تغییر گفتمان نسبت به کارکرد مساجد ایجاد شود

یکی از مطالبات رهبر معظم انقلاب، تبدیل شدن مساجد به پایگاه‌های قرآنی است، برای عملیاتی شدن این مطالبه باید برنامه و نظرات دستگاه‌های اجرایی درگیر در این برنامه را دریافت کرد و آنها را مورد بررسی قرار داد. سازمان تبلیغات اسلامی و اداره رسیدگی به امور مساجد دو دستگاهی هستند که بیشترین نقش را در این زمینه دارند، در این راستا خبرنگار ایکنا از همدان برای اطلاع از برنامه‌ها و اهداف تعریف شده جهت تحقق این امر به گفت‌‌وگو با مسئولان استانی این دو مجموعه پرداخته است که متن آن در ادامه از نظر می‌گذرد.

حجت‌الاسلام محمدهادی نظیری، مدیرکل تبلیغات اسلامی همدان با تأکید بر اینکه حرکت‌های قرآنی در سطح کشور باید به حرکت‌هایی در دسترس عموم تبدیل شود، اظهار کرد: بخش بزرگی از فعالیت‌های قرآنی که تاکنون صورت گرفته بیشتر شبیه ورزش‌های قهرمانی است؛ به‌عنوان نمونه در حوزه قرائت، تربیت قاریان قرآن به‌صورت تخصصی را شاهد بودیم، در حالی که جریان‌ها و حرکت‌های قرآنی باید به‌گونه‌ای باشد که قرآن را به سمت توده‌های مردمی ببرد.

وی اظهار کرد: به‌عنوان نمونه ورزش همگانی در کنار ورزش قهرمانی باید اجرا شود‌، به عبارتی فعالیت‌های قرآنی تخصصی لازم است، اما باید به فعالیت‌های قرآنی که برای استفاده عموم مردم نیز در نظر گرفته می‌شود نهایت توجه را کرد. در این صورت است که شوق به فعالیت‌های تخصصی قرآن نیز ایجاد خواهد شد. اگر مسابقات تخصصی قرآن را اجرا می‌کنیم باید ابتدا قرآن را در بین توده‌های مردمی وارد و اشتیاق لازم را در بین مردم ایجاد کنیم تا بتوانند به سمت فعالیت‌های تخصصی قرآن بروند.

مدیر‌کل تبلیغات اسلامی همدان گفت: یکی از مهم‌ترین راهکارهای وارد کردن قرآن به زندگی عموم مرد، تبدیل مساجد به پایگاه‌های قرآنی است، چراکه گستره مسجد در همه محل‌ها وجود دارد و باید از این ظرفیت نهایت استفاده را کرد.

وی یادآور شد: اگر رویکرد فعالیت‌های قرآنی به سمت درون جامعه و توده‌های مردمی سوق پیدا کند، رویکرد و برنامه‌های ما نیز باید براساس این فعالیت‌ها تغییر کند؛ به‌عنوان نمونه پیش از این دوره‌های تربیت معلم قرآن برگزار می‌کردیم، اما اکنون باید مدل این‌گونه باشد که هر مسجدی افرادی را به سازمان تبلیغات معرفی کند و ما این افراد را به‌عنوان معلم تربیت کنیم.

نظیری ادامه داد: پیش از این مکان‌ها و ظرفیت مکانی ما برای قرآن، خانه‌ها و مؤسسات قرآنی بود و بر پایه اینها تربیت معلم صورت می‌گرفت، اما با ارتقای نگاه و تبدیل مساجد به پایگاه‌های قرآنی، از ظرفیت خود مساجد برای تربیت معلم استفاده خواهیم کرد.

وی با اشاره به اینکه هنوز هم نگاه به فعالیت‌های قرآنی در کشور و استان مدل الگوهای تخصصی است، افزود: در این زمینه رویکرد فعالیت‌های قرآنی تخصصی است، اما بر خلاف جریان فعالیت‌های هیئتی که رویکرد آن ارتباط عموم مردم با جریان هیئت است‌. به عبارتی در جریان‌های قرآنی مدل ورزش‌های قهرمانی پی گرفته می‌شود ولی در جریان فعالیت‌های هیئتی مردم در بطن فعالیت‌ها هستند و مدل ورزش همگانی در آن اجرا می‌شود.

بیشتر بخوانید:

• فعالان فرهنگی و مذهبی شورای مساجد را تشکیل دهند
• تربیت هیئت امنای مساجد؛ مهم‌ترین راهکار برای تبدیل مساجد به پایگاه‌های قرآنی

مدیرکل تبلیغات اسلامی همدان ادامه داد: با تغییر گفتمان، فرصت و ظرفیت برای عموم مردم ایجاد خواهد شد تا قرآن وارد زندگی آنها شود. آموزش قرائت قرآن، ترتیل، حفظ و... همگی مقدمه‌ای است برای رسیدن به مفاهیم قرآنی و فراگیری این مفاهیم هم مقدمه‌ای برای رسیدن به سبک زندگی قرآنی است.

نظیری با اشاره به اینکه متأسفانه در این جریان عقب هستیم و هنوز نتوانسته‌ایم قرآن را وارد زندگی مردم کنیم، افزود: برای اینکه بتوانیم انس، الفت و اتصال میان مردم و قرآن را فراهم کنیم نیاز به یک نهضت قرآنی داریم. افراد متعددی داریم که سواد و تحصیلات عالیه دارند، اما متأسفانه سواد قرآنی آنها صفر است و این یک عارضه است که به آن توجه نشده است؛ آموزش و پرورش در این زمینه نقش بسیار تأثیرگذاری دارد، اما با به‌کارگیری معلمانی ناتوان برای آموزش قرآن این عارضه پیش آمده است.

مدیرکل تبلیغات اسلامی استان همدان گفت: علاوه بر گفتمان‌سازی که وظیفه سازمان تبلیغات است، شبکه روحانیون و هیئت امنا باید نسبت به نقش مساجد توجیه شوند که اجرایی شدن این کار هم‌افزایی سازمان تبلیغات و مرکز رسیدگی به امور مساجد را می‌طلبد.

وی ادامه داد: سازمان تبلیغات آمادگی لازم را دارد که مربیان قرآنی برای تبدیل مساجد به پایگاه‌های قرآنی را تربیت کند‌، اما مرکز رسیدگی به امور مساجد نیز باید متولیان مساجد را نسبت به کارکردهای مساجد توجیه کند. سازمان تبلیغات این اقدام را به‌عنوان اقدام معین در سال ۱۴۰۲ در پیش خواهد گرفت‌. اداره امور مساجد نیز باید مساجدی که ظرفیت لازم برای تبدیل شدن به پایگاه قرآنی را دارند شناسایی کند و در حقیقت پروژه مطالعاتی بر روی آن انجام دهد.

وی یادآور شد: در صورتی که امور مساجد نیز مطالبه تبدیل مساجد به پایگاه‌های قرآنی را به‌صورت جدی پیگیری کند قطعا هویت جدیدی به مسجد خواهیم بخشید و نهضتی در این زمینه صورت می‌گیرد.

بازنگری در هیئت امنای مساجد

محمدعلی حیدری، مسئول رسیدگی به امور مساجد استان همدان با اشاره به تبدیل مساجد به پایگاه‌های قرآنی به خبرنگار ایکنا گفت: در راستای این مطالبه انتخابات هیئت امنا صورت گرفته و بازنگری در هیئت امنای مساجد داریم.

وی با بیان اینکه مساجد بزرگ‌ترین پایگاه فرهنگی به‌شمار می‌روند، افزود: قرآن نیز راهنمای بشر و مهم‌ترین کتاب آسمانی است که رهنمودهای لازم برای زندگی را برای انسان ارائه می‌کند، اما متأسفانه تا حدودی بین این دو فاصله افتاده و لازم است نسبت به کارکرد اصلی آنها بازنگری صورت بگیرد. برای اینکه بتوانیم یک جامعه قرآنی داشته باشیم باید قرآن را وارد بطن زندگی مردم کنیم و این از طریق برگزاری کلاس‌های قرآنی در مساجد فراهم می‌شود.

مسئول رسیدگی به امور مساجد همدان با اشاره به اینکه در ماه مبارک رمضان بیش از ۷۵ درصد مساجد استان برنامه جزءخوانی قرآن را داشتند، افزود: اغلب مساجد این برنامه را دارند اما نباید به این برنامه اکتفا کرد. در این راستا کارگروه فرهنگی تشکیل شده و ائمه جماعت را توجیه کرده‌ایم. مطالبه ما از متولیان مساجد آغاز شده است‌ و این آمادگی را داریم که هر برنامه‌ای که مشخص و مصوب باشد هیئت امنا و ائمه جماعت را مجاب کنیم تا این برنامه‌ها را برگزار کنند.

حیدری با اشاره به اینکه در حال حاضر یک سوم مساجد استان آمادگی لازم را برای تبدیل شدن مساجد به پایگاه قرآنی را دارند، افزود: در همین راستا انتخابات هیئت امنای مساجد صورت گرفته و سعی داشتیم افرادی را انتخاب کنیم که در این زمینه توجیه شده باشند. اجرایی شدن این مطالبه همکاری مجموعه‌های قرآنی استان را می‌طلبد. از زمان ارائه این مطالبه تاکنون ۴۰ دوره انتخابات صورت گرفته که هیئت امنایی آشنا به وظایف معرفی شده‌اند.

وی در پایان به عدم زیرساخت لازم برای برخی مساجد اشاره کرد و گفت: از نظر فیزیکی ۷۰ درصد مساجد زیر ساخت لازم برای برگزاری کلاس‌های مختلف قرآنی را دارند، اما ۳۰ درصد این مساجد از این مکان لازم برخوردار نیستند که اختصاص بودجه‌هایی را می‌طلبد تا این زیرساخت و فضای فیزیکی ایجاد شود.