مصادیق و پیامدهای گناهان اجتماعی

حجت‌الاسلام هادی عیوضی، مدرس حوزه علمیه در همدان در گفت‌وگو با ایکنا از همدان، با تأکید بر اینکه خداوند با گسترش دین و کتاب الهی در پی ایجاد امنیت برای مردم است، اظهار کرد: هر آنچه در جامعه بخواهد امنیت مردم را بر هم بزند و مانع از رسیدن انسان به سیر و سلوک معنوی و کمال شود گناه اجتماعی محسوب می‌شود.

وی بیان کرد: انسان‌هایی که در یک جامعه زندگی می‌کنند نیاز به امنیت جانی، مالی و آبرو در سطح روابط خانوادگی دارند، بنابراین هر اقدامی که امنیت این حوزه‌ها را بر هم بزند گناه اجتماعی محسوب می‌شود.

عیوضی با بیان اینکه برخی گناهان امنیت جانی انسان را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد، افزود: قتل، مزاحمت‌های اجتماعی همچون ضرب و شتم، سقط جنین، آدم‌‌ربایی از جمله گناهان اجتماعی هستند که جان انسان را تهدید می‌کند بر همین اساس خداوند در سوره نسا اشاره می‌کند یک مؤمن و یا شخص دیگری حق ندارد فردی را به‌صورت عمد به قتل برساند و در ادامه می‌فرماید شما فرزندان خود را از شدت فقر نکشید چه این فرزند جنین باشد و یا اینکه به دنیا آمده باشد.

آدم‌ربایی برادران یوسف؛ یک گناه اجتماعی

عیوضی تصریح کرد: خداوند در سوره یوسف، آدم‌ربایی برادران یوسف را مطرح و از آن به‌عنوان یک گناه اجتماعی یاد می‌کند، چراکه امنیت جانی یوسف را تحت‌تأثیر قرار دادند.

وی از بین بردن امنیت اقتصادی مردم را یکی دیگر از گناهان اجتماعی برشمرد و گفت: به‌عنوان نمونه قرآن کریم دزدی را یک گناه معرفی می‌کند و می‌فرماید در شرایط خاص کسی که دزدی می‌کند دستانش را قطع کنید. رباخواری در سوره بقره مطرح شده و خداوند آن را نهی کرده است، احتکار و کم‌فروشی، قماربازی هر دو از گناهانی است که در سوره نسا ذکر و خداوند انسان‌ها را از این دو نهی کرده است، چراکه امنیت اقتصادی و مالی مردم را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.

گناهان زبان در زمره گناهان اجتماعی قرار می‌گیرند

مدرس مدرسه علمیه امام حسین(ع) گفت: اغلب گناهانی که با زبان انجام می‌گیرند مانند تهمت، مسخره کردن، غیبت، دروغ گفتن، تجسس کردن، افشا کردن اسرار مردم غالباً با زبان است و در زمره گناهان اجتماعی قرار می‌گیرد که همگی این گناهان در قرآن آمده است.

وی با بیان اینکه تجاوز به آبروی دیگران، زنا و روابط نامشروع از گناهان اجتماعی است، افزود: این گناهان شخصیت و آبروی انسان را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد و به همین دلیل در زمره گناهان اجتماعی قرار می‌گیرد که در قرآن برای آن حد قائل شده و این‌گونه افراد را شلاق و یا سنگسار می‌کنند.

عیوضی یادآور شد: دسته‌ای دیگر از گناهان اجتماعی هستند که روابط و ارتباطات صمیمی بین افراد را در خانواده به هم می‌ریزند مانند سخن‌چینی و حرف رد و بدل کردن که به شدت در قرآن کریم از آن نهی شده است.

وی بی‌حجابی را از دیگر گناهان اجتماعی برشمرد و گفت: بی‌حجابی در جامعه موجب تضعیف باورهای دینی مردم می‌شود و از جمله گناهان اجتماعی است که هم افراد مجرد جامعه را مرتکب گناه می‌کند و هم موجب می‌شود افراد متأهل نسبت به خانواده سست و روابط بین آنها سرد شود.

این مدرس مدرسه علمیه امام حسین(ع) گناهانی که قبح کارهای زشت را در جامعه می‌شکند را از دیگر گناهان اجتماعی برشمرد و گفت: روزه‌خواری در ملأ عام، شرب خمر آشکارا، شبهه‌افکنی در زمینه دین و عقاید دینی، تخریب شخصیت‌های دینی و مبلغان دین، زیر سؤال بردن جایگاه امامزادگان و حرم امامان معصوم همگی موجب تضعیف دین در جامعه می‌شود که از جمله گناهان اجتماعی به حساب می‌آیند. امروزه شاهد هستیم بسیاری از این گناهان اجتماعی که موجب تضعیف دین مردم هستند در فضای مجازی اتفاق می‌افتند.

گناهان اجتماعی چه آثاری دارد؟

عیوضی با بیان اینکه گناهان اجتماعی در روح و جسم انسان اثرگذار خواهد بود، توضیح داد: سست شدن عقاید و از بین رفتن فرهنگ اصیل جامعه، از بین رفتن قبح گناهان و کارهای زشت، شکسته شدن حرمت‌ها، در هم شکستن ساختار خانواده‌ها از جمله آثار و پیامدهای گناهان اجتماعی است.

وی با اشاره به اینکه در گناهان اجتماعی ساختار خانواده آسیب اساسی می‌بیند، اظهار کرد: خانواده رکن اساسی جامعه را دارد وقتی که دچار آسیب شود در حقیقت جامعه دچار آسیب خواهد شد.

عیوضی انحطاط نسل و سست و بی‌مایه شدن نسل‌ها را از دیگر پیامدهای گناهان اجتماعی برشمرد و گفت: در چنین جامعه‌ای به‌جای فرزندپروری انسان‌ها به نگهداری حیوانات روی می‌آورند. مشکلات شخصیتی مانند افسردگی، وسواس، مشکلات جسمی، بی‌هدفی، بی‌انگیزگی، تضعیف امنیت اجتماعی، بی‌مسئولیتی و کاهش صمیمیت در خانواده از جمله آثار گناهان اجتماعی است.

راه‌های درمان گناهان اجتماعی

وی با اشاره به اینکه برای درمان گناهان اجتماعی باید در سه حوزه اندیشه و عقاید افراد، احساسات و گرایشات منفی افراد و رفتارها و کنش‌های آنها ورود پیدا کرد، افزود: وقتی در اندیشه و عقاید افراد مشکل ایجاد می‌شود احساسات و گرایشات آنها نیز تغییر پیدا کرده و رفتارها و کنش‌های آنها نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرد. بنابراین، لازم است برنامه‌ها به‌صورت اساسی برای اصلاح اندیشه و عقاید افراد، در ابتدای امر صورت بگیرد.

عیوضی تأکید کرد: در این زمینه علاوه بر اقدامات دولت در حوزه فرهنگ، بدنه عمومی جامعه نیز باید با نشر سالم ارزش‌ها و گرایش به سمت تبلیغ و بسترسازی افزایش سطح معنویت در جامعه آماده شود.

گفت‌وگو از عاطفه ابرار پیراسته