حج؛ امنیت‌سازی و ظهور قدرت مسلمانان در قالب امت واحده
عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان همدان گفت: یکی از کارکردهای سیاسی اجتماعی حج را می‌توان تولید قدرت برای امت اسلامی برشمرد و یادآور شد که اجتماع سالانه میلیون‌ها مسلمان از سراسر جهان در موسم حج، نوعی امنیت‌سازی و ظهور قدرت مسلمانان در قالب امت واحده است.
حج یکی از زیارت‌ها و آداب عملی اسلامی است که برای زیارت خانه خدا در مکه، در عربستان سعودی، به‌صورت سالانه برگزار می‌شود. حج یک امر دینی واجب برای مسلمانان است، حج، نمایش تمکین مردم مسلمان در برابر الله و همبسته بودن مسلمانان است. بنابراین چنین اجتماع عظیمی قطعاً آثار مختلفی خواهد داشت، به‌منظور بررسی جایگاه و برخی از احکام حج در قرآن کریم، خبرنگار ایکنا از همدان با حجت‌الاسلام والمسلمین سیدصدرالدین محمودی، عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان همدان و مسئول سابق نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه آزاد همدان گفت‌وگویی کرده است که مشروح آن را در زیر می‌خوانیم:
ایکنا _ موسم حج در قرآن کریم از چه جایگاهی برخوردار است؟
خداوند در آیه ۹۷ سوره آل عمران می‌فرماید: «فِيهِ آيَاتٌ بَيِّنَاتٌ مَقَامُ إِبْرَاهِيمَ ۖ وَمَنْ دَخَلَهُ كَانَ آمِنًا ۗ وَلِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطَاعَ إِلَيْهِ سَبِيلًا ۚ وَمَنْ كَفَرَ فَإِنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ عَنِ الْعَالَمِينَ؛ در آن نشانه‌هایی روشن از ربوبیت، لطف، رحمت خدا و از جمله مقام ابراهیم است؛ و هر که وارد آن شود در امان است؛ و خدا را حقی ثابت و لازم برعهده مردم است که برای ادای مناسک حج آهنگ آن خانه کنند، البته کسانی که از جهت سلامت جسمی و توانمندی مالی و باز بودن مسیر بتوانند به‌سوی آن راه یابند، و هر که ناسپاسی ورزد و از رفتن به آنجا خودداری کند، به خود زیان زده؛ زیرا خدا از جهانیان بی‌نیاز است.»
بیشتر بخوانید:
- حج؛ تحولی برای ابراهیمی شدن
- توحید؛ مهمترین فلسفه حج از دیدگاه امام خمینی(ره)
- سه ارتباط عمیق میان حج و مهدویت براساس روایات
براساس این آیه حج بر عهده و بر ضمه مردم است که دور خانه خداوند طواف کنند و گردهم آیند. همچنین طبق این آیه حج شرایطی دارد که از جمله آن استطاعت است و تأکیدات زیادی بر مسلمانان می‌شود که هرگز نباید حج ترک شود، هر ساله باید این برنامه الهی اجرا شود و این اجتماع عظیم مسلمانان باید شکل بگیرد. امروزه با گذشت قرن‌ها از این دستور الهی، شاهد تأثیرات این اجتماع عظیم اسلامی در جهان هستیم و وحدت و یکپارچگی که مسلمانان در سراسر جهان در اثر این عمل واجب ایجاد می‌کنند یک اقدام بی‌نظیر است.
هدف واحد، خدای واحد و قبله واحد ویژگی‌های مشترک مسلمانان در این عمل واجب است که آن‌ها را گردهم می‌آورد و این عظمت دین اسلام را به رخ جهانیان می‌کشاند.
ایکنا _ در مورد فلسفه حج از دیدگاه قرآن کریم توضیح بفرمایید.
حج محیطی معنوی، آموزشی و علمی است و یک فرصت بزرگ رسانه‌ای برای جوامع اسلامی محسوب می‌شود. درواقع، حج فرصتی برای شناخت فردی و شناخت دیگر مسلمانان و آشنایی با مشکلات و چالش‌های امت اسلامی است.
علاوه بر آنچه گفته شد یکی دیگر از کارکردهای سیاسی اجتماعی حج را می‌توان تولید قدرت برای امت اسلامی برشمرد و یادآور شد که اجتماع سالانه میلیون‌ها مسلمان از سراسر جهان در موسم حج، نوعی امنیت‌سازی و ظهور قدرت مسلمانان در قالب امت واحده است.
حج بهترین فرصت برای رفع سوء‌برداشت‌ها و شکل‌گیری فرصت‌های گفت‌وگو و تفاهم مشترک، همدلی و همبستگی اسلامی است. این سفر معنوی مهمترین فرصت همدلی و اتحاد مسلمانان است که با تکیه بر اعتقاد به خدا و قبله واحد، می‌توانند اختلافات را کنار گذاشت و به ید واحده تبدیل شوند.
از دیگر فلسفه‌های حج که در کمتر عبادتی دیده می‌شود، حرکت و پویایی آن است. در حج توقف نیست؛ اگر هست کوتاه و مختصر، آن هم برای کسب معرفت، دعا و تفکر. سراسر اعمال حج تحرک حاجی را به دنبال دارد، حرکت به‌سوی میقات، میقات تا حرم، طواف تا سعی، احرام برای حج، عرفات، مشعر، منی و اعمال پس از آن.
این ویژگی موجب نزدیک‌تر شدن حاجیان به اهداف متعالی حج، یعنی نداشتن کسالت، بی‌تحرکی و آماده‌سازی مسلمانان برای حرکت‌های بزرگ است.
ایکنا _ مهمترین اثرگذاری حج در جامعه مسلمانان چیست؟
این اجتماع تأثیر خاص‌تری در این برهه از زمان دارد که شاهد هستیم یکی از کشورهای اسلامی ما فلسطین مورد تجاوز، ظلم و تحریم غذایی قرار گرفته و نیاز است که در این اجتماع عظیم به این موضوع پرداخته شود. گرچه به لطف خداوند مظلومیت مردم این کشور به گوش جهانیان رسیده، اما این آیین ابراهیمی یکی از بزرگ‌ترین فرصت‌های مناسب برای پرداختن به مشکلات مردم غزه و رساندن صدای آن‌ها به گوش جهانیان است، چراکه نزدیک به دو میلیارد مسلمان در سراسر جهان وجود دارد که اگر اتحاد و یکپارچگی در بین آن‌ها ایجاد شود، قدرت عظیمی را ایجاد خواهد کرد که برخی کشورهای جعلی همچون اسرائیل توان مقابله و رویارویی با مسلمانان را نخواهد داشت.
بر این اساس مهمترین اثرگذاری حج اقتدار اسلام و وحدت و یکپارچگی مسلمانان است که منجر به گم نشدن هدف واحد خواهد شد.
از آنجایی که در رمی جمرات حضور پیدا می‌کنیم برای مقابله با شیطان و یا در قربانگاه حضور پیدا می‌کنیم برای قربانی نفس و همچنین در مشعر و عرفات برای رسیدن به معرفت و درس معرفت‌شناسی، بنابراین لازم است از شیطان بزرگ مسلمانان که همان آمریکاست اعلام برائت کنیم و آن را به گوش جهانیان برسانیم.
انتهای پیام
