هشدار قرآن در مورد یکی نبودن حرف و عمل انسان
قرآن‌پژوه همدانی با تحلیل جز بیست و هشتم قرآن کریم گفت: خداوند در سوره مبارکه صف، مسلمانان را در مورد عمل نکردن به حرف‌هایی که می‌زنند هشدار می‌دهد و آن را خطرناک و زشت معرفی می‌کند.
حجت‌الاسلام والمسلمین صادق صالح، قرآن‌پژوه همدانی در گفت‌وگو با ایکنا از همدان، با بیان اینکه در سوره مبارکه صف که با تسبیح عالم‌گیر خداوند متعال آغاز می‌شود مطالب گوناگونی مطرح می‌شود، اظهار کرد: خداوند در این سوره مسلمانان را در مورد عمل نکردن به حرف‌هایی که می‌زنند هشدار می‌دهد و آن را خطرناک و زشت معرفی می‌کند.
وی با اشاره به آیات دوم و سوم این سوره «يَأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ لِمَ تَقُولُونَ مَا لَا تَفْعَلُونَ، كَبُرَ مَقْتًا عِندَ اللَّهِ أَن تَقُولُواْ مَا لَا تَفْعَلُونَ الا؛ ای کسانی که ایمان آورده‌اید، چرا چیزی به زبان می‌گویید که در مقام عمل خلاف آن می‌کنید»، گفت: این آیات در مورد سخنانی که مربوط به جنگ و پشتیبانی از جبهه حق است هشدار می‌دهد، گویا عده‌ای از مسلمانان برای حضور در میدان نبرد قول‌هایی داده‌اند اما هنگام رفتن به جنگ سستی کرده و بدقولی کرده‌اند.
این قرآن‌پژوه تأکید کرد: محور کلی سوره در مورد کسانی است که به رهبر جامعه اسلامی برای دفاع از حق و دین قول می‌دهند اما سستی می‌کنند، سپس دو جریان را بیان می‌کند؛ جریان اول در مورد عده‌ای از یهودیان قوم حضرت موسی(ع) است که با بدعهدی و بدقولی او را اذیت کردند «وَ إِذْ قَالَ مُوسىَ لِقَوْمِهِ يَاقَوْمِ لِمَ تُؤْذُونَنىِ وَ قَد تَّعْلَمُونَ أَنىّ رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ فَلَمَّا زَاغُواْ أَزَاغَ اللَّهُ قُلُوبَهُمْ وَ اللَّهُ لَا يهَدِى الْقَوْمَ الْفَاسِقِينَ؛ و یاد کن هنگامی را که موسی به قومش گفت: ای قوم من! چرا مرا می‌آزارید در حالی که می‌دانید من فرستاده خدا به‌سوی شما هستم؛ پس هنگامی که از حق منحرف شدند، خدا هم دل‌هایشان را از پذیرفتن هدایت منحرف کرد، و خدا مردم فاسق را هدایت نمی‌کند» (صف / 5).
صالح ادامه داد: در آیه 24 سوره مائده ماجرایی بیان می‌شود که حضرت موسی(ع) از قومش برای وارد شدن به شهر بیت‌المقدس، جنگیدن و بیرون کردن مردم ستمگر دعوت می‌کند، اما قومش نمی‌پذیرند، سستی کرده و گفتند تو و پروردگارت برويد و آنجا را فتح كنيد تا ما وارد شويم.
بیشتر بخوانید:
- چرایی قسم خوردن خداوند در ۵ آیه سوره طور
- راهکار خوشبختی از منظر قرآن کریم
- شرایط استجابت دعا چیست؟
- متقین واقعی چه کسانی هستند؟
وی اضافه کرد: نکته جالب توجه در عبارت «فَلَمَّا زَاغُواْ أَزَاغَ اللَّهُ قُلُوبَهُمْ» است که اگر کسی از حق منحرف شود و به یاری رهبرش نشتابد، خداوند قلبش را منحرف می‌کند و به همین خاطر ممکن است، مدت‌ها در زمره نزدیکان رهبر محسوب شود اما کم‌کم به خاطر یاری نکردن و خودرأیی و ... منحرف شود و در مقابل رهبر جامعه قرار بگیرد.
این قرآن‌پژوه تأکید کرد: گرچه این خداوند است که هدایت یا گمراه می‌کند اما قطعاً زمینه‌ها و مقدمات هدایت و گمراهی به دست خود انسان است آیه «وَ اللَّهُ لَا يهَدِى الْقَوْمَ الْفَاسِقِينَ» نیز این مطلب را تأیید می‌کند، چراکه در مسیر ابتدایی هدایتی که خدا انسان را در آن قرار داده این انسان است که وقتی دچار فسق و فجور می‌شود آن هدایت الهی و ابتدایی از او گرفته می‌شود و گمراه می‌شود.
