کمبود نیرو و فشار کاری؛ چالش اصلی اخلاق حرفه‌ای در نظام سلامت
معاون پرستاری وزارت بهداشت با تأکید بر اینکه اخلاق روح زنده و شرافت پایدار نظام سلامت است، گفت: کمبود نیرو و فشار کاری از مهم‌ترین چالش‌های اخلاقی نظام سلامت است.
به گزارش ایکنا به نقل از روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی استان همدان، عباس عبادی، معاون پرستاری وزارت بهداشت، 27 آبان‌ماه در آیین افتتاحیه دوازدهمین کنگره سالانه اخلاق پزشکی ایران و نهمین کنگره اخلاق پرستاری در دانشگاه علوم پزشکی همدان با تأکید بر جایگاه بنیادین اخلاق اظهار کرد: اخلاق نه یک عنوان تشریفاتی، بلکه روح زنده و شرافت پایدار نظام سلامت است؛ اصلی که کیفیت خدمات، اعتماد مردم و کارآمدی ساختار درمانی کشور بر آن بنا شده است.
وی افزود: در سه دهه گذشته، توجه نظام‌مند جامعه علمی کشور به حوزه اخلاق حرفه‌ای دستاوردهای مهمی از جمله توسعه آموزش، رشد تولیدات علمی و ایجاد کمیته‌های اخلاق در سطح دانشگاهی و ملی داشته است.
عبادی اقداماتی مانند الزام به دریافت کد اخلاق در پژوهش‌های زیست‌پزشکی را گامی مهم در صیانت از حقوق مردم و ارتقای کیفیت فعالیت‌های علمی دانست و تأکید کرد: درک صحیح اخلاق زمانی معنا پیدا می‌کند که در رفتار حرفه‌ای تجلی یابد.
وی با اشاره به فاصله میان آموزش و عمل گفت: مردم مشتاق مشاهده تجلی اخلاق در رفتار روزمره پزشکان، پرستاران و مدیران نظام سلامت هستند.
معاون وزیر بهداشت تأکید کرد: همکاری میان متخصصان اخلاق، پزشکان، پرستاران، فلاسفه، حقوقدانان و صاحب‌نظران دینی ضروری است تا اصول اخلاق حرفه‌ای از توصیه به هنجار و فرهنگ سازمانی ارتقا یابد. تکریم بیمار، رضایت آگاهانه، حفظ حریم خصوصی، رازداری، مراقبت مشفقانه و موضوعاتی مانند اهدای عضو باید جزئی جدایی‌ناپذیر از رفتار حرفه‌ای باشد.
عبادی پیام اصلی همراهی دو کنگره اخلاق پزشکی و اخلاق پرستاری را تقویت زبان مشترک میان حرفه‌مندان و ارتقای کار تیمی دانست و افزود: پژوهشگران شواهد علمی را تولید می‌کنند و سیاست‌گذاران وظیفه اجرای صحیح آن را دارند؛ در غیر این صورت، مباحث اخلاقی صرفاً در حد تعارف باقی می‌ماند.
وی سپس به چالش‌های اخلاقی حوزه سلامت، به ویژه پرستاری اشاره کرد و گفت: برخی از این چالش‌ها در ابعاد ساختاری، فرهنگی، قانونی و حرفه‌ای قابل بررسی است.
عبادی نخستین چالش را کمبود نیروی انسانی و فشار کاری دانست و افزود: شیفت‌های طولانی، اضافه‌کارهای ناخواسته و خستگی مزمن، علاوه بر ایجاد فرسودگی شغلی، مانع ارائه خدمت باکیفیت و افزایش احتمال خطاهای حرفه‌ای می‌شود.
وی چالش دوم را تعارض میان نیاز بیمار و محدودیت‌های نظام سلامت دانست و گفت: گاه آنچه پزشک یا پرستار تشخیص می‌دهد با ترجیح بیمار متفاوت است و این تعارض در فرهنگ ما و ادبیات دینی پیچیده‌تر می‌شود.
معاون وزیر بهداشت ارتباطات چالش‌برانگیز با بیمار و خانواده را نیز موضوع مهم اخلاقی برشمرد و بیان کرد: پنهان‌کاری خانواده یا ارائه اطلاعات ناکافی از سوی درمانگران می‌تواند تعارض و نارضایتی ایجاد کند و دخالت‌های نابجای خانواده در روند درمان چالش‌های جدی ایجاد می‌کند.
وی کمبود فضای فیزیکی، شلوغی بخش‌ها و حضور دانشجویان متعدد را از عوامل کاهش کیفیت خدمات دانست و افزود: این مسائل گاهی حقوق بیماران در حریم خصوصی و رازداری را تهدید می‌کند.
عبادی همچنین به تهدیدهای فناوری و هوش مصنوعی در انتشار ناخواسته اطلاعات بیمار اشاره کرد و تصمیم‌گیری‌های اخلاقی پیچیده در مراقبت پایان عمر، احیای قلبی _ ریوی و تجربه تاریخی پیوند اعضا را از دیگر چالش‌ها برشمرد.
وی افزود: افزایش خشونت علیه کادر درمان و تعارض میان وظیفه حرفه‌ای و امنیت شخصی کارکنان، فشارهای سازمانی، نابرابری در نظام پرداخت و بی‌عدالتی سازمانی از عوامل ایجاد مقاومت حرفه‌ای و خدشه به حقوق بیمار است.
معاون وزیر بهداشت تأکید کرد: آموزش اخلاق حرفه‌ای باید مستمر باشد و نقش الگوهای اخلاقی در میان اساتید برجسته تقویت شود. فناوری‌های نوین و پرونده الکترونیک سلامت نیز چالش‌های جدیدی ایجاد کرده‌اند که با همکاری و کار تیمی می‌توان آن‌ها را در نظام سلامت به شکل عملیاتی پیاده‌سازی کرد تا بیمار جز درد بیماری، درد دیگری را تحمل نکند.
انتهای پیام
