حج در اسلام، ذخیرهای ارزشمند، جاوید و منبعی همیشه جوشان با سرچشمه زلال و گوارا و یک مکتب سازنده و بالنده است و همواره تشنگان را بهسوی خود میطلبد تا به آنها حیات و نشاط بخشد. حج، تنها یک فریضه و عبادت محض و فردی نیست؛ بلکه خودسازی را در کار گروهی به نمایش درآورده و وسیله جامعهسازی را فراهم میکند. رشد و ارتقای فضائل اخلاقی و انسانی از برکات این اجتماع بزرگ انسانی است و سامان بخشیدن به امت اسلامی و حتی کل عالم را دربرمیگیرد.
به منظور بررسی کارکردهای سیاسی حج خبرنگار ایکنا از همدان با امیر کردکریمی، عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان همدان گفتوگویی کرده است که مشروح آن را در زیر میخوانیم:
مناسک حج یکی از بزرگترین اجتماعات انسانی هدفمند در جهان محسوب میشود که منافع بسیار زیادی نه تنها برای مسلمانان بلکه برای جهانیان دارد. اتحاد و وحدت به وضوح در قامت مناسک حج، قابل رؤیت است و بهعنوان یک همایش و مراسم الگوساز، نه تنها جامعه اسلامی را راهبری میکند؛ بلکه بر روند حرکت جوامع دیگر هم تأثیرگذار است.
کلمه «ناس» در بسیاری از آیات مرتبط با مسئله حج آمده و گواه بر این موضوع است که نقشه راه امت اسلامی با هدف ایجاد وحدت و انسجام، در جریان این همایش معنوی دیده شده و به ترتیب و خیلی قاعدهمند، برای آن راهکار و حل مسئله هم ارائه میدهد.
بیشتر بخوانید:
اهمیت و جایگاه حج بر کسی پوشیده نیست و حضور افراد مختلف با منصبهای گوناگون، رنگ و نژاد متفاوت، در یک بازه زمانی خاص، با هدف تحقق وعده و خواست حقتعالی، حاوی پیام و نکته بسیار مهمی است که بندگی معبود را یادآوری و یک ترکیب سیاسی، اجتماعی و مذهبی دقیق را پیش روی ما قرار میدهد و ماحصلش، رسیدن به وحدت و گرهگشایی از امور است.
واژهها نمیتوانند اهمیت این همایش معنوی را بیان کنند؛ اما نکتهای که در مراسم حج، قابل توجه است؛ فراهم شدن یک فضای خاص برای انسان است که با سختکوشی بتواند برای شناخت از وضعیت آفرینش، قدم بردارد؛ و این یعنی تسلیم نشدن در برابر ذات دنیا که یکی از پیامهای مهم حج است. از طرفی همین رفتوآمدی که در سعی صفا و مروه اتفاق میافتد، یعنی پافشاری بر مواضع درست و غلبه بر مشکلات و خسته نشدن از آنها؛ بنابراین قابل تعمیم به همه عرصههای اجتماعی، سیاسی و... است و یک تمرین برای مقابله با تنشهاست.
وقتی این دو مفهوم در کنار یکدیگر قرار میگیرند؛ یک هدف مشترک با یک رهبری مشترک، در ذهن تداعی میشود؛ یعنی مقرر است انسان بر پایه این ترکیب، به ایدهآلهای خود برسد؛ بنابراین میتواند نقطه اوج این همایش معنوی باشد و آن را به یک حرکت سیاسی عظیم با قابلیتهای مختلف بدل کند. در مناسک حج انتقال فرهنگها هم اتفاق میافتد و راه برای تبیین باز است؛ یعنی فضای مناسبی برای تبادل مسائل مختلف از جمله سیاسی و فرهنگی هم گشوده شده است.
قیام بر علیه کفر، نفاق و شرک و تلاش برای زدودن آن از کره خاکی هم که ناشی از آموزههای الهی و درس گرفتن از سیره اهل بیت(ع) است؛ در این گردهمایی عظیم، امکانپذیر است. برائت از مشرکین نیز یک آیین مفهومی و به معنای قرار گرفتن در مدار حزب خداوند متعال و حزبالله و رویارویی با ابلیس است و قصد آن احیای سیاست است و حضرت امام(ره) بهدرستی این امر را درک و با جانمایی مناسب در پایان مناسک ترتیب دادند و این موضوع همواره مورد تأکید مقام معظم رهبری نیز بوده است.
اما درباره وظیفه حجاج هم باید به این نکته توجه داشت که فریاد ملتها همواره بالاتر از فریاد دولتهاست و این نکته بسيار مهمی در تحقق جامعه اسلامی است. پس حرکت درست در حج، کوه مشکلات جامعه اسلامی را تخت کرده و بهراحتی آن را از جلوی پای مسلمانان کنار میزند؛ بنابراین باید برای پیشروی در این مسیر، شناخت کاملی از تهدیدات داشته باشیم و بر مبنای آن برای رسیدن به اهداف، برنامهریزی کنیم. البته در این مسیر نباید از معنویت هم غافل شد؛ هم تطهیر سیاسی و هم تطهیر معنوی باید اتفاق بیفتد.
انتهای پیام