بررسی دو قانون جنگی در آیات 190 و 191 سوره بقره
مدرس تفسیر قرآن کریم با استناد به آیات 190 و 191 سوره بقره به تفسیر دو قانون جنگی از منظر قرآن پرداخت و گفت: تجاوز نکردن از قانون جنگی و احترام به مقدسات تا جایی که دشمن از آنها سوءاستفاده نکند دو نکته در جنگ با کافران است که قرآن کریم بر آن تأکید میکند.
به گزارش ایکنا از همدان، حجتالاسلام والمسلمین حسین ثروتی، مدرس تفسیر قرآن کریم، در جلسه تفسیر قرآن، با استناد به آیات 190 و 191 سوره بقره که به دو نکته قوانین جنگی اشاره دارد، اظهار کرد: خداوند در آیه 190 سوره بقره میفرماید «وَقَاتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ الَّذِينَ يُقَاتِلُونَكُمْ وَلَا تَعْتَدُوا ۚ إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ الْمُعْتَدِينَ؛ و در راه خدا با کسانی که با شما میجنگند بجنگید و هنگام جنگ از حدود الهی تجاوز نکنید، که خدا تجاوزکاران را دوست ندارد»؛ در این آیه خداوند میفرماید با کسانی که با شما وارد جنگ میشوند در راه خدا بجنگید و تجاوز نکنید؛ یعنی آنچه که مربوط به قانون جنگ میشود را باید رعایت کنیم، اما برخی موارد به جنگ مربوط نمیشود که از آن باید دوری کرد همچون ناسزا گفتن، توهین کردن، تهمت زدن و... به دشمن که قرآن کریم اجازه این اعمال را به مسلمانان نمیدهد.
وی گفت: خداوند در ادامه با تأکید جدی میفرماید خداوند کسانی که تجاوزکار هستند را دوست ندارد. در آیه 191 «وَاقْتُلُوهُمْ حَيْثُ ثَقِفْتُمُوهُمْ وَأَخْرِجُوهُمْ مِنْ حَيْثُ أَخْرَجُوكُمْ ۚ وَالْفِتْنَةُ أَشَدُّ مِنَ الْقَتْلِ ۚ وَلَا تُقَاتِلُوهُمْ عِنْدَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ حَتَّىٰ يُقَاتِلُوكُمْ فِيهِ ۖ فَإِنْ قَاتَلُوكُمْ فَاقْتُلُوهُمْ ۗ كَذَٰلِكَ جَزَاءُ الْكَافِرِينَ؛ هر جا كه آنها را بيابيد بكشيد و از آنجا كه شما را راندهاند، برانيدشان، كه فتنه از قتل بدتر است و در مسجدالحرام با آنها مجنگيد، مگر آنكه با شما بجنگند و چون با شما جنگيدند بكشيدشان، كه اين است پاداش كافران»؛ در این آیه «حیث» به معنای «هرجا» ثقفتم از ریشه ثقف یعنی یافتن آمده و مترادف وجد نیز است. فتنه چند معنی دارد از جمله آزمایش، عذاب، شرک و انحراف که در این آیه شرک مدنظر است که خداوند گناه شرک را از قتل بالاتر میداند.
مدرس تفسیر قرآن کریم توضیح داد: اینکه انسان مراقب خود باشد که دچار انحراف و شرک نشود ارزش بالاتری دارد تا بخواهد در راه خدا کشته شود و اگر انسان با افرادی مبارزه کند تا در جامعه انحراف را گسترش ندهند و دچار انحراف نشوند، اهمیت آن بالاتر از کشته شدن است.
ثروتی ادامه داد: در این آیه در مورد جنگ نکردن در کنار مسجدالحرام سخن میگوید و میفرماید از جنگ در این مکان مقدس دوری کنید، این نجنگیدن در مسجدالحرام را تا جایی باید ادامه داد که دیگر چارهای نباشد و دشمنان در این محل با شما وارد جنگ شدند در این صورت دیگر شما میتوانید حتی در این محل مقدس هم با آنها بجنگید. لذا، این یکی دیگر از قوانین جنگی است که در این آیه بیان شده است.
این مدرس قرآن کریم با بیان اینکه این آیه بیانگر نکتهای است که نباید دشمنان از قداست مسجدالحرام سوءاستفاده کنند، یادآور شد: یعنی نباید اینگونه باشد که دشمنان هر بلایی بخواهند بر سر ما بیاورند و ما هم کوتاه بیایم، این نشان میدهد این مقدسات و حرمتها تا وقتی اهمیت دارد که دشمن نخواهد از آن سوءاستفاده کنند. اگر مسلمانان به این نکته توجه میکردند در جنگ صفین نباید حیله لشکر معاویه را میخوردند که با زدن قرآن بر سر نیزه و برای اینکه حرمت قرآن از بین نرود مبارزه را رها کنند و منجر به شکست شود.
وی با تأکید بر اینکه حرمت قرآن را کسی از بین میبرد که ظلم میکند، بیان کرد: در آیه «فَإِنِ انْتَهَوْا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ» خداوند میفرماید سزای کافران و منکران حقیقت که با شما وارد جنگ شدند این است، اگر دست برداشتند و گفتند تسلیم هستیم در این شرایط مسلمانان هم دیگر جنگ را ادامه ندهند که خداوند بسیار مهربان و رحیم است. آنقدر رحمت خداوند متعال زیاد است که حتی شامل کافرانی که با مسلمانان درگیر جنگ شدند، هم میشود.
