفتند.

ایکنا _ ویژگی‌های حکومت علوی چیست؟ این ویژگی‌ها چقدر با حکومت مهدوی مطابقت دارد؟

علی‌رغم کوتاهی دوران حکومت حضرت، اقدامات و خدمات بسیاری انجام شد به خصوص ساده‌زیستی و تقسیم عادلانه بیت‌المال و ایجاد عدالت در بین اقشار مردم و سجایای اخلاقی آن حضرت برای مردم الگو و‌ درس شد که حاکم جامعه اسلامی در حکومت علوی هم با خداست و هم ساده‌زیست و‌ هم اهل عادل و اهل برقراری عدالت.

در آخر هم حضرت شهید توطئه‌های دشمنان طماع شد و هنوز که هنوز است بنی‌آدم دنبال شخصیتی مثل علی(ع) می‌گردد تا مردم او را بیابند و دنباله‌روی او باشند. اما حکومت امام زمان(عج) هم در سیره و عمل مانند حکومت جدشان حضرت علی(ع) است. یعنی با توجه به روایات اهل بیت(ع) ارکان تشکیل حکومت مهدوی سه رکن مهم برنامه و طرح جامع و متعالی و وجود رهبری آسمانی و همراهی مردم است.

یعنی امام زمان(عج) بر مبنای سیره و سنت جدشان پیامبر اسلام(ص) و امام علی(ع) حکومت خواهند کرد و برنامه حکومتی ایشان برگرفته از آیات قرآن و سنت پیامبر(ص) است.

همان‌گونه که پیامبر(ص) و امام علی(ع) جهت اجرای عدالت و برابری و هدایت مردم کوشیدند، امام زمان(عج) هم همین گونه خواهند کرد.

یعنی حکومت عدالت گستر مهدوی محقق نمی‌شود مگر اینکه برنامه جامع و کامل راهبردی و متعالی بر مبنای کتاب آسمانی یعنی قرآن کریم و سنت نبوی و علوی وجود داشته باشد و این برنامه پیاده نمی‌شود مگر به وجود رهبری آسمانی و انسانی کامل که آن هم وجود نازنین امام زمان (عج) است. 

ایکنا _ چه تفاوتی بین حکومت علوی و مهدوی وجود دارد؟ 

یک رکن مهمی که در زمان حکومت علوی حضرت علی(ع) نبود و آن عدم همراهی مردم باشد و باعث کوتاه بودن دوران حکومت پربار حضرت شد، ولی بر عکس آن طبق وعده خدا در قرآن که می‌فرماید «و رأیت الناس یدخلون فی دین الله افواجا» در دوران ظهور و تشکیل حکومت مهدوی امام زمان(عج) تمام قلوب متوجه امام عصر فدا می‌شود و همه به اضطرار خواهند رسید، چراکه همه تشنه عدالت هستند، همه از ظلم و بی‌عدالتی خسته هستند و تمام دولت‌ها و‌ حکومت‌های گذشته نیاز مردم را در تحقق عدالت و زندگی ایده‌آل برآورده نکرده‌اند. بنابراین قلوب متوجه امام زمان می‌شود تا ایشان طبق قرآن و سنت و با برنامه‌ای جامع و کامل الهی تمام دنیا را پر از عدل و داد کند.

پس حکومت مهدوی امام زمان(عج) همان ادامه حکومت و سنت جدشان پیامبر عظیم‌الشأن و امیرالمؤمنان علی(ع) است، به زودی با ظهور آن یگانه دوران تمام این زیبایی‌ها و قشنگی‌ها را همه با چشم ببینیم.

ایکنا _ حکومت مهدوی چه ویژگی‌هایی دارد؟

اما نکته بسیار مهم این است که طبق روایات اهل بیت(ع) زیبایی‌های دوران ظهور و حکومت مهدوی امام زمان(عج) را هیچ دورانی نداشته و ندیده است. یعنی از لحاظ عدالت و معنویت و‌ برکت هیچ دوره‌ای به زیبایی دوران حکومت مهدوی امام زمان(عج) نیست چون زمین و آسمان برکاتش را بر مردم سرازیر می‌کند و نعمت‌ها فراوان می‌شود.

پیامبر اسلام(ص) فرمودند: در دوران ظهور امت من از چنان نعمتی برخوردار می‌شود که هرگز امتی مانند آن را ندیده سرتاسر زمین محصول می‌دهد و هیچ چیز از زمین دریغ نمی‌شود و اموال بسیار می‌شود.

حضرت علی(ع) فرمودند: چقدر شوق دیدن و زیارت مهدی را دارم و حتی امام صادق(ع) هم فرمودند اگر آن دوران را درک می‌کردم تمام عمرم را در خدمت مهدی(عج) بودم و به او خدمت می‌کردم.

پس تکلیف ما هم این است به‌عنوان منتظر در حد توان تلاش کنیم تا زمینه‌ساز ظهور حضرت باشیم تا به امید روزی که حکومت مهدوی علوی محور و عدالت گستر امام زمان(عج) دنیا را به این قشنگی‌ها و برکت و عدالت برساند و همه مردم در سایه‌سار عدالت مهدوی و حکومت مهدوی به عدالت و زیبایی برسند.