ناامیدی در اسلام جایگاهی ندارد
در اسلام ناامیدی جایگاهی ندارد و طبق نص صریح قرآن کریم نباید انسان از رحمت خداوند ناامید شود، اما باید مسئله ناامیدی را ریشه‌یابی کرد؛ گاهی فرد به حدی دچار افسردگی می‌شود که نیاز به روانپزشک دارد که ممکن است با یک یا دو نوع دارو برطرف شود.
خودکشی یکی از پدیده‌های اجتماعی است که با تاریخ بشریت عجین شده است و عوامل مختلفی در آن تأثیرگذار است. براساس دیدگاه اسلام حیات به عنوان امانتی از جانب خداوند در اختیار انسان قرار داده شده است و او مالکیت نسبی بر تن خویش دارد که نمی‌تواند بدون جواز از مالک مطلق آن، در آن تصرف کند و اقدام به خودکشی و زمینه نابودی خود را فراهم کند. محمدجواد صدیق، معلم تفسیر قرآن کریم در یادداشتی که در اختیار ایکنای همدان قرار داده به بررسی دیدگاه اسلام در زمینه خودکشی پرداخته است که در ادامه می‌خوانیم:
خودکشی از دیدگاه اسلام از گناهان کبیره محسوب می‌شود و به هیچ وجه مورد قبول نیست. در خودکشی انگیزه‌های مختلفی وجود دارد که ریشه همه آن‌ها به یأس و ناامیدی برمی‌گردد.
امام صادق(ع) درباره خودکشی می‌فرماید: کسی که دست به خودکشی می‌زند وارد جهنم خواهد شد و در آن جاويدان است، علت ورود به جهنم برای او یأس از رحمت خداوند است. در حقیقت کسی که خودکشی می‌کند از رحمت خداوند مأیوس است و به همین جهت جزء گناهان کبیره محسوب می‌شود.
بیشتر بخوانید:
در کتاب عیون‌الاخبار امام رضا(ع) آمده است شخصی به نام عبدالله بزاز نیشابوری به حضور امام رسید و گفت من یک روز ظهر در ماه مبارک رمضان بر حمید ابن قحطبه یکی از فرماندهان لشگر هارون‌الرشید وارد شدم و دیدم سفره‌ای باز کرده و طعام می‌خورد بر من تعارف زد و گفتم عذری ندارم برای روزه نگرفتن، حمید اشک در چشمانش حلقه زد و گفت من هم عذری ندارم. پس از صرف طعام علت گریه او را پرسیدم گفت روزی هارون‌الرشید مرا خواست و گفت اطاعت تو از من چگونه است، پاسخ دادم با جان و مال و دینم. گفت این شمشیر را بگیر و با خادم برو و هر کس را که گفت گردن بزن. با خادم راه افتادند وارد خانه‌ای شدند شیعیان علی در سه اتاق زندانی بودند یکی یکی آن‌ها را گردن زدم و تعداد آن‌ها به ۶۰ نفر رسید و دیگر نماز و روزه تأثیری در آمرزش من ندارد.
امام رضا(ع) در پاسخ به این شخص گفت گناه یأس و ناامیدی از رحمت خداوند برای این شخص از گناه کشتن این 60 نفر بالاتر است. خداوند توبه افراد از همه گناهان را می‌بخشد. همان‌گونه که گناه غلام وحشی که موجب شهادت حمزه سیدالشهدا شده بود را بخشید.
در جریان حضرت یوسف(ع) نیز حضرت یعقوب به فرزندانش می‌گوید: «يَا بَنِيَّ اذْهَبُوا فَتَحَسَّسُوا مِنْ يُوسُفَ وَأَخِيهِ وَلَا تَيْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ ۖ إِنَّهُ لَا يَيْأَسُ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْكَافِرُونَ؛ ای پسرانم، بروید آن‌گاه از یوسف و برادرش جستجو کنید و از رحمت خدا مأیوس نباشید، زیرا جز مردم کافر از رحمت خدا مأیوس نمی‌شوند.» (یوسف/ آیه 87) پس از 20 سال حضرت یعقوب به فرزندانش می‌گوید بروید و به دنبال یوسف برادرتان بگردید و از رحمت خداوند ناامید نشوید.
و ما این جریان را در طول تاریخ می‌بینیم که رحمت خداوند همواره مشمول بندگان می‌شود. به‌عنوان نمونه حضرت یوسف(ع) که در قعر چاه می‌افتد و خداوند او را نجات می‌دهد. یا در زندگی حضرت ایوب که به سختی مریض، ناتوان و پیر شده‌اند و حتی بدن ایشان به شدت دچار عفونت می‌شود، اما خداوند با وجود اینکه ایشان سن بسیار بالایی داشتند، نجاتش می‌دهد، بنابراین نباید از رحمت خداوند ناامید شد.
این جریان‌ها نشان می‌دهد که در اسلام ناامیدی جایگاهی ندارد و طبق نص صریح قرآن کریم نباید انسان از رحمت خداوند ناامید شود. اما باید مسئله ناامیدی را ریشه‌یابی کرد گاهی فرد به حدی دچار افسردگی می‌شود که نیاز به روانپزشک دارد که ممکن است با یک یا دو نوع دارو برطرف شود.
گاهی فرد به علت شکست در زمینه مسائل مالی دچار ناامیدی می‌شود که در این راستا نیز باید با افراد صاحب‌نظر در حوزه اقتصادی صحبت کند و قطعاً متوجه خواهد شد حقیقت آن است که در طول زمان‌های مختلف افراد متعددی بودند که شکست‌های سنگین مالی متحمل شده‌اند و دوباره زندگی خود را شروع کردند و از قضا به جایگاه‌های اقتصادی خوبی هم رسیده‌اند.
گاهی نیز انسان از شدت گناهان دچار یأس و ناامیدی می‌شود که قرآن کریم خطاب به این افراد می‌فرماید: «قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلَىٰ أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ ۚ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًا ۚ إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ؛ بگو ای بندگان من که با ارتکاب گناه بر خود زیاده روی کردید، از رحمت خدا نومید نشوید، یقیناً خدا همه گناهان را می‌آمرزد؛ زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است.» (زمر/ آیه 53)
خداوند در ادامه همین آیه (آیه ۵۴ سوره زمر) می‌فرماید: «وَأَنِيبُوا إِلَىٰ رَبِّكُمْ وَأَسْلِمُوا لَهُ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَأْتِيَكُمُ الْعَذَابُ ثُمَّ لَا تُنْصَرُونَ؛ و به‌سوی پروردگارتان بازگردید و تسلیم فرمان‌ها و احکام او شوید، پیش از آنکه شما را عذاب آید آن‌گاه یاری نشوید.» بنابراین توبه یک راهگشاست که اثرات ناشی از همین ناامیدی را از بین می‌برد و انسان را به رحمت خداوند امیدوار می‌کند.
انتهای پیام
