جهاددانشگاهی یک سازمان فرهنگی و پژوهشی است که یک مؤسسه آموزش عالی غیرانتفاعی به همین نام را اداره میکند. اساسنامه این نهاد انقلابی به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسید که طبق این اساسنامه جهاددانشگاهی، دو وظیفه تحقیقات علمی و فعالیتهای فرهنگی را برعهده دارد. به بهانه سالروز تأسیس جهاددانشگاهی و بهمنظور بررسی و نقد ابعاد مختلف فعالیتهای این نهاد، خبرنگار ایکنا از همدان با حجتالاسلام والمسلمین جلال سبحانی، مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه صنعتی همدان گفتوگویی کرده است که مشروح آن را در زیر میخوانیم:
این نهاد بهعنوان یکی از رویشها و نهادهای انقلاب اسلامی است و از سال 1359 شکل گرفته و در عین حال که یکی از گمنامترین نهادهای نظام مقدس جمهوری اسلامی است، اما دستاوردهای فراوانی را در عرصههای مختلف داشته که مرور این دستاوردها میتواند برای ادامه مسیر راهگشا باشد.
جهاد در ابعاد مختلف به وظایف ذاتی خود بهخوبی عمل کرده و در بخشهای علمی، پژوهشی، تربیت نیروی انسانی متخصص و حتی در ابعاد فرهنگی نیز منشأ اثرات مثبتی بوده که بررسی تفصیلی این خدمات از مهمترین کارهایی است که جهاددانشگاهی در وهله اول باید آنها را معرفی کند؛ یکی از مهمترین نقاط ضعف جهاددانشگاهی این است که دستاوردها را حتی برای متخصصان و نخبگان بهخوبی تبیین نکرده است.
از همینرو میبینیم که بسیاری از مراکز علمی و پژوهشی و آموزشی کشور از ساختار این نهاد انقلابی، دستاوردها و خدمات و از حوزههایی که منشأ اثر بوده اطلاع و آگاهی ندارند. در درجه اول این رسالت جهاددانشگاهی است که خدمات خود را برای نخبگان و حتی برای عموم بیان کند.
جهاددانشگاهی در حوزه پزشکی، علوم پایه، فناوری و حتی در حوزههای فرهنگی دستاوردهای ارزندهای را توانسته ارائه دهد، اما باید این دستاوردها به مراکز پژوهشی و آموزشی و سایر نهادها معرفی شود.
دستاوردهایی که جهاددانشگاهی در طول ۴۵ سال عمر پربرکت خود داشته بسیار گسترده بوده و البته بخشهای کمی از آن به مردم معرفی شده است، یکی از دستاوردهای کلان جهاددانشگاهی پژوهشگاه رویان است که اثراتی در سطح جهانی و منطقهای دارد و قابلیت معرفی در سطح ملی را دارد و میتوان اینگونه دستاوردهای جهاد را در قالب یک پروژه کلان معرفی کرد و با مراکز علمی و پژوهشگاهی جهانی وارد تعامل شد و با معرفی این پژوهشگاه میتوان یک تعامل دو سویه با آنها برقرار و از خدمات متقابل بهره گرفت و همچنین به ارتقا و تقویت پژوهشگاه نیز توجه داشت.
بیشتر بخوانید:
به نظر میرسد آنگونه که شایسته است تعامل دستگاههای مهم کشور و مراکز استانی با جهاددانشگاهی صورت نگرفته و یا در حد و اندازه دستاوردهای این نهاد و فعالیتهای گسترده آن نبوده است. که مهمترین علت این جریان آن است که جهاددانشگاهی در حد گسترده شناخته شده نیست و ما هم نتوانستیم آنگونه که شایسته است این نهاد را معرفی و موفقیتهای آن را برای همگان معرفی کنیم.
قطعاً گام نخست برای یک تعامل سازنده آن است که دستاوردها و موفقیتهای آن نهاد را معرفی کنیم. بنابراین، برای جبران ضعف تعامل ضعیف باید در سطح کشور و استانها این نهاد ارزنده را به جامعه معرفی کنیم که در وهله اول باید جهاددانشگاهی این کار را انجام دهد و سپس نخبگان علمی هم در جهت معرفی این نهاد میتوانند مؤثر عمل کنند.