وی توضیح داد: همان‌گونه که در مسیر 40 ساله انقلاب اسلامی افراد زیادی بودند که ابتدا در مسیر هدایت انقلاب قرار داشته‌اند، اما به سبب فسق و فجوری که انجام داده‌اند کم‌کم هدایت از آن‌ها سلب شد و به ضد انقلاب تبدیل شده و به مخالفت با انقلاب پرداخته‌اند.
پاسخ قرآن به شبهه‌ای در مورد عدم فعالیت‌های سیاسی حضرت عیسی(ع)
صالح با اشاره به جریان دومی که در سوره صف مطرح می‌شود، گفت: در آیه ششم این سوره به قوم حضرت عیسی(ع) اشاره کرده و می‌گوید به جز عده‌ای از اصحاب حضرت عیسی(ع) که حواریون نام داشتند بقیه به عهد و قولشان وفا نکردند و در برابر دشمنان صف‌آرایی نکرده و نجنگیدند، بنابراین در این سوره این مطلب که «حضرت عیسی پیامبری بوده که هیچ مبارزه و جنگی نداشته و فقط به مطالب اخلاقی می‌پرداخته» کاملاً رد می‌شود و معلوم می‌شود این تحریفی است که در تاریخ صورت گرفته است.
این قرآن پژوه با اشاره به اینکه دفاع و جنگیدن در مقابل کافران و ظالمان بهترین روش در مقابل این سردمداران غیرالهی است، اضافه کرد: آنان که در مقابل دشمنان خدا و عیسی(ع) صف‌آرایی نکردند می‌خواستند مردمان اقوام خود را از مبارزه و جهاد در راه خدا و برای احیای دین و حکومت الهی باز دارند و از طرف دیگر نیز می‌خواستند نور الهی را بعد از حضرت عیسی(ع) خاموش کنند و نگذارند دین پیامبر آخرالزمان سامان بگیرد.
صالح گفت: از آیات 10 به بعد شروع می‌کند به برانگیختن حس و انگیزه مخاطبان مؤمن که آیا می‌خواهید شما را به یک تجارت رهایی‌بخش از عذاب الهی دعوت کنم، پس از اینکه ایمان قلبی به پیامبر(ص) آوردید در راه و برای ماندگاری این ایمان و محبت، مبارزه و جهاد کنید، سپس آثار مهم و قابل‌توجهی برای این مبارزه در راه خدا بیان می‌کند تا گناهتان را بيامرزد و شما را در بهشتهايى كه از زير درختان آن نهرها جارى است و خانه‌های پاكيزه در بهشتهاى جاويدان درآورد، اين است كاميابى بزرگ و نعمت‌های ديگرى كه آن را دوست داريد و به شما عطا می‌كند يارى و پيروزى نزديک از سوى خداست؛ و مؤمنان را مژده ده.
وی اظهار کرد: نکته دیگر اینکه در آیه آخر این سوره یاری رهبر الهی جامعه اسلامی را برابر با یاری خدای متعال معرفی می‌کند، وقتی حضرت عیسی(ع) می‌پرسد چه کسی مرا در راه خدا یاری می‌کنند، حواریون جواب می‌دهند: ما یاران خداییم.
صالح تصریح کرد: در یک نگاه و بررسی سه سوره صف، جمعه و منافقون این جهت کلی نیز به دست می‌آید که سوره صف در مورد مؤمنان جامعه اسلامی و تشویق آن‌ها به مبارزه با دشمنان جامعه است، سوره جمعه در مورد نقشه‌های دشمنان خارجی یعنی یهود در مورد جامعه اسلامی است و سوره منافقون در مورد اقدامات منافقان داخلی جامعه اسلامی است.
وی اضافه کرد: نکته دیگر اینکه در سوره منافقون دشمنان داخلی (منافقین) را از همه خطرناک‌تر و به‌عنوان دشمنان واقعی جامعه و رهبر اسلامی معرفی می‌کند و تعبیری درباره آن‌ها به کار می‌برد که درباره دشمنان دیگر به کار نبرده است «هُمُ الْعَدُوُّ فَاحْذَرْهُمْ قَاتَلَهُمُ اللَّهُ أَنىَ يُؤْفَكُونَ ...اينان دشمن واقعی‌اند از آنان بپرهيز خدا آنان را بكشد چگونه با ديدن اين همه دلايل روشن از حق به باطل، منحرف می‌شوند» (4/ منافقون).
وی تصریح کرد: از سوره منافقون و نیز از تاریخ سیره پیامبر اسلام برمی‌آید که روش ایشان در برخورد با منافقین این‌گونه بوده که تا زمانی که در جامعه اسلامی به‌صورت سازمان‌دهی شده اقداماتی را انجام نداده‌اند با آن‌ها برخورد نکرده و در واقع به آن‌ها اعتنایی نکرده است اما زمانی که به‌صورت سازمان‌دهی شده درآمده‌اند به‌شدت با آن‌ها برخورد کرده مثلاً تخریب مسجد ضرار و سایر اقدامات و برخوردهای شدید دیگر.
انتهای پیام
