بشر بدون قرآن ظرفیت ندارد تا به زندگی خود معنا دهد

به گزارش ایکنا از همدان، حجت‌الاسلام والمسلمین حبیب‌الله شعبانی موثقی، نماینده ولی‌فقیه در استان همدان، شب گذشته، 23 آبان‌ماه در هجدهمین جلسه تفسیر موضوعی قرآن کریم که در مسجد مهدیه همدان برگزار شد، گفت: در جلسات گذشته بیان شد که قرآن تجلی ذات الهی است و مبدأ نزول قرآن با برخی از صفات و اسما قرآن کریم بیان شده است. این کتاب الهی نازل شده از سوی علیم حکیم و حی و قیوم است و این صفات هدف از نزول قرآن را نیز بیان می‌کند.

وی با بیان اینکه درک محتوای قرآن از اسامی بیان شده در آن امکان‌پذیر است، اظهار کرد: در صفاتی که در آیه دوم سوره غافر «تَنْزِيلُ الْكِتَابِ مِنَ اللَّهِ الْعَزِيزِ الْعَلِيمِ» و در آیه دوم سوره جاثیه «تَنْزِيلُ الْكِتَابِ مِنَ اللَّهِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ» بیان شده صفت حکمت و علم در نزول قرآن بسیار مؤثر هستند.

بیشتر بخوانید:

• قرآن بر اندیشه صحیح بشر تمرکز می‌کند

شعبانی تأکید کرد: بالاترین نعمتی که خداوند به انسان می‌دهد حکمت است؛ اگر قرآن از سوی یک وجود حکیم است پس این کتاب خود نیز مبتنی بر حکمت است. در سوره غافر می‌خوانیم این قرآن از سوی حی قیوم است یعنی قرآن آمده تا به بشر حیات ببخشد. کلمه قیام و مشتقات آن در قرآن کریم 200 بار مطرح شده است؛ خداوند در این کتاب الهی خود را قیوم می‌داند و قرآن را هم قیم بیان می‌کند در آیه اول و دوم سوره کهف «أَنْزَلَ عَلَىٰ عَبْدِهِ الْكِتَابَ وَلَمْ يَجْعَلْ لَهُ عِوَجًا ۜ» و «قَيِّمًا لِيُنْذِرَ بَأْسًا شَدِيدًا...» خداوند این کتاب را فرستاده تا صفاتش در وجود انسان به این وسیله شکل بگیرد.

وی با اشاره به مفهوم «قیّم» در عُرف توضیح داد: به شخص یا موجودی گفته می‌شود که در مصالح فردی دیگر قیام یا اقدام کند و مصالح کسی دیگر را بر عهده بگیرد.

جامعه بدون دین و قرآن بی‌سرپرست است

امام‌جمعه همدان با تأکید بر اینکه قرآن به‌عنوان قیمی برای انسان عنوان شده است، توضیح داد: جامعه بدون دین و قرآن بی‌سرپرست است، خداوند می‌گوید شما به‌ تنهایی نمی‌توانید خود را اداره کنید، این قیم که مصالح شما را تشخیص می‌دهد خدا و قرآن است، چراکه در جامعه بشری انسان به‌ تنهایی و با عقل خود همچون فرزند یتیمی است که نمی‌تواند زندگی کند.

وی با اشاره به اینکه بشر به دنبال راحتی و آسایش است اما عقل بشر در بسیاری از مسائل و حتی علوم هنوز ناتوان است، یادآور شد: افراد متشکل از متخصصان، فیلسوفان و نخبگان برای پاسخ به این پرسش که اگر قیامتی هست انسان چطور باید زندگی کند تا پس از مرگ آسایش داشته باشد ناتوان است اما دین الهی به آن جواب می‌دهد.

شعبانی تصریح کرد: دین پرده را از واقعیت‌ها کنار می‌زند به انسان می‌گوید در این عالم چه کاره است و در کل به زندگی انسان هدف می‌دهد، در این صورت اگر انسان دین نداشته باشد زندگی‌اش شبیه غربی‌ها می‌شود که با داشتن بالاترین خوشی‌ها و لذت‌ها بازهم خودکشی می‌کنند.

وی با اشاره به اینکه حکمت الهی است که به زندگی معنا می‌دهد، بیان کرد: قیم بودن خداوند و قرآن دلیلی بر نقص انسان نیست بلکه بحث توانایی و ظرفیت انسان در این مسئله مطرح است، بشر بدون دین الهی ظرفیت ندارد تا به زندگی خود معنا دهد، اگر جامعه‌ای قیم یا به عبارتی دین نداشت همچون بچه یتیمی هفت یا هشت ساله است که زندگی خود را نمی‌تواند مدیریت کند.

شعبانی توضیح داد: صفت قیوم بودن خداوند از نظر تشریعی و تکوینی قابل بررسی است، اینکه می‌گوییم خداوند قیومیت تکوینی دارد یعنی اگر لحظه‌ای خداوند توجه خود را از جهان بردارد این عالم از هم می‌پاشد، اگر لحظه‌ای به من و شما فکر نکند مایی دیگر وجود ندارد.

وی با توضیح قیومیت تشریعی خداوند، گفت: قوام خداوند در آموزه‌های دین و آیات قرآن کریم تجلی کرده است در آیه 183 سوره بقره می‌فرماید «...كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ...؛ بر شما هم روزه واجب شد»؛ واجب بودن روزه یا نماز بر انسان دلیلی بر قیومیت خداوند است یعنی اگر نماز و روزه خواندیم به قوام می‌رسیم.

نماینده ولی‌فقیه در استان همدان با توضیح اینکه چون قرآن مشتمل بر دین است برای ما قیّم است، بیان کرد: نزول آیات الهی، خلقت عرش و لوح و قلم، خلقت ملائکه، خلقت عوالم زمین و آسمان و به عبارتی هرچه هیاهو در این عالم است همه برای انسان است؛ اما این انسان با این همه عظمت که در جایی خداوند در یک حدیث قدسی می‌فرماید «همه عالم را بری تو خلق کردم و تو را برای خودم آفریدم» پا در مسیری می‌گذارد که خدا را نافرمانی می‌کند و جهنمی می‌شود.

هدف از نزول قرآن این است تا در وجود انسان شکل بگیرد

وی افزود: این قیومیت از وجود خدا نشئت گرفته و از طرف قرآن برای ما نازل می‌شود تا ما به قوام برسیم و از سوی شیطان و هوای نفس نفوذناپذیر شویم. خداوند قرآن را نازل نکرده تا در کتابخانه‌ها و روی طاقچه‌ها قرار بگیرد یا در مراسم‌ فاتحه تلاوت شود یا حتی آن را به‌طور مستمر تلاوت کنیم بلکه آن را نازل کرد تا این قرآن در وجود انسان شکل بگیرد و پس از آن قیام کند.

امام‌جمعه همدان در ادامه بیان کرد: خداوند در آیه 30 سوره روم می‌فرماید «فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفًا...؛ پس روی خود را متوجه آیین خالص پروردگار کن» یا در آیه 46 سوره سبا بیان می‌کند «قُلْ إِنَّمَا أَعِظُكُم بِوَاحِدَةٍ أَن تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْنَى وَفُرَادَى...؛ بگو من فقط به شما يک اندرز مى‏‌دهم كه دو دو و به‌تنهایی براى خدا به پا خيزيد»؛ قرآن دین قیم را مطرح کرد تا انسان اهل قیام شود، هدف اصلی نزول قرآن همین نکته‌ای است که خداوند به پیامبر(ص) می‌فرماید «فاقم» و همین نکته برای انسان کافی است.