جهاد باید علاوه بر معرفی درست دستاوردها و ظرفیتها، خود نیز به دنبال تعامل باشد و بسیار فعال و مؤثر ارتباط خود را با مراکز علمی و پژوهشی و مراکز مرتبط گسترش و تقویت کند و به این ارتباطات عمق ببخشد که در این صورت آثار و برکات آن بیشتر و مراکز مرتبط هم از خدمات متقابل یکدیگر هم استفاده خواهند کرد.
ظرفیتهایی که جهاددانشگاهی در ساختار و در امکاناتی که در اختیار دارد و سرمایه انسانی، پژوهشگران و دانشمندانی که تربیت شدهاند ظرفیت بسیار گستردهای را در این نهاد ایجاد کردهاند که این ظرفیتها میتوانند در جهت تحقق شعار سال و تولید عمل کنند.
بسیاری از سرمایهگذاران وجود دارند که اگر بدانند این نهاد چه ظرفیتی دارد، قطعاً به سمت تولید قدم خواهند گذاشت و سرمایه خود را وارد مشارکت با جهاددانشگاهی خواهند کرد.
جهاددانشگاهی از دو جهت میتواند الگوسازی ثمربخش داشته باشد و به حرکت پرشتاب علمی و پژوهشی کشور کمک کند. اولین مورد ساختار جهاددانشگاهی و خدمات ارزنده آن در ۴۵ سال گذشته است و علاوه بر این شهید گرانقدری در این مجموعه داریم که بنیانگذار پژوهشگاه رویان بوده و که با دستان خالی و با امکانات معدود در آن دوران توانست کارهای بزرگ و عظیمی را به انجام برساند و بهعنوان الگویی مؤثر برای نسل جوان در این مجموعه است. کاظمی آشتیانی نشان داد که کمبود امکانات نمیتواند جلوی ارادههای قوی را بگیرد.
فعالیتهایی که جهاددانشگاهی در طول این مدت داشته و خدمات و ثمراتی که داشته، گسترده است که شامل بخشهای پزشکی، مهندسی و کشاورزی میشود که در رأس آن پژوهشگاه رویان است که اگر بهدرستی به اساتید و دانشجویان و کسانی که آیندهساز کشور هستند معرفی شود، قطعاً شور و نشاط علمی ایجاد خواهد کرد و همین تبیین دستاوردها مهمترین امیدآفرینی را در بین جوانان ایجاد خواهد کرد، بهویژه اینکه در سالهای اخیر دشمن هجمههای سنگینی را به نقاط امیدآفرین ما داشته است و متأسفانه تاحدودی هم توانسته امیدآفرینی را کمرنگ کند که معرفی این دستاوردها میتواند یکی از راهکارها برای امیدآفرینی در قشر دانشگاهی باشد تا طراحیهای دشمن برای ایجاد یأس را خنثی کند. با ایجاد امیدآفرینی در جامعه غرور ملی هم ایجاد و در پی آن همبستگی ملی و وحدت نیز ایجاد خواهد شد.
یکی از بخشهایی که جزو وظایف ذاتی جهاددانشگاهی است و کمتر به آن پرداخته شده و متناسب با ظرفیتها و امکانات این نهاد پربرکت بروز و ظهور نداشته خدمات فرهنگی است که البته خدمات زیادی در این حوزه وجود داشته؛ اما متناسب با نام این نهاد و ظرفیت و امکانات آن نبوده است و باید قله و نقطه آرمانی را در این حوزه ببینیم و به اندازه آن نقطه مطلوب و آرمانی نبوده و میطلبد مسئولان جهاددانشگاهی تمرکز زیادی در این حوزه داشته باشند، چراکه انقلاب ما هم ذاتاً فرهنگی بوده و فرهنگ نیز رکن اساسی هر جامعه است و اهمیت آن بر کسی پوشیده نیست.
خدمات فرهنگی این نهاد باید در سایر دانشگاهها نیز تسری یابد و این فعالیتها در سایر دانشگاهها نیز تثبیت شود.
عاطفه ابرار
انتهای پیام