کتاب شهید حسن ترک؛ نمونه حقیقی تفسیر عملی قرآن
مدرس تفسیر قرآن با بیان اینکه کتاب «فانوسی که افسانه نبود» زندگی‌نامه شهید حسن ترک، نمونه حقیقی تفسیر عملی قرآن است.
کتاب «فانوسی که افسانه نبود» خاطرات سردار شهید حسن ترک، فرمانده گردان کمیل لشکر ۲۷ محمد رسول‌الله(ص) و فرمانده طرح و عملیات لشکر ۳۲ انصارالحسین(ع) به قلم حمید حسام، نویسنده توانمند همدانی، چندی پیش در همدان رونمایی شد. این کتاب مجموعه خاطرات حسن ترک به‌عنوان شهید قرآنی همدان است که آیات مختلفی در آن بیان شده است؛ به بهانه روز شهید و به‌منظور بررسی ویژگی‌های این کتاب، خبرنگار ایکنا از همدان با حجت‌الاسلام والمسلمین حسین ثروتی، مدرس تفسیر قرآن گفت‌وگویی کرده است که مشروح آن را در زیر می‌خوانیم:
ایکنا _ به‌عنوان یک معلم تفسیر قرآن، ویژگی قلم و نویسنده کتاب «فانوسی که افسانه نبود» را چگونه دیدید؟
حمید حسام هنرمندی توانا و مجاهدی فی سبیل‌الله است که خود از رزمندگان دفاع مقدس بوده و تجربه سال‌ها مجاهدت در دوران دفاع مقدس را داشته است. در حقیقت این حضور در مسیر جهاد و شهادت توفیقی بوده که خداوند به او داده است. علاوه بر این، توفیق دیگری که خداوند به وی عطا کرده ذوق هنری در قالب نویسندگی است که این ذوق را در مسیر بیان خاطرات جهاد و شهادت به‌کار بسته‌اند.
کتاب‌های متعددی از حمید حسام به رشته تحریر درآمده که چندین مورد از این کتب به تقریظ مقام معظم رهبری رسیده است که این نشانگر توانمندی او در این راستاست. در بین کتاب‌هایی که از وی به چاپ رسیده یک کتاب که اخیراً نیز منتشر شده ویژگی خاص دارد، کتاب «فانوسی که افسانه نبود» زندگی‌نامه شهید حسن ترک را روایت می‌کند. اما ویژگی خاصی که دارد این است که یک کتاب قرآنی هم است، چراکه شهید حسن ترک از اعضای مکتب امام زمان(عج) و از شاگردان استاد رحیم مسکین بود که پس از مدتی مربی جلسات جعفریه شده بود.
ایکنا _ چه چیزی این کتاب را از سایر آثار حمید حسام متفاوت کرده است؟
انس این شهید با قرآن کریم در قالب مربی قرآن بیشتر شد، کاری که آقای حسام انجام داده است بر حسب انسی که شهید ترک با قرآن داشته، در قسمت‌های مختلف زندگی‌اش، آیات متعددی از قرآن کریم را در زندگی او، یا از زبان خود شهید و یا از زبان دوستان و همرزمانش بیان می‌کند. ده‌ها آیه قرآن در این کتاب ارزشمند بحث شده، که آن هم بحث تئوری نبوده بلکه به‌صورت عملی این آیات قرآن مطرح شده‌اند.
به‌طور نمونه سردار حسام رفتاری را از شهید حسن ترک در کتاب نقل کرده است و سپس قرآن را در آن رفتار جلوه داده است. به عبارتی با قطعیت می‌توان گفت این کتاب تفسیر عملی قرآن است و این‌گونه می‌توان راجع به آن بحث کرد که قرآن کریم را می‌توان از زوایای مختلف بررسی کرد. گاهی یک مفسر از ابتدای قرآن شروع می‌کند و آیات را یکی پس از دیگری شرح و تفسیر می‌کند، این تفسیر، تفسیر ترتیبی نام دارد. مدل دیگر تفسیر موضوعی قرآن است، به این صورت که یک موضوع مانند توحید انتخاب می‌شود و براساس آن آیات قرآن مورد بررسی قرار می‌گیرد و یک نظم منطقی به آن داده می‌شود.
مدل دیگر تفسیر این است که سوره‌های قرآن را براساس ترتیب نازل شدن بررسی می‌کنیم، برخی از عالمان این‌گونه به تفسیر می‌پردازند که تفسیر تنزیلی قرآن نام دارد. گاهی نیز مطالب قرآن توسط دانشمندان علوم تجربی به بحث گذاشته می‌شوند که به آن تفسیر علمی قرآن گفته می‌شود.
ایکنا _ تفسیر عملی قرآن چیست و این تفسیر در این کتاب چگونه به رشته تحریر در آمده است؟
عنوان دیگری از تفسیر در کنار تمام این تفاسیر وجود دارد و آن هم تفسیر عملی قرآن است به این صورت که بتوانیم آیه و نکته قرآنی را و پیام خداوند را در زندگی عمل‌کنندگان به قرآن بررسی کنیم. جالب است که قرآن کریم این شیوه را خود دنبال کرده است. وقتی در قرآن مطلبی بیان می‌شود الگویی هم از آن در زندگی اولیا و پیامبران درباره آن ویژگی خاص بیان می‌شود.
جای جای قرآن کریم پر است از داستان‌های اولیا که برای مردم به‌عنوان الگو معرفی شده‌اند. اگر قرآن از عفت به‌عنوان یک ویژگی خاص قرآن کریم یاد می‌کند، یک الگو و اسوی عملی عفت نیز معرفی می‌کند که حضرت یوسف را مثال می‌زند و این از تفسیر عملی قرآن است.
اگر قرآن دستور به صبر می‌دهد، نمونه‌ای مانند حضرت ایوب را معرفی می‌کند. این کتاب هم به همین شیوه عمل کرده و حقیقتاً تفسیر عملی قرآن است. برای آنکه آیات قرآن را در رفتارها ببینیم و تماشا کنیم، توصیه می‌کنیم این کتاب را همگان مطالعه کنند.
علاوه بر این بیان هنرمندانه و تجلی واقعی قرآن در شخصیت حسن ترک را نویسنده این کتاب به‌خوبی به تصویر می‌کشد و این اثر نشان می‌دهد که نویسنده کتاب خود با قرآن و مفاهیم قرآنی عجین است. به نظر می‌رسد کارایی این تفسیر عملی قرآن از سایر تفاسیر بهتر است. از این‌رو، امیدوارم آثار بیشتری از تفسیر عملی قرآن به رشته تحریر درآید.
انتهای پیام